امام خمینی مقید به فقه سنتی و اجتهاد جواهری بود
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام مسیح بروجردی در نشستی که ظهر امروز با موضوع «نقش زمان و مکان در اجتهاد» در سالن اندیشه پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تهران برگزار شد، گفت: به فرمایش امام خمینی(ره) زمان و مکان در اجتهاد تأثیر دارد و این بحث در مساله فقه، بحثی روشی است و به علم اصول فقه مربوط می‌شود.
وی افزود: امام راحل در نامه‌ای می‌فرمایند اجتهاد در جمهوری اسلامی همواره باید وجود داشته باشد و در اختلاف نظر فقها اصلاً اشکالی نیست و هر اندازه هم که تند باشد و شکل عقیدتی به خود بگیرد، اصلاً اهمیتی ندارد. این بحث‌ها باید در حوزه مطرح شوند، زیرا نیاز جامعه است و مردم نسبت به آن حساس هستند. همچنین امام اشاره به این دارند که گاهی احکام شرعی در زمان‌ها و مکان‌های مختلف تفاوت دارند، یعنی ممکن است در جا و زمان خاص یک حکم حلال و در جا و زمان دیگر حرام باشد.
پژوهشگر علوم حوزوی با اشاره به منشور روحانیت امام راحل، گفت: امام خمینی(ره) در این منشور می‌فرمایند در مورد دروس تحقیق و تحصیل حوزه‌ها اینجانب معتقد به فقه سنتی و اجتهاد جواهری هستم و تخلف از آن را جایز نمی‌دانم؛ اجتهاد به همان سبک صحیح است ولی به آن معنا نیست که فقه اسلام پویا نیست. زمان و مکان دو عنصر تعیین کننده در اجتهاد هستند. مساله‌ای که در قدیم به ظاهر یک حکم بوده است، همان مساله در روابط حاکم بر سیاست، اجتماع و اقتصاد یک نظام ممکن است حکم جدیدی پیدا کند، به آن معنا که با شناخت دقیق روابط اجتماعی و اقتصادی و سیاسی، همان موضوع اول که از نظر ظاهر با قدیم فرقی نکرده، واقعاً موضوع جدیدی شده است که قهراً حکم جدیدی می‌طلبد.
وی در ادامه با اشاره به نظریه مذکور، عنوان کرد: نظریه امام راحل دو قسمت دارد، یک قسمت جایگاه آن نظریه و قسمت بعد خود نظریه است؛ به عبارتی امام می‌خواهند بگویند بین فقه پویا و فقه جواهری و برداشتی که از فقه پویا دارم، آن را به عنوان روش فقهی نمی‌پسندم و روش دیگری برای پویایی فقه است که آن را می‌پسندم که از درون فقه سنتی است. امام ویژگی هایی را در فقه سنتی مطرح می‌کنند که آن ویژگی سبب پویایی فقه می‌شود.
حجت‌الاسلام بروجردی با بیان اینکه فقه شیعه در مقابل فقه اهل سنت قرار دارد، گفت: فقیه اهل سنت تکیه بر مقاصدالشریعه دارد و معتقد است شریعت اسلام با اهدافی مثل حفظ مال، جان، دین، عقل و نسل انسان‌ها آمده است که با وجود تمام اختلافات، تکامل‌هایی نیز در آن صورت گرفته است./966/۲۰۲/ب۱