جریان مدیریت، مبدأ تغذیه جامعه است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، آیت الله سید احمد علم الهدی، نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی امروز در ادامه سلسله جلسات تفسیر سوره مائده در ماه مبارک رمضان در صدا و سیمای خراسان رضوی به منظور از اضطرار و شرایط اضطرار در این بخش از آیه 3 سوره مائده که می فرماید: «فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمۙ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ» اشاره کرد.
وی اظهار کرد: تفسیر آیه بر مبنای ظاهر آیه که حرمت گوشت را بیان داشته است به این امر اشاره دارد که خوردن گوشت لْمَيْتَةُ، الْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّيَةُ وَالنَّطِيحَة حرام است و خداوند در انتهای آیه موارد اضطرار را استثناء اعلام می کند اما باید به این امر توجه شود که مرز اضطرار کجاست.
آیت الله علم الهدی افزود: اضطراری که خداوند در این آیه بیان می کند مرز دارد و فرد تنها به خاطر گرسنه شدن نمی تواند از گوشت هایی که حرام اعلام شده است استفاده کند بلکه زمانی مجاز به استفاده است که در مرز هلاکت قرار بگیرد و به اندازه ای باید از این گوشت های حرام مصرف کند که از هلاکت نجات پیدا کند.
امام جمعه مشهد افزود: منظور از مخمصه در این آیه بنا به تفسیر مفردات راغب شرایطی است که شکم خالی شود، هر چه داخل شکم است بهم کشیده شود و ترشحات اسیدی معده به صورت مواد سمی به وجود آمده و خطر مرگ فرد به وجود آید همچنین باید چنین اضطرار پیش آمده و این اضطرار را نباید خود فرد ایجاد کرده باشد.
وی در تفسیر واژه «مُتَجَانِفٍ لِإِثْمۙ» در این آیه، گفت: متجانف از جنف و در مقابل حنف است، میل به فطرتی که در باطن انسان است، حنف می شود و کسی که تمایل به فطرت باطنی دارد را حنیف می گویند، حنیف راستی، درستی، درون گرایی و گرایش به فطرت است و در مقابل تمایل به خارج را جنف می گویند.
آیت الله علم الهدی افزود: گاهی متجانف بالاثم اضطراری است که خود انسان برای خود ایجاد کرده و شرایطی برای خود ایجاد کرده است که دسترسی به غذای حلال ندارد که این حرکت در خط گناه و انحراف بوده و مجاز به استفاده از گوشت حرام نمی شود اما اگر شرایط اضطرار برای فرد به خودی خود به وجود آمد گوشت بر او حلال می شود و خدا غفور و رحیم است.
آیت الله علم الهدی به تبیین شرایط اضطرار مورد اشاره این آیه با توجه به تفسیر اجتماعی پرداخت و ابراز کرد: در تفسیر اجتماعی آیه بیان شد که در هر جامعه ای جریان مدیریت جامعه مبدأ تغذیه جامعه است، خداوند تغذیه جامعه را از لْمَيْتَةُ،الْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّيَةُ وَالنَّطِيحَة حرام اعلام می کند و چنین کسانی نباید در مدیریت جامعه قرار بگیرند.
نماینده خبرگان رهبری بیان داشت: با توجه به تفسیر اجتماعی آیه مواردی که فرد مجاز است مدیریت غیرولایی فاسد را قبول کند بیان می کند که اگر انسان در شرایط و وضعیتی مجبور است نظام غیر ولایی و مدیریت فاسد را قبول کند، قرار گرفت مستثنا شده و برای نجات از هلاکت جایز است که نظام غیر ولایی را قبول کند.
وی بهترین نوع کشتن حیوان و مورد استفاده قرار دادن آن را ذبح بیان کرد و گفت: این آیه به ما ثابت می کند که در مقام تأمین غذا نباید به خشونت قائل شویم و با اعمالی مانند پرت کردن حیوان از بلندی، تحت فشار دادن حیوان و غیره نباید حیوان را از بین برد بلکه ذبح کردن بهترین نوعی است که حیوان مورد تغذیه قرار گرفته و خشونت نشود./864/پ202/ب1