ماموریت جدی دولت سیزدهم در احیای فرهنگ
مقدمه: چهره همت یک دولت اسلامی باید فرهنگ سازی براساس معارف آسمانی باشد، از دولت های اسلامی توقع می رود که یکی از بلندترین گام های همت خود را در جهت گسترش فرهنگ انسانی و اسلامی براساس ضوابط الهی بردارند، فرهنگ دینی و انسان ساز در چند سال اخیر به چالش کشیده و کوتاهی صورت گرفته است، اگر بخواهیم در آینده مدیران تراز انقلاب اسلامی در رأس کار داشته باشیم، امروز باید با ایجاد زمینه برای رشد فرهنگ اسلامی نیروهای آینده را به وجود آورد.
به همین جهت خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا در گفت و گو با حجت الاسلام احمد پناهیان خطیب و فعال فرهنگی به اولویت های فرهنگی و اجتماعی دولت سیزدهم پرداخت.
رسا- به نظر شما فرهنگ از دغدغه های دولت یازدهم و دوازدهم بود؟
در سال های اخیر چه در دولت فعلی و چه در دولت اسبق که بدنۀ انقلابی هم داشت اما نسبت به آن کم توجهی صورت گرفته، مسأله فرهنگ می باشد، رهبر معظم در آخرین جلسه ای که با هیأت دولت داشتند تاکید می کردند تقطه ضعفی که دولت قبل یعنی دولت انقلابی ها داشت غفلت از تباه شدن یک نسل جوان است، یعنی مسأله فرهنگی مورد ظلم قرار گرفته شده است و در این دولت هم رویه به همین منوال است، خصوصاً این دو سال که بیماری کرونا هم مزید برعلت شده است و اساساً دغدغه دولت فعلی مسائل فرهنگی نبوده است، پرداختن به مسأله فرهنگی در این دو دهه مورد غفلت جدی قرار گرفته و آسیب هایی جدی هم دیده شده است.
رسا- بی توجهی به فرهنگ چه تبعاتی برای جامعه در پی داشته است؟
نا امیدی و بی انگیزگی، احساس تردید و ریزش آرا در انتخابات ریاست جمهوری 1400 یکی از آثار کم توجهی به فرهنگ بود، به نظر با کار شبانه روزی در کار اقتصادی، فقر زدایی، مبارزه با تبعیض، آثار فرهنگی در پی داشته باشد، یعنی این مسائل به عنوان یک زیرساخت فرهنگی به آن ها نگاه شود، حتی باید به خدمات سیاسی و امنیتی نیز نگاه فرهنگی بیندازیم، در دهۀ شصت با این وجود که جنگ بود اما در همان میدان دفاع مقدس فرهنگ اصیل و بالنده ای به وجود آمد و رشد کرد که هنوز هم از آن فرهنگ استفاده می کنیم، ظاهر امر جنگ هشت ساله یک مسأله امنیتی بود، اما از دل این جهاد و مبارزه یک فرهنگ ناب و اصیل ریشه ای متبلور شد که تمام جامعه را تحت تاثیر خود قرار داد.
رسا- به نظر شما دولت فعلی( دوازدهم) چه شکلی از فرهنگ را برای جامعه و نهاد های اداری به یادگار گذاشته است؟
اگر فعالیت های اقتصادی، سیاسی، امنیتی، همۀ این موارد با یک رویکرد فرهنگی صورت بگیرد، قطعاً هم اثرگذاری و هم ماندگاری بیشتری خواهد داشت، باید در فعالیت های دیگر نیز نگاهمان، نگاه پیشرفت و تعالی فرهنگ جامعه باشد، در این سال های گذشته آسیب فراوانی دیده ایم، دولتمردان ما در این سال ها برخی ناهنجارها را مثل دروغ گفتن، تهمت، ناسزا، بدعهدی و بداخلاقی را روال کردند و برگشت همۀ این موارد به مسائل فرهنگی یک نظام حاکم است، انفعال در برابر دشمن، عدم خودباوری و موارد دیگر در این هشت سال به عنوان یک فرم در مسؤولین نهادینه شده است.
رسا- فضای مجازی به عنوان یک فرصت و چالش فرهنگی چگونه ارزیابی می کنید؟
اولویت اول در مسأله فرهنگ و تعالی جامعه در بدنۀ حاکمیت باید به عنوان یک عزم جدی به آن نگاه شود، یعنی در مدیریت جامعه رویکرد فرهنگی با رویکرد الهی و خدمت خالصانه اعمال شود، حاکمیت فعالیت های دیگر خود را بر این اساس انجام دهد، در این سال ها به علت کرونا آموزش دچار اختلال جدی شده است، در فضای مجازی فرزندان ما از آموزش خوب و موثر فاصله گرفته اند و همین موضوع باعث شده، کودکان و نوجوانان بیشتری به فضای آلوده مجازی گرایش پیدا کنند، نسل آینده ما در مخاطره جدی است هر چند امروز در ظاهر خود را نشان نمی دهد، اما آینده برای جبران بسیار دیر است، باید برای فضای مجازی تصمیم های جدی گرفته شود تا از این رهاشدگی بیرون بیاید.
رسا- بنظر فرهنگ در رسانه و فرهنگ دینی به دلایل مختلف از جمله بیماری کرونابه چالش کشیده شده است، نظر شما در این مورد چیست؟
فرهنگ رسانه امروز به طور کلی نه فقط تلویزیون، بیمار است باید مسؤولین دولت سیزدهم برای فرهنگ رسانه چاره اندیشی کنند، از طرف دیگر به علت بیماری کرونا بین مردم و اماکن و مراسم مذهبی فاصله ایجاد شده است دولت باید در این راستا هم ورود پیدا کند هر چقدر این دولت مردم را این اماکن فراری داده است دولت مردمی باحفظ رعایت همان شیوه نامه های بهداشتی اهتمام به این جلسات را دوباره احیاء کند، فرهنگ دینی نیازمند اهتمام جدی است.
رسا- آیا توقع رهبر معظم انقلاب در رشد و تعالی فرهنگ و تولید علم محقق شده است؟
توقع رهبرمعظم در تولید علوم اسلامی محقق نشده است و البته چنین انتظاری از دولت فعلی هم نمی رفت اما باید در دولت جدید این امر محقق شود، البتهً نباید از دولت سیزدهم چنین توقعی داشت که در سال های اول و دوم تمام کمبود ها و نقایص را جبران کند، اما امیدواریم علوم انسانی اسلامی در این دوره چهارساله رشد قابل توجهی به خود ببیند و هر کسی که می تواند به دولت کمک برساند، جهادی وارد عرصۀ خدمت شود و دولت نیز از دلسوزان حمایت جدی کند.
رسا- دولت چه نقشی در اصلاح سبک زندگی دارد؟
دولت به این علت که تغذیه و درمان در دست دارد، نقش موثری در مقابله با سبک زندگی غربی دارد و در ایجاد سبک زندگی اسلامی و ایرانی نقش موثر می تواند ایفا کند و سبک زندگی یکی دیگر از اولویت های فرهنگی است، اگر بیانیۀ گام دوم بخواهد در این حوزه عملیاتی شود، حتماً باید دولت در این زمینه ورود جدی کند، امیدواریم دولت آینده که دولت انقلابی است اصلاح سبک زندگی را مد نظر قرار دهد.
رسا- نقش حوزه در رشد و تعالی فرهنگ و کمک به دولت در راستای احیاء فرهنگ اسلامی چیست؟
حوزه علمیه دو مأموریت بسیار مهم تولید فکر و تربیت و پرورش انسان تراز را برعهده دارد و به خاطر این دو ماموریت ویژه، این حوزه علمیه است که دولت مردان آینده را می سازد و دست دولت را از مدیران پاکدست، با اخلاص و جهادی پر می کند، حوزه علمیه با تولید اندیشه و نیروی کارآمد، منبع انرزی است و دولت فرزند حوزه علمیه است چنانکه انقلاب اسلامی فرزند حوزه است، تغییر نظام حاکمیت و تغییر نظام شاهنشاهی از دل حوزه جوشید، حوزه علمیه نقش تولید و مولد را برعهده دارد، البته حوزه علمیه باید در مقابله با هجمه ها فعال ورود کند، مردم از علما و حوزه در خواست دارند که صدای مردم باشند، در مقابل کم کاری ها و ظلم به مردم مطالبه گر باشند.