سومین دوره طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی آغاز به کار کرد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، مراسم افتتاحیه سومین دوره طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی عصر روز جمعه با حضور غلامعلی حداد عادل مشاور عالی رهبر معظم انقلاب، حجج اسلام حمید پارسانیا و نجف لک زائی و همچنین 390 تن از نخبگان علوم انسانی در مرکز بین المللی همایش های غدیر برگزار شد.

بر اساس این گزارش، حضرت آیت الله عبدالله جوادی آملی برای نخبگان علوم انسانی شرکت کننده در این مراسم پیامی فرستاد که بخشی از آن بدین شرح است:

حضرت آیت الله جوادی آملی با اشاره به این که آنچه که درباره علوم انسانی اسلامی گفته شد و می شود، محور اساسی آنها توحید خدا و تبیین رهاورد انبیای الهی است، گفت: نکته اول این است که اگر بخواهیم علوم انسانی اسلامی را بشناسیم راهش همان راه اصیلی که گفته اند تمایز علوم و تمایز موضوعات آنهاست؛ علم یک مجموعه مسائلی است که درباره سلسله اموری بحث می کند، امتیاز این علوم به نظر بعضی ها به اغراض و اهداف علوم است و یا به سنخه مسائل آن علوم است؛ اصل این بحث در علوم عقلی مثل منطق و فلسفه مطرح است که مرحوم بوعلی و حکمای الهی در بحث های منطقی که عوارض ذاتی را بحث می کنند، تبیین کرده اند.

مفسر برجسته قرآن کریم درادامه گفت: هر علمی موضوعی دارد؛ اگر موضوع علمی فعل انسان باشد این علم می تواند دینی یا غیر دینی باشد اما اگر موضوع علمی، فعل خدا باشد آن علم قطعا دینی خواهد بود. لذا اگر کسی در دانشگاه درباره زمین، جرم، نور و غیره که فعل خداست بحث کرد بحث او دینی خواهد بود. در این نگرش همانطور که حوزه های علمیه متولی تفسیر قول خداست، دانشگاه نیز متولی تفسیر فعل خدا خواهد بود و به همین ترتیب ما اساسا علم غیر دینی نخواهیم داشت. حال که فلسفه فتوا داد که علم دینی داریم عقل و نقل دو چراغ هستند که ما را به آن مفهوم می‌رسانند و عقل چراغی است که گاهی به دست حکیم و گاهی به دست فقیه است.

وی  با تذکر این نکته که «عقل در مقابل شرع نیست بلکه عقل در مقابل نقل است»، بیان داشت: راه و صراط را تنها خداوند وضع می کند و عقل و نقل به عنوان دو چراغ و سراج تنها می توانند مسیر شرع را روشن و کشف کنند.

حضرت آیت الله جوادی آملی با اشاره به لزوم تعیین ضابطه برای علوم انسانی، اظهار کرد: علم انسانی و مانند آن باید با یک ضابطه‌های مشخصی تعیین شود و توجه به وجه تمایز بین موضوعات از جمله این ضابطه‌هاست.

این مرجع تقلید عنوان کرد: در فلسفه الهی ثابت می‌شود که در جهان چیزی جز خدا و اسماء خدا و آثار خدا و افعال خدا، چیزی وجود ندارد و جز قول خدا موضوعی نیست و جز فعل خدا سوژه ای نیست. سرنوشت علوم را موضوعات تعیین می‌کنند. تمایز دینی و غیر دینی بودن، در تمایز موضوعات است و چیزی در جهان نیست جز خدا و فعل خدا.

حضرت آیت الله جوادی آملی گفت: علمی انسانی و اسلامی است که در تمام مقاطعش توحید حکومت کند و ذره ای از شرک در ساقه های آن نباشد تا محصول آن دانشگاه یا حوزه، امامت اهل تقوا باشد؛ اگر حوزه توانست امامی تربیت کند که مردان عاقل، عالم، پاک و منزه از جهل علمی و عملی به دنبال آنها راه بیفتند، این نتیجه علوم انسانی اسلامی است.

استاد درس خارج فقه حوزه علمیه قم در پایان خاطرنشان کرد: اگر دانشگاه توانست اساتیدی تربیت کند که مردان طیب و طاهر دنبال اینها راه بیفتند، این نتیجه علم اسلامی انسانی است.

حجت الاسلام والمسلمین حمید پارسا نیا در ادامه از برگزاری این جلسات در جهت ایجاد وحدت بین حوزه و دانشگاه ابراز امیدواری کرد و گفت: این طرح به دنبال آن است که درباره دانشی که به دنبال فراگرفتن آن هستیم نیز اندیشه کرده و در حقیقت به دانش خود، علم داشته باشیم؛ به بیان دیگر این طرح به ما دانشِ دانش را می آموزد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: این طرح فرصتی است برای دانشجویانی که در حوزه علوم انسانی وارد می شوند و تمام سرمایه وجودی خود را در خدمت این علوم می گیرند تا بتوانند بهتر از وقتی که برای این علوم می گذارند، استفاده کنند؛ جای این طرح به نوعی در عرصه علوم انسانی خالی بوده است و ضرورت دارد هر چه بیشتر در این زمینه تلاش کنیم.

همچنین غلامعلی حداد عادل در این جلسه با اشاره به اینکه تمدن اسلامی با علوم انسانی غربی مطابق نیست، بیان کرد: نمی توان تمدن اسلامی را داشته باشیم و بخواهیم جامعه و مسائل انسانی و فرهنگ خود را بر اساس علوم انسانی غربی بنا کنیم، چون رهبر معظم انقلاب فرمودند نگاه ما به انسان با غربیان متفاوت است.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان این که بعد از رنسانس، اثری از مذهب در غرب مشاهده نمی شود، گفت: این مذهب رایج مذهبی است که جای آن تنها در کلیساست و با مسائل سیاسی و اجتماعی کاری ندارد و مذهبی است که مظهر آن پاپ است که دارای عظمت ظاهری و بدون کارکرد بیرونی است؛ غربیان مذهب را همانند یک پرنده در قفس طلایی محبوس کردند ولی اجازه پرواز را به این پرونده در محیط بیرونی نمی‎دهند.

همچنین در پایان حجت الاسلام والمسلمین نجف لک زائی با اشاره به این که پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در زمینه کمک به طرح اسلامی سازی علوم تمام تلاش خود را به کار خواهد گرفت، اظهار داشت: باید به سمتی برویم که علوم انسانی دیگر ناقص، بیمار، غیر مفید نبوده و با فرهنگ تناسب پیدا کند.

گفتنی است، نخبگان علوم انسانی دعوت شده به این طرح در پایان این مراسم به سوی محل برگزاری دوره ها که واقع در وسف است، رهسپار شدند./۸۴۱/پ۲۰۲/ج