گزارشی از همایش غدیر در گستره فرهنگ و تمدن اسلامی

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، همایش غدیر در گستره فرهنگ و تمدن اسلامی با تاکید بر تاریخ و مذاهب اسلامی صبح امروز در سالن امام موسی صدر دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی برگزار شد.

در این همایش حجج اسلام ابوالحسن نواب رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب، محمد تقی سبحانی رئیس بنیاد بین‌المللی امامت و غفوری نژاد دبیر علمی همایش غدیر در گستره فرهنگ و تمدن اسلامی به سخنرانی پرداختند و در اواسط این همایش سخنان ضبط شده حضرت آیت الله سبحانی با دست اندرکاران این همایش منتشر شد.

حضرت آیت الله سبحانی پایه‌گذار عید غدیر را پیامبر اکرم(ص) دانست که ایشان پس از آن که از منبر فرود آمدند، امیرمؤمنان را در یک خیمه‌ای نشاند و امر‌الناس بالتهنئة علیه و حتی شیخین هم آمدند و تهنئه کردند و گفتند «بَخٍّ بَخٍّ لَک یا عَلِی أَصْبَحْتَ مَوْلَای وَ مَوْلَی کلِّ مُؤْمِنٍ وَ مُؤْمِنَةٍ» بعداً اصحاب نیز به تدریج آمدند و تبریک گفتند و این تبریک گفتن به معنای عید است؛ بنابراین اگر سلفی‌ها بیایند و بگویند دلیل شما بر عید چیست؟ باید بگویید که یکی از این دلایل همین روایت است.

وی افزود: در طول تاریخ مسلمانان عید غدیر را محترم می‌شمردند، خصوصاً در زمان فاطمی‌ها، که در بغداد در روز غدیر جشن رسمی برگزار می‌شد.

در ادامه این همایش حجت الاسلام نواب ضمن خیر مقدم گویی به شرکت کنندگان با اشاره به اهمیت غدیر و تاریخ چند صد ساله این واقعه اظهار داشت: عید غدیر خم تاریخ هزارو چندصد ساله دارد و نباید در شناساندن واقعه غدیر خم به جوامع اسلامی و جهان کوتاهی شود.

وی در ادامه تلاش همه متفکران غربی ضد اسلام را نابود کردن فرهنگ انتظار عنوان کرد و افزود: سعی و تلاش متفکران غربی ضد اسلام خدشه در مهدویت و فرهنگ انتظار است و اگر بتوانند فرهنگ انتظار را در میان مردم مسلمان به فراموشی بسپارند به اهداف خود دست پیدا خواهند کرد.

رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب ابراز کرد: مسئله غدیر مخصوص شیعیان نیست؛ بلکه برای همه مسلمانان جهان و از مسلمات و قطعیات تاریخ اسلام است و ما از عمق جان بر این باور داریم که می‌توانیم بهترین همزیستی مسالمت آمیز را با سایر مذاهب و پیروان سایر ادیان داشته باشیم که البته این به معنای کوتاه آمدن از اعتقادات خود نیست.

حجت الاسلام غفوری نژاد دبیر علمی این همایش در ادامه با اشاره به اینکه موضوع غدیر، از جمله موضوعاتی است که قابلیت تحقیقات و پژوهش‌های گسترده و فراوان دارد و هرچقدر تحقیق و پژوهش شود باز کم است، بیان داشت: یکی از موضوعاتی که می‌توان مورد پژوهش و تحقیقات لازم قرار گیرد، بحث غدیر در گستره فرهنگ و تمدن اسلامی است که لازم است به این بُعد غدیر توجه بیشتری شود.

وی افزود: این همایش تنها آغاز کار ما در مسئله غدیر و تمدن اسلامی است و موضوعات بسیار فراوانی نیز وجود دارند که نیاز به تحقیقات و پژوهش‌های لازم دارند.

دبیر همایش غدیر در گستره فرهنگ و تمدن اسلامی ابراز کرد: اصل ماجرای این همایش از سال۹۷ - ۹۸ آغاز شد که با محوریت عتبه حسینیه وارد کار شده و فراخوان مقالات انجام شد و دانشگاه ادیان و مذاهب اسلامی مبحث «غدیر در مذاهب» را بر عهده گرفته و سایر نهادها نیز موضوعات دیگری را عهده‌دار شدند.

حجت الاسلام غفوری نژاد تعداد مقالات ارسال شده به این همایش را ۱۲۰ مقاله عنوان کرد که تعداد ۱۸ مقاله آن در ۳ محور غدیر در مذاهب شیعه، غدیر در مذاهب اهل سنت و غدیر در تاریخ، امروز  ارائه خواهند شد.

پیام های تمدنی غدیرخم

در پایان این همایش حجت الاسلام والمسلمین محمد تقی سبحانی رئیس بنیاد بین‌المللی امامت با اشاره به اینکه مطالعات در زمینه غدیر خم دارای ابعاد مختلفی است اظهار داشت: گاهی مسئله غدیر خم را به مثابه رخداد تاریخی مهم و تاثیرگذار در تاریخ به حساب آورده می شود و گاهی نیز غدیر را به عنوان اصل اساسی دین و سایر اصول می‌دانیم که در امتداد رسالت پیامبر گرامی اسلام، امامت نیز به عنوان آخرین رکنی که اتمام نعمت بوده است، مورد بررسی قرار می‌گیرد.

وی افزود: گاهی هم می توان واقعه غدیر را از زاویه دیگری مورد مطالعه قرار داد و شاید امروز این زاویه است که می‌تواند پیام غدیر را نه تنها در درون جامعه شیعی و جامعه مسلمین؛ بلکه به عنوان یک پیام جهانی ارسال کند و آن این است که غدیر یک پیام بزرگ انسانی است.

رئیس بنیاد بین‌المللی امامت با اشاره به امکان دسته‌بندی پیام‌های غدیر به پیام‌های فردی، اجتماعی و سیاسی بیان داشت: یکی از پیام‌های بسیار مهم غدیر خم پیام‌های تمدنی آن است و امروزه باید بیش از هر زمان دیگری به این بُعد از پیام غدیر توجه ویژه ای داشته باشیم که پیام‌های تمدنی غدیر را می توان در ۵ پیام مهم خلاصه کرد.

حجت الاسلام والمسلمین سبحانی اولین پیام غدیر را تمدن برپایه انسان برای انسان دانست و ابراز کرد: تمدن برپایه انسان برای انسان، اولین پیام غدیر است؛چراکه قرآن کریم وقتی از رسالت دین سخن به میان می‌آورد، غایت دین را به انسان‌ها برمی‌گرداند و تجلی حضور دین در صحنه انسانیت، حضور معارف الهی در بستر حیات انسانی در پیام غدیر نهفته است و تمدنی که برای انسان و با پای انسان نباشد از دیدگاه غدیر، تمدن مطلوب نیست.

وی در ادامه افزود: در آیات مرتبط با غدیر خم بارها از تعبیر دین استفاده شده است که آیه اکمال از جمله این آیات است و دین از نظر خداوند دین الله است؛ اما وقتی سخن از غدیر و ولایت است دین الله تبدیل به دینکم می‌شود و تخاطب دین به انسان آمده و انسان محور دین قرار می‌گیرد.

حجت الاسلام والمسلمین سبحانی اظهار داشت: پیام دوم تمدنی غدیر این است که برای تحقق تمدن انسانی و حضور دین در صحنه زندگی، نیازمند واحد اتصال آسمان و زمین هستیم و باید این اتصال، اتصال مستمر باشد که اگر چنین نباشد، دین زنده و پویا نخواهد ماند و انسان هبوط یافته برای رسیدن به آسمان نیاز به اتصال مستمر دارد که واقعه غدیر این اتصال را برقرار کرده است.

رئیس بنیاد بین‌المللی امامت افزود: پیام سوم غدیر این است که اتصال مستمر برای تحقق تمدنی اسلامی با حضور انسان تاریخی رخ می‌دهد و اگر قرار است که دین در زیست مردم آمده و تحقق پیدا کند، نیازمند به وجود انسانی است که امر هدایت و تحقق دین را بر عهده داشته باشد و ولایت یک پیام دارد که اجرای تمدن نیاز به الگوی عملی است و اگر اندیشه‌های دینی در قالب الگو و مدل عینی قرار نگیرند، هیچ وقت دین تحقق پیدا نمی‌کند.

حجت الاسلام والمسلمین سبحانی بیان داشت: پیام چهارم غدیر تحقق تمدن و جامعه اسلامی بدون کشش‌ها و کوشش‌ها و ستیزها و سازش‌ها امکان‌پذیر نیست؛ چنانکه قرآن کریم می‌فرماید برای تحقق تمدن اسلامی و انسانی نیاز به ستیز و سازش است و قطعاً شکل‌گیری تمدن در حاشیه اتفاق نمی‌افتد و باید محوریت ولی الهی در جنگ و پیکار بین حق و باطل یاری رسانده شود.

رئیس بنیاد بین‌المللی امامت در پایان با اشاره به پنجمین پیام تمدنی واقعه غدیر خم اظهار داشت: تشکیل جامعه مومنان با همدیگر بر اساس ارزش‌ها آرمان‌های اسلامی بر محور ولی الهی، یکی از پیام های مهم تمدنی غدیر خم می‌باشد که لازم است مورد توجه قرار گیرد.