فیلترینگ بهانه ای برای قانون گریزی است/ ضعف شدید در اقناع سازی مخاطب

اشاره: بررسی‌ها نشان می‌دهد که تا سال ۲۰۵۰ امرار معاش بیش از ۴ میلیارد نفر از مردم کره زمین در فضای مجازی خواهد بود و این به معنای آن است که اگر نتوانیم این فضا را به درستی مدیریت کنیم، مورد بازخواست نسل بعدی قرار خواهیم گرف، هم اکنون ما در زیست بوم فضای مجازی و رسانه‌های اجتماعی زندگی می‌کنیم و اوضاع زیست ما با وجود این فضا، روز به روز در حال تغییر است. به همین دلیل باید در این فضا یک قانون داشته باشیم و تفاوتی نمی‌کند که اسم آن طرح صیانت، حمایت و یا تنظیم مقررات فضای مجازی.

به همین خاطر خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، در گفت و گو با محمود رضا کبیری یگانه مدرس و پژوهشگر رسانه به گفت و گو نشسته است که متن آن را در ادامه مطالعه می کنید.

رسا_ اسم طرح دقیقاً چیست؟ آیا این طرح همانگونه که مطرح شده است به نفع کاربران تمام می شود؟

اسم طرح صیانت نیست بلکه حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی است، متاسفانه نظام سلطه آنچنان جو رسانه ای کشور را سنگین کرده است که حتی اسم طرح هم بین نمایندگان مجلس و افرادی که خود را خواص جامعه می دانند، اشتباه مطرح شده است؛ طرح صیانت کلیدواژه حمله به حکمرانی فضای ولنگار مجازی ما است، صحبت های ما به دور از فضای سیاسی و کاملاً علمی است، امروز کمتر کشوری را در فضای دنیا می بینیم که در بحث فضای مجازی و حوزه های اینترنتی خود قانون نداشته باشد و ما با جماعتی رو به رو هستیم که شدیداً به دنبال آنارشیست حوزه فضای مجازی و اینترنت هستند، یعنی به دنبال بی قانونی فضای مجازی هستند چرا که معتقدم کارتل های قدرت سیاسی و بیشتر از آن قدرت های اقتصادی فوق العاده از این فضا و بی قانونی نفع می برند، این آنارشیسم از بی بند و باری است که در فضای مجازی وجود دارد.

رسا_ منظور شما از بی بند و باری در حوزه اجتماعی است؟

خیر، نگاه من فراتر از حوزه اجتماعی است، کلاهبرداری هایی که در اقتصاد رخ می دهد، فیک نیوز ها و فیک خبرها را می توانیم در این قالب بگنجانیم، مجلس به دنبال قانون مند کردن فضای مجازی است و جالب و تعجب انگیز است که این همه افراد قانون گریز در ایران داریم، با نگاهی به روانشناسی اجتماعی عرض می کنم با جماعتی طرف هستیم که اساساً با روح قانون مشکل دارند، به جای اینکه بگویند فلان قسمت طرح که مشکل دارد را اصلاح کنید، می گویند کلاً با این قانون مشکل داریم و این قانون گریزی را کنار هزاران فرار میلیاردی که در کشور انجام می شود، بگذارید و برخی طرح را آنقدر سخیف و کوچک کرده اند که در حد اینستاگرام پایین می آورند، یکی از روزنامه ها در یک موشن گرافی سه ایراد سطحی و دروغ به طرح گرفته بود، وقتی در کشور ما تا این اندازه دروغ پراکنی و لجن پراکنی می کنند، واقعاً مردمی که در سطح عوام جامعه زندگی می کنند چه برداشتی خواهند داشت؟ با جریانی طرف هستیم که اساساً با قانون مشکل دارند و با جو سازی از فیلترینگ و محدود سازی و ... که اصلاً طرح به دنبال آن نیست به میان می آورند تا نهایتاً به خواسته خود که قانون گریزی است دست پیدا کنند.

رسا_ چرا برخی از نمایندگان علم مخالفت برداشته اند و به تصویر کشیدن مخالفتشان را فضیلتی برای خود می دانند؟

ای کاش این طرح به جای حوزه سیاسی در حوزه علمی و آکادامیک مطرح می شد، من بیش از 20 سال در حوزه رسانه زندگی کرده ام و به عنوان فردی که همۀ زندگی اش با رسانه عجین است این را می گویم که باید این طرح در حوزه علمی مطرح و پس از رفع ایرادات اجرایی شود، اما صحبت هایی مطرح می شود که با روح این طرح و اتفاق تعارض دارد و از همه بدتر این قانون گریزی است، بزرگتر از طرح، جمعیتی هستند که با روح قانون مشکل دارند،

رسا_ برداشت جامعه و حتی برخی از خواص از این طرح فیلترینگ پلتفرم های خارجی و تعطیلی مشاغل اینترنتی است.

نماینده مجلسی که سطح آگاهی اش به این حد پایین است که فکر می کند دنیای مجازی در اینستاگرام و تلگرام خلاصه شده است، واقعاً باید به حال آن نماینده و مردمی که به او رای داده اند گریست، اینستاگرام برای بچه های دهه 50 و 60 است، بچه های دهه 80و 90 در تیک تاک و تاکی و ... زندگی می کنند، ببینید تا چه حد به سطح شعور مخاطب توهین می شود، نباید سطح طرحی به این مهمی و با چنین ضریب ضرورتی را در حد چند پلتفرم تقلیل داد.

رسا_ به نظر شما طرح پخته و کاملی است یا فعلاً باید روی آن فعالیت های کارشناسانه صورت بگیرد؟

در حوزه اقناع سازی مخاطب به شدت ضعیف عمل کردیم، مخاطب نمی داند چه اتفاقی خواهد افتاد، پیوست رسانه ای ندارد و از روز اول این موضوع را خدمت دوستان گوشزد کردیم اما به ان عمل نشد.

رسا_ علت تاخیر اجرای این طرح را چه می دانید؟

از حوزه آکادمیک خارج شدن بزرگترین علت تاخیر در اجرای طرح می دانم، به جای اینکه در حوزه آکادمیک و به پشتوانه علمی- رسانه ای پشت کار بیاید، این کار در فضاهای دیگر انجام می شود.

رسا_ آیا موافقین طرح سررشته ای در این حوزه دارند؟

موافقین در حوزه علمی بله؛ همانگونه که مخالفین در حوزه علمی در روح اجرای کار مشکلی ندارند بلکه مخالفت آن ها در حوزه حکمرانی است، یعنی بحثشان کاملاً جامعه شناسی است؛ نمی گویند قانون بد است بلکه معتقدند قدرت نرم که برپایه کاربر کار خود را انجام می دهد، نیاز مخاطبش را نمی تواند عملیاتی کند، این بحث خیلی متفاوت از این است که کل طرح را زیر سوال ببرید.

رسا_ چرا خبرهای ضد و نقیض درباره تصویب این طرح در مجلس مطرح می شود؟

وقتی طرح پیوست رسانه ای ندارد و اقناع اجتماعی انجام نمی شود، این فضا سازی ها طبیعی است.

رسا_ فکر می کنید طرح تنظیم و مقررات فضای مجازی عملیاتی می شود؟

هنوز طرح نهایی و عملیاتی نشده است اما مجدداً عرض می کنم ای کاش کرسی های آزاد اندیشی و مطالبه گری در دانشگاه و هیئت های علمی راه بیفتد، اگر خواص جامعه نسبت به طرح توجیه شوند، می توانند مردم را توجیه کنند؛ بزرگترین مشکل ما اینجاست که نمایندگان مجلس هم نمی دانند چه اتفاقی می افتد و فکرشان در اینستاگرام و تلگرام گیر کرده است.

رسا_ با تشکر از حضرتعالی که این فرصت را در اختیار خبرگزاری رسا قرار دادید.