در نوروز رمضانی، از جهادیها چه خبر؟
تا بوده، ایام نوروز و تعطیلات سراسری و دلچسبش، زمان طلایی اردوهای جهادی بوده. سالهاست بسیاری از هموطنان، خورشید آخرین روز سال کهنه نزده، پاشنههای همت را ورمیکشند و با کولهبار مهربانی عازم مناطق محروم میشوند تا به جای تحویل سال نو در کنار خانواده و سفرههای هفتسین رنگارنگ، سال را در حال خدمترسانی به مردمان باعزت اما کمبرخوردار این مناطق تحویل کنند. تقارن نوروز 1402 با ماه مبارک رمضان اما شرایط متفاوتی برای نیروهای جهادی رقم زده و برنامههای هر ساله آنها را دستخوش تغییر کرده. اما با اینکه حفظ حرمت ماه مبارک باعث شده دیدار نوروزی بسیاری از گروههای جهادی با اهالی مناطق محروم، منتفی شده و به تعطیلات تابستانی موکول شود، از برخی دیگر از گروههای جهادی خبر میرسد که حتی روزهداری هم مانع حضور آنها در مناطق هدف نشده است. در گزارش پیش رو، به سراغ چند گروه جهادی رفتهایم و از فعالیتهایشان در نوروز رمضانی امسال پرسوجو کردهایم...
بازسازی زیرساختها، هدیه نوروزی امام رضاییها به مردم خوی
سال پر فراز و نشیب 1401 که با ماموریتهای متنوعی از امدادرسانی به آسیبدیدگان حوادث مختلف تا اجرای طرحهای محرومیتزدایی، اشتغالزایی و آبرسانی برای جهادگران جمعیت نیکوکاری امام رضاییها همراه بود، با حضور در مناطق زلزلهزده شهر خوی به ایستگاه پایانی رسید. گذر از مرحله بحران در پایان سال اما به معنی پایان کمکرسانی این گروه به زلزلهزدگان نبود چراکه قبل از ورود به سال جدید، افق نوروزی فعالیتهای امام رضاییها با هدف تکمیل خدمترسانی به این هموطنان ترسیم شده بود. حجتالاسلام «داود صالحی»، مدیرعامل جمعیت امام رضاییها با اشاره به اینکه تقارن ماه مبارک رمضان با تعطیلات عید نوروز، تاثیری بر برنامههای جهادی این جمعیت در مناطق هدف نداشته، میگوید: «در کنار اهدای جهیزیه به 8 زوج جوان زلزلهزده و اهدای لباس عید به کودکان زلزلهزده خوی در نوروز 1402، جمعیت امام رضاییها در تمام ماه رمضان امسال بر اجرای پویشی برای کارهای تثبیتی و زیربنایی در مناطق زلزلهزده خوی متمرکز خواهد بود. واقعیت این است که ما از مجموع کمکهای نقدی که با حمایت مردم برای امدادرسانی به مردم زلزلهزده خوی جمع شد، یک چهارم را برای تأمین اقلام ضروری جاری هزینه کردیم و سه چهارم آن را برای کار اساسی و زیرساختی نگه داشتیم.
براساس گزارشی که به مردم ارائه کردیم، از محل یک چهارم کمکهای آنها، 3 هزار هیتر، 6 هزار پتو، 1150 چادر مسافرتی، 100 هزار قطعه انواع البسه، 500 جفت کفش، 12 هزار بسته بهداشتی بانوان، 500 کارتن دستمال کاغذی، 650 کارتن پوشک بچه، 25 هزار کنسرو، 4 تن خرما، 40 تن سیب زمینی، 15 هزار بسته کیک و بیسکوییت، 20 تن میوه، 600 بسته معیشتی شامل برنج و روغن و ... و 8 هزار شیرخشک تهیه و در میان هموطنان زلزلهزده توزیع کردیم. علاوهبراین، 14 آشپزخانه دایر کردیم و 175 هزار وعده غذا توزیع کردیم. دو نانوایی هم داشتیم که 195 هزار قرص نان پخت کردند. ارائه خدمات پزشکی و نظافتی بهداشتی در کمپ اختصاصی امام رضاییها را هم به این فهرست اضافه کنید.»
حاج آقا صالحی در ادامه، دست میگذارد روی موضوع مهمی که دغدغه نوروزی اهالی امام رضاییها شده و اضافه میکند: «با وجود کمکرسانی همهجانبه در روزهای پس از زلزله، حدود سه چهارم کمکهای مردم و خیّران را نگه داشتیم تا برای انجام کارهای زیرساختی هزینه کنیم. درباره محل هزینهکرد این مبالغ، بعد از تحقیق و مشورت، به دو گزینه رسیدیم. برخی از دوستان مطلع، معتقد بودند با توجه به آسیبهای وارده به آغل دامهای روستاییان در زلزله خوی، لازم است قبل از هر کاری، این آغلها را از نو بسازیم. برخی دیگر هم روی مدرسهسازی در نقاط مختلف شهر خوی تاکید داشتند. شاهدشان هم این بود که در زلزله خوی، 23 مدرسه یا کاملاً تخریب شده یا در اثر شدت آسیبها، دیگر قابل استفاده نیست. ما بعد از بررسی نهایی، موردی که اولویت بیشتری دارد را انتخاب کرده و در نوروز رمضانی امسال، کلنگ ساخت آن را به زمین خواهیم زد. درواقع حضور جمعیت امام رضاییها در خوی، قطع نشده و فقط شکل خدمترسانی ما به مردم عزیز خوی تغییر خواهد کرد. در اجرای طرح ساخت آغل دام یا ساخت مدرسه هم، علاوهبر کانون داوطلبان خوی بهعنوان نیروهای بومی، دیگر نیروهای داوطلب جمعیت امام رضاییها از سایر نقاط کشور هم حضور دارند.»
وقتی خوابگاه بچههای روستا به برکت نوروز رمضانی، نونوار میشود
حکایت اردوهای جهادی گروه محبین ائمه (ع) هم، از آن داستانهای دنبالهدار است که هر بار یک فصل جذاب جدید به آن اضافه میشود؛ مثل اردوی نوروزی امسال که با عطر رمضان، حسابی پربرکت شد. حجتالاسلام «حسین کاظمزاده»، مسئول گروه جهادی محبین ائمه (ع)، در توصیف اردوی نوروزی امسال که به روال سالهای اخیر در منطقه بشاگرد برگزار شد، اینطور میگوید: «امسال، از چند روز قبل از سال نو به بشاگرد رفتیم و درمجموع 9 روز در کنار مردم این منطقه بودیم. بهاینترتیب برای اولین بار، اجرای اردوی جهادی در ماه مبارک رمضان را هم تجربه کردیم. به روال همیشه، اردوی ما شامل فعالیتهای عمرانی، آموزشی، فرهنگی و تفریحی بود. نوروز امسال، فرصت خوبی به ما داد تا خوابگاه پسرانهای که 2 سال قبل ساخته و افتتاح کرده بودیم را تکمیل کنیم. حیاط این خوابگاه که دغدغه حدود 100 دانشآموز پسر متوسطه اول از روستاهای مختلف را برای ادامه تحصیل رفع کرده، نیاز به دیوارکشی و نردهکشی و فضای داخلی نیاز به مجموعهای از خردهکاریها مثل نصب کمددیواری، تعمیر شیرآلات و سنگ کردن کف داشت که الحمدلله انجام شد.
در کنار اردوی جهادی ما، حدود 100 نفر از نوجوانان بشاگرد هم به اردوی نوروزی رفتند؛ اردویی به نام طرح «نصرت» که شعارش، نصرت امام زمان (عج) و انقلاب اسلامی است. در این اردوی مهم راهبردی که 5، 6 سالی است برگزار میشود، رفقای جهادی ما یک بسته کامل آموزشی، ورزشی، تفریحی و عمرانی برای بچهها در نظر میگیرند. در این دورهمی پرنشاط، علاوهبر پاسخ به سئوالات و شبهات نوجوانان درباره مسائل روز، لیگ فوتبال، والیبال، طنابکشی و زو برای آنها برگزار شد و در کنار آن، هر روز جلسه تماشا و نقد فیلم برقرار بود. اما در بخشی از این اردو که حسابی هم برای بچهها جذاب بود، آنها فرصت پیدا میکردند در فعالیت عمرانی ما مشارکت کنند. با اردوی طرح نصرت، هر سال تعداد زیادی دوست نوجوان جدید در بشاگرد پیدا میکنیم و در طول سال هم ارتباطمان را با آنها حفظ میکنیم.»
طرح «ازدواج آسان» در بشاگرد تبدیل به فرهنگ شده است
اما نمیشود پای بر و بچههای خانه طلاب جوان قم در قالب گروه جهادی محبین ائمه (ع) به بشاگرد برسد و سر و صدای جشنهای ازدواج بلند نشود. حالا 5 سال میشود که این گروه، پیشنهاد حجتالاسلام «سید محسن مؤمنی»، مدیر کل کمیته امداد منطقه بشاگرد، برای برگزاری ازدواج آسان را اجرایی کرده و در این مدت، با برگزاری بیش از 150 مراسم، با حذف تشریفات و تجملات بیفایده و با اهدای جهیریه، بیش از 800 زوج بشاگردی کمبضاعت را به خانه بخت فرستاده است. نوروز 1402 هم بساط ازدواج آسان در بشاگرد به راه بوده اما با یک تفاوت اساسی. حاج آقا کاظمزاده در این باره میگوید: «امسال شاهد اتفاق خیلی خوبی بودیم. همان روزها که مشغول فعالیتهای عمرانی بودیم، خبر رسید در یکی از روستاها، 4 زوج جوان با اینکه به لحاظ مالی هیچ مشکلی نداشتند و برای جهیزیه هم از ما و کمیته امداد کمک نگرفته بودند، تصمیم گرفتهاند مراسم ازدواجشان را به سبک مراسم ازدواج آسان برگزار کنند. حسابی خوشحال شدیم که بعد از سال، حالا دیگر ازدواج آسان در بشاگرد تبدیل به یک فرهنگ شده و مردم این منطقه در برگزاری این مراسم، خودکفا شدهاند.
اینطور بود که با وجود مسافت طولانی محل استقرار ما با روستای محل برگزاری این جشن عروسی، برای تقدیر از این حرکت خودجوش زیبا، خودمان را به این مراسم رساندیم. همه چیز طبق سنت جشن ازدواج آسان بود؛ مهریه 14 سکه، پذیرایی با یک نوع غذای ساده، پرهیز از تشریفات و البته نورافشانی پایان مراسم. حاج آقا مؤمنی هم با مهمان کردن آن 4 زوج به سفر زیارتی مشهد مقدس، شیرینی آن مراسم را برایشان تکمیل کرد.»
مهمانی خداست، خانه را تزیین نمیکنی؟
اما بشنوید از یک گروه جهادی خلّاق و ابتکاری که برای هرچه باشکوهتر برگزار شدن نوروز رمضانی امسال ارائه کردهاند. آنهایی که دنبال فعالیتهای جهادی با جلوه ظاهری شکیل هستند، حتماً اسم گروه «امام حسنیها» را شنیدهاند. کارویژه این گروه که مجموعهای از خانوادههای کمبضاعت در حاشیه تهران را تحت پوشش دارد، اصرار بر ارائه کار فرهنگی قشنگ و تمیز است. امام حسنیها معتقدند برای حفظ شأن خانوادههای جامعه هدفشان، باید کمکها و هدایایی که برای آنها در نظر میگیرند را در بستهبندیهای زیبا تقدیمشان کنند. بستههای افطاری متفاوت شب میلاد امام حسن مجتبی (ع)، هدیه روز مادر و هدیه عید غدیر بچهها، ازجمله ابتکارات این گروه جوان بوده. حالا و در نوروز رمضانی 1402، گروه امام حسنیها با یک ابتکار جدید به نام بسته «فانوس»، دوستداران فعالیتهای جهادی و معنوی را سر ذوق آورده است.
«مهدیس جعفرزاده»، مسئول گروه خواهران جمعیت مردمی امام حسنیها در این باره میگوید: «در کشورهای عربی، ماه مبارک رمضان بسیار باشکوه و متفاوت، با محوریت بچهها و همراه با جشن و تزیینات برگزار میشود. در ایران اما ماه مبارک همیشه با غلبه معنویت و برنامههای دعا و مناجات همراه بوده و همین مسئله باعث شده این ماه برای بسیاری افراد، یک ماه سنگین محسوب شود. البته چند سالی است برنامههایی در قالب جشن رمضان برگزار میشود. بر همین اساس، ما از چند سال قبل در این فکر بودیم که به مناسبت ماه مبارک رمضان، حرکت فرهنگی جدیدی برای خانوادهها انجام دهیم تا اینکه الحمدلله امسال در تقارن نوروز و ماه مبارک، موفق شدیم با طراحی و اجرای بسته عیدانه «فانوس»، قدم اول را در این زمینه برداریم.»
بیایید ما هم مهمان جشن کریمان (ع) باشیم
«بسته فانوس، یک بسته تزیین خانه با حال و هوای ماه مبارک رمضان است. درواقع محور این بسته، خانه، خانواده و فضاسازی برای بچهها برای ورود به ماه مبارک است. بچهها میتوانند با این بسته که شامل ریسه ماه مبارک (ماه و ستاره و فانوس امدیاف طلایی)، ریسه مفتولی و کتیبه امام حسن مجتبی (ع) است، خانه را تزیین و آماده استقبال از ماه مبارک رمضان کنند. علاوهبر اقلام تزیینی، یک نمکدان زیبا به نام «نمکدان برکت» همراه با یک بسته نمک تبرکی امام رضا (ع) هم در بسته عیدانه فانوس قرار دادهایم تا غذاهای خانه همیشه با این نمک متبرک و به نیت نذری یکی از ائمه اطهار (ع) پخته شود.»
جعفرزاده دوباره گریزی به سنتهای زیبای ماه رمضان میزند و میگوید: «شاید خیلیها ندانند هموطنان شهرهای جنوبی خودمان هم رسوم زیبایی در ماه مبارک دارند. برای مثال، در این مناطق، در شب ولادت امام حسن مجتبی (ع)، مراسمی به نام «گُرگی عان» برگزار میشود که در آن، بچهها کیسه به دست به جلوی خانه بزرگترها میروند و عیدی جمع میکنند. گفته میشود فلسفه این مراسم، به شب تولد امام حسن مجتبی (ع) برمیگردد که درِ خانه حضرت زهرا (س) باز بود و مردم میرفتند از ایشان عیدی میگرفتند. ما فکر کردیم این نوروز رمضانی، فرصت خوبی است برای اینکه ما هم بتوانیم این رسم را در جامعه گسترش بدهیم.
الحمدلله بازخوردهایی که از مخاطبان گرفتیم هم، فوقالعاده بود و مشخص شد چقدر جامعه ما به چنین حرکتهایی نیاز دارد. ما در یک ماه اخیر، شبانهروزی برای آماده کردن سفارشها کار کردیم. در این چند سال اخیر که مراسم جشن رمضان کلید خورده، خیلیها دنبال وسایل تزیین رمضانی بودند اما پیدا نمیکردند. خوشحالیم که ما توانستیم در این زمینه پیشرو باشیم. البته لازم است بگویم تمام عواید حاصل از فروش این بستههای فانوس، صرف فعالیتهای جهادی گروه امام حسنیها میشود.»
دانشآموزان روزهدار! بفرمایید اعتکاف علمی
اما جایزه «جهادی خوشفکر» در نوروز خاص امسال، تعلق میگیرد به اهالی گروه جهادی «شهید حججی». این گروه که چند سالی است با یک برنامه هدفمند اشتغالزایی وارد منطقه بشاگرد شده، حساب ویژهای هم روی ارتقای سطح تحصیلی دانشآموزان این منطقه باز کرده است. تقویت بنیه علمی و آموزشی دانشآموزان تا آنجا برای اهالی گروه شهید حججی اهمیت دارد که در نوروز رمضانی امسال، با برنامه «اعتکاف علمی» به منطقه «خمینی شهر» بشاگرد رفتهاند. «محمدرسول میرزایی»، مسئول اجرایی این اردوی علمی که معتقد است اردوی امسالشان با تمام اردوهای گذشته متفاوت است، میگوید: «اردوی امسال از این جهت متفاوت است که ما با 30 دبیر از نقاط مختلف کشور به بشاگرد آمدهایم. فراخوانی که در گروهها داده بودیم، آنقدر از طرف دبیران و دانشجویان مورد استقبال قرار گرفت که ناچار شدیم از بین متقاضیان دست به گزینش بزنیم. حالا در این اردو از اصفهان، کاشان، قم، خراسان رضوی، تهران و... دبیر داریم و خوب است بدانید رتبههای تکرقمی و 2 رقمی کنکور و دارنده مدال طلای المپیاد در میان این عزیزان هستند.
علاوهبراین، اردوی امسال به لحاظ تعداد دانشآموزان مشتاق هم، اردوی متفاوتی است. امسال 200 دانشآموز متقاضی شرکت در این اعتکاف علمی بودند اما به دلیل محدودیتها مجبور شدیم 125 نفر را از میان آنها انتخاب کنیم. بهاینترتیب، اعتکاف علمی ما از روز 25 اسفند با شرکت 55 دانشآموز پسر و 70 دانشآموز دختر در دو فضای مجزا شروع شد و انشاءالله تا روز 8 فروردین ادامه دارد.»
هم درس، هم بازی، هم روزهداری
«با یک تیم تخصصی برای این اعتکاف علمی برنامهریزی کردیم و بخشهای متنوعی برای بچهها تدارک دیدیم. ازآنجاکه دانشآموزان پایههای دهم، یازدهم و دوازدهم رشتههای تجربی، ریاضی و انسانی در این اردو شرکت دارند، در درجه اول، بنا را بر مرور و تقویت دروس مهم در هر رشته گذاشتیم. اینجا اما یک اصل برای خودمان قرار دادیم؛ ما هرگز به بچهها ماهی نمیدهیم بلکه ماهیگیری یادشان میدهیم. دبیران ما در این اردو قرار نیست تمام مسائل و سئوالات کتابها را برای بچهها حل کنند و پاسخ بدهند. آنها مهارتها و شیوههای حل مسئله را به بچهها آموزش میدهند تا خودکفا شوند. اما این اعتکاف علمی، فقط به درس و کتاب محدود نمیشود. ما در بخش فرهنگی اردو، بازیهای فکری جذابی برای بچهها تدارک دیدهایم که میتواند به بالا بردن روحیه مشارکت جمعی دانشآموزان و تقویت قوای فکری و فن بیان آنها کمک کند. اما از حال و هوای رمضانی این اردو هم نباید به سادگی بگذریم. این اعتکاف علمی، فرصتی به ما داد که برای اولین بار، روزهداری در کنار بچههای بشاگرد را هم تجربه کنیم که تجربه بسیار لذتبخشی است.»
اما تیم دبیران باانگیزه گروه جهادی شهید حججی، دوست دارند در پایان این اعتکاف علمی، دانشآموزان شرکتکننده به چه جایگاهی رسیده باشند؟ میپرسم و میرزایی در جواب میگوید: «در درجه اول، انتظار داریم بچههایی که در 6 ماه گذشته کمکاری داشتهاند، با تلاش هدفمند در این اردو و تحت تأثیر فضای رقابتی آن، خودشان را بالا بکشند و عقبماندگیها را جبران کنند. در درجه بعد، سعی میکنیم با بیان نکات مهم کنکوری، بچههای پایه دوازدهم را برای کنکور آماده کنیم. ضمن اینکه با برگزاری مشاورههای گروهی و فردی، تلاش میکنیم نقاط ضعف موجود در شیوه درس خواندن بچهها را رفع و نقاط قوتشان را تقویت کنیم. اما هدف نهایی ما از برگزاری این اردو، این است که بچهها را با برنامهریزی آشنا کنیم. ما تمام تلاشمان را میکنیم که بچهها به اهمیت برنامهریزی در زندگیشان پی ببرند و بدانند از صبح که از خواب بیدار میشوند، باید برای خودشان برنامهریزی داشته باشند.»
برای رونق سفره افطار و سحری مردم مظلوم یمن...
حالا بشنوید از یک گروه جهادی که با دغدغه کمک به مددجویانی در آن سوی مرزها، در ماه مبارک رمضان حسابی مشغول کار و تلاش است. گروه جهادی «اویس قرنی» که بهعنوان تنها گروه جهادی مرتبط با انصارالله یمن، کمکهای مردم ایران را به مردم مظلوم و جنگزده یمن میرساند، برای ایام ماه مبارک، دغدغهای مضاعف دارد. در حالی که جنگ ظالمانه علیه مردم یمن این روزها هشت ساله شده، این مردم مقاوم بیش از پیش به کمکهای انساندوستانه نیازمندند. صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) به همین مناسبت، نسبت به وضعیت وخیم ۱۱ میلیون کودک در یمن ابراز نگرانی کرد و هشدار داد که به طور متوسط، هر ۱۰ دقیقه یکی از این کودکان به دلایل قابل پیشگیری جان خود را از دست میدهد. در این شرایط، گروه جهادی اویس قرنی که در این سالهای سخت به پشتوانه کمکهای نوعدوستانه مردم ایران، همراه مردم یمن بوده، برای حمایت رمضانی از این ملت مقاوم، تدارک خاصی دیده است.
«سید محمدرضا سید احمد»، مسئول گروه جهادی اویس قرنی در این باره میگوید: «در ماه مبارک امسال، قصد داریم با آمادهسازی 50 هزار وعده افطاری و 50 هزار وعده سحری، اندکی از محدودیتهای تغذیهای مردم عزیز یمن را کاهش دهیم. بر این اساس، ترتیبی دادهایم که 5 نانوایی زیرزمینی در یمن با تمام ظرفیت پخت داشته باشد. با این پشتوانه و از محل کمکهای نقدی مردم خیّر ایران، در هر وعده سحری و افطار برای هر فرد، یک بسته غذایی شامل یک هشتم مرغ، 2 قرص نان و خرما تقدیم خواهد شد. علاوهبراین، در بحث درمانی هم ورود کردهایم و با خرید و اهدای وسایل و تجهیرات پزشکی، به تجهیز بیمارستان صعده کمک خواهیم کرد.»
از مزایده عقیق یمنی تا بازسازی حسینیه همسایه امام زمان (عج)
از دیگر فعالیتهای خاص و جذاب گروه جهادی اویس قرنی که حسابی در ایران طرفدار دارد، مزایده عقیق یمنی به نفع فعالیتهای جهادی است: «در مقاطعی، عقیقهای اصل یمن که شناسنامهدار است و از طرف دوستان یمنی به ما هدیه داده شده است را عرضه عمومی میکنیم. ابتدا با کمک کارشناسان خبره، یک قیمت پایه برای عقیق موردنظر تعیین میکنیم و سپس آن را به مزایده میگذاریم. خوب است بدانید تمام عواید حاصل از فروش این عقیقها، به ایتام شهدای یمن اختصاص پیدا میکند. استقبال مردم عزیز ایران از این مزایدهها، بسیار خوب بوده و جالب است بدانید در چند مورد، این عقیقهای یمنی، هدیه مردم ایران به گروه ما بوده است.»
اهالی گروه اویس قرنی در ماه مبارک امسال، سنگ بنای کار بزرگ و ارزشمند دیگری را هم گذاشتهاند که سید احمد اینطور دربارهاش توضیح میدهد: «در نزدیکی مسجد سهله در شهر کوفه که محل زندگی امام زمان (عج) پس از ظهور خواهد بود، یک حسینیه متروکه قرار دارد که برخی از زائران نجف و کربلا در آن اقامت میکنند. ما امسال با مسئولان عراقی صحبت و برای بازسازی آن حسینیه به نام حسینیه امام رضا (ع) اعلام آمادگی کردیم. این دوستان که حسابی از پیشنهاد ما استقبال کردند، موضوع را با خیّران حامی گروه اویس قرنی مطرح کردیم و بازخورد و استقبال بینظیری را هم از طرف آنها شاهد بودیم. بنابراین، بازسازی این حسینیه با کمک خیّران و مردم نیکوکار ایران برای اسکان زائران اربعین و زائران کربلا و نجف در طول سال، یکی از برنامههای امسال ما خواهد بود.»