هیأت ۹۰ هزار مترمربعی سیاه و سفید محمود کریمی+عکس

نبود جای کافی برای نشستن و کمبود جای پارک ماشین، نگرانی همیشگی مخاطبان هیأت رایة العباس(ع) محمود کریمی بود. جلسه‌ای که در امامزاده علی‌اکبر(ع) چیذر برگزار می‌شود. این مشکلات باعث شد که خادمان این هیأت به فکر راه چاره بیفتند. آنها تصمیم می‌گیرند، محتوای سال‌های ۹۵، ۹۷ و ۹۸ را همراه با خلوص جلسات خیابانی سال ۹۹ و شکوه جلسه ۱۴۰۰ تلفیق کنند و طرح خیمة العباس(ع) را در پادگان ۰۶ ارتش در چهارراه پاسداران عملیاتی سازند.

کوچه‌هایی به سبک خیابان‌های محرم‌های قبل از انقلاب اسلامی

شب، زمانی که اذان مغرب فرا رسید فوج فوج عزاداران حسینی راهی این پادگان می‌شوند. در ورودی پادگان ایستگاه صلواتی به سبک و طرح چایخانه‌های حرم امام رضا(ع) راه‌اندازی شده است که آب معدنی خنک در این گرمای سخت تابستان به دست مردم می‌دهند. با ورود به پادگان با کوچه‌هایی مواجه می‌شوید که بلافاصله چشم شما را به سمت پارچه‌های نصب شده بر فراز آن می‌برد. پارچه‌های سیاه رنگ با نوشته‌های سفید مشابه پارچه‌های چاپ سنگی قدیمی که شاید هم سن و سالان آن‌ها را فقط در تلویزیون و مستندها دیده باشیم. 

همه طراحی‌ها و المان‌های این مسیر در اوج سادگی است و همه چیز به رنگ سیاه و سفید است. از حاج حسین پنجه شاهی که از خادمان قدیمی هیأت است، دلیل این نوع طراحی را می‌پرسم و می‌گوید: «تلاش کردیم در این دنیا و روزگار کنونی که عرصه تقابل حق و باطل است، با این ترکیب رنگ، این فضای حق و باطل را القا کنیم و به مستمع بگوییم، حق با حسین و اهل بیت(ع) است و هرکس زیر این خیمه باشد، با ماست.»

جمعیتی مشابه شب‌های آخر هر سال در روزهای نخست

جمعیت روزهای اول و دوم هیأت حاج محمود کریمی درست مشابه شب‌های پایانی ماه محرم است و از همان شب اول دلدادگان و عزاداران بیشماری خود را به مراسم عزای اباعبدالله(ع) رسانده‌اند. این درحالی است که بسیاری در رسانه‌های غربی و فضای مجازی اینطور القا می‌کردند که مردم از دین دل بریده‌اند.

نماد بعدی که در مسیر چشم را مجذوب می‌کند، سازه‌ای کاهگلی است که سادگی در وجود آن هم موج می‌زند. این سازه‌ها حکم سقاخانه را دارد و در آن آب به دست عزاداران می‌رسد.

۹۰ هزار مترمربع سیاه و سفید و خیمه‌ای سبزرنگ

هرچه فضای حسینیه حاج محمود کریمی در چیذر کوچک بود و جمعیت در خیابان‌ها حضور داشت، پادگان وسیع است. حسینیه هیأت در مساحتی بالغ بر ۹۰ هزار متر مربع است که تمام این فضا هم برای نشستن مردم درنظر گرفته شده است. زمانی که وارد فضای اصلی جلسه می‌شویم، یک خیمه بزرگ در وسط میدان صبحگاه بنا شده است. تمام فضای اطراف همان تم رنگی سیاه و سفید را دارد اما خیمه طراحی شده سبز رنگ است که این فضای رنگی بسیار جذاب است.

سر می‌چرخانم و فضا را نگاه می‌کنم. فضای اطراف حسینیه یک دست است و در کنارها، داربست‌هایی قرار گرفته و ۴ خیمه کوچک دیگر هم وجود دارد. از پنجه شاهی ماجرای این طراحی را می‌پرسم که می‌گوید: «خانم‌ها هر سال در فضای هیأت ما جایگاه مناسبی نداشتند، امسال آن‌ها را در فضای مناسب‌تری پشت جایگاه آقایان قرار دادیم. چهار خیمه هم طراحی شده که در هر دو طرف یکی برای مادران شهداست. این مادران مهمان و زینت‌بخش جلسه ما خواهند بود. خیمه دیگر به نام خیمه حضرت رباب برای مادران دارای فرزند شیرخوار طراحی شده تا به راحتی بتوانند از فضای جلسه بهره ببرند و به امور فرزند خود هم رسیدگی کنند.»

خیمه زدیم تا روضه زیر سقف منعقد شود

وارد خیمه عزا می‌شوم. باز همان طیف رنگ سیاه و سفید و سادگی مشهود است. در این ظرف رنگی، پرچم «یا حسین» پشت منبر با رنگ سرخ طراحی شده است. پنجه شاهی می‌گوید: «سال ۱۴۰۰ هم در همین فضا جلسه داشتیم، اما به دلیل شرایط کرونا، جلسه کاملاً در فضای باز بود. امسال تصمیم گرفتیم برای آن که روضه منعقد شود، خیمه‌ای برپا کنیم که در مجموع ساخت و اجرای این طرح کلی حدود ۵ ماه زمان برده است.»

شعری از فواد کرمانی که پیش‌زمینه امسال رایةالعباس است

کم کم خیل عزاداران حسینی فضای این خیمه و بیرون را پر می‌کنند و جلسه آغاز می‌شود. حجت‌الاسلام مسعود عالی به سخنرانی می‌پردازد و نوبت به روضه خوانی حاج محمود می‌رسد. او روضه می‌خواند و مردان حاضر همچون زنان اشک می‌ریزند و بر سر و صورت می‌زنند. حاج محمود می‌گوید: شب اول خیلی در روضه نگهتان ندارم و سینه بزنیم. او با ذکر «یا علی» سینه‌زنی را آغاز می‌کند. حاج محمود امسال هم برای پیش‌زمینه که به گفته خودش بناست هر شب خوانده شود، سراغ گنجینه کهن شعر رفته است و شعری از فواد کرمانی رو کرده است.

مطلع این شعر اینگونه است:

نه مراست قدرت آن که دم زنم از جلال تو یا علی
نه مرا زبان که بیان کنم صفت کمال تو یا علی

شده مات عقل موحدین همه در جمال تو یا علی
چو نیافت غیر تو آگهی ز بیان حال تو یا علی

او می‌خواند و سینه زن با ذکر یا علی، شروع می‌کند به سینه زنی.

بلندگوهای بوقی که صدای محمود کریمی را در ۹۰ هزار مترمربع منعکس می‌کند

از فضای حسینیه خارج می‌شوم تا به روایت حال و هوای بیرون هم بپردازم. جالب است صدای بیرون امسال برخلاف سال ۱۴۰۰ که سیستم صوت‌های پیشرفته‌ای تدارک دیده شده بود، با بلندگوهای بوقی قدیمی تأمین شده است که حس نوستالژیک دارد. البته که شب اول برای دقایقی صدای بیرون قطع شد، اما بلافاصله مشکل برطرف شد که برای شب‌های نخست امری طبیعی است.

نکته جالب دیگر آن که مستمع بیرون دور خیمه جمع شده‌اند و با وجود آن که تلویزیون‌های متعدد دور خیمه تعبیه شده است اما نقطه کانونی نگاه عزاداران خیمه است. گویی همه با هر لباس، فرهنگ، سواد و ... باهم به توافقی رسیدند که حول این خیمه که فراز آن، مزین به پرچم اباعبدالله است، جمع شوند.

در خیمه‌گاه تو همه یک خانواده‌ایم

شعار امسال مجلس عزای هیأت رایه العباس(ع)، «در خیمه‌گاه تو همه یک خانواده‌ایم» است. در فضاسازی محیط هم تلاش شده تا به مستمع با حرکت به سمت خیمه یک حس امیدواری القا شود. روی آخرین پرچم مسیر ورودی به خیمه نوشته شده است: یا شفیع المذنبین؛ ای تنها شفیع گناهکاران. 

من اومدم، یک سال چرخامو زدم

حاج محمود شب اول یک شور هم خواند که بخش‌هایی از آن با دل‌های مستمع خیلی بازی کرد. این مداح کارکشته می‌خواند:

من همه جا سر به هوا و تو همه جا هوامو داشتی
سنگ تو رو زدم به سینه، تو برام سنگ تموم گذاشتی
من اومدم، یک سال چرخامو زدم
دلم می‌گه پرچمتو به کربلا می‌بردم
هنوز دلم می‌لرزه آقا هر دفعه اسمتو میارم
خوش به سعادت دلم که غیر از تو هیچکی ندارم

مجلس عزاداری امسال هیأت رایة العباس حال و هوای متفاوت و خاصی دارد که حتماً در شب‌های آینده مهمان این جلسه شوید. نشانی‌شان را فراموش نکنید: چهارراه پاسداران، پادگان ۰۶ ارتش، خیمة العباس(ع).