نگهداری ۳۰۰ نسخه خطی از آثار سعدی شیرازی در کتابخانه آستان قدس
به گزارش خبرگزاری رسا، سید محمدرضا فاضلهاشمی، کارشناس مسئول اداره مخطوطات سازمان کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی اعلام کرد: گنجینه نسخههای خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی بهعنوان یکی از غنیترین و بزرگترین کتابخانههای جهان اسلام، دارای حدود 300 جلد نسخه خطی ارزشمند مربوط به آثار سعدی شیرازی، شاعر قرن هفتم هجری قمری بوده که شامل کلیات سعدی، گلستان، بوستان، قصاید، غزلیات، ملحقات، رباعیات و مجالس به نثر و نظم است و در میان آنها چندین نسخه کلیات سعدی بسیار نفیس نیز وجود دارد.
سید محمدرضا فاضلهاشمی افزود: اشعار شعرای بزرگی همچون حافظ، سلمان ساوجی، سیف فرغانی، خواجوی کرمانی، اوحدی و عبید زاکانی نیز که از اشعار سعدی استقبال کردهاند، در این مجموعه نسخههای خطی موجود است.
وی با اشاره به مهمترین و نفیسترین نسخههای خطی آثار سعدی، گفت: کلیات سعدی به خط «محمدبن عبداللطیف عقاقیری» (از شاگردان با واسطه سعدی) در سال 766 هجری در شیراز کتابت شده و با سال فوت شاعر حدود 70 سال فاصله دارد و از قدیمیترین نسخههای موجود است.
کارشناس مسئول اداره مخطوطات سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، ادامه داد: این نسخه ارزشمند که از نظر تاریخی و تذهیب دوره ایلخانی، فوقالعاده نفیس است، دارای دو سرلوح کتیبهمانند مزین و مرصع با نقش ترنج و سرترنج بازوبندی در زمینه لاجورد، جدولکشی به زر و کمندکشی، عناوین به شنگرف ولاجورد به نسخ سجلی دارای جلد تیماج قهوهای زیباست که به خط نستعلیق 25 سطری، کاغذ نخودی، با تعداد اوراق 383 و در ابعاد 14 در21 سانتیمتر در قطع وزیری کتابت شده است.
فاضلهاشمی اظهار کرد: نسخههایی که از نظر هنری و تذهیب، به خط خوشنویسان و هنرمندان مشهور بوده، دارای اهمیت ویژهای است. از جمله این نسخههای ارزشمند، نسخهای دیگر از کلیات سعدی است که در سال 1052 توسط «محمد مؤمن شیرازی» به خط نستعلیق خوش در متن و حاشیه و متن 20 سطری کتابت شده و با چهار سرلوح مزدوج مذهب و مرصع پرکار تزیین شده است.
وی به دو نسخه ارزشمند دیگر از کلیات سعدی اشاره کرد و افزود: کلیات سعدی با 10 سرلوح و 5 کتیبه مذهب و مرصع و کلیات به خط «عبدالحسین انجوی شیرازی» با سرلوحهای مرصع و مذهب در آغاز هر بخش و جلد روغنی پرکار و مصور، دو نسخه ارزشمند دیگر در گنجینه کتابهای خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی است.
این کارشناس مسئول اداره مخطوطات، درباره نسخههای نفیسی از بوستان سعدی نیز گفت: بوستان سعدی دارای سرلوح مزدوج شرفهدار پرکار در صفحه نخست و تشعیرسازی با گلبرگ طلایی به خط نستعلیق که توسط «عبدالرشید دیلمی» از خوشنویسان مشهور دوره صفوی در سال 920 کتابت شده، یکی از این نسخههای نفیس است».
فاضلهاشمی ادامه داد: نسخهای از بوستان سعدی به خط «عبدالغفار تفرشی» از خوشنویسان دوره قاجار و نسخهای به تاریخ کتابت سال 1049 قمری و خط «محمد علی زرینقلم»، دو نسخه نفیس دیگر از بوستان است./۹۹۸/د ۱۰۳/ش