کارنامه موفق دولت شهید رئیسی در زمینه فرهنگ و هنر باید چراغ راه دولت آینده باشد
اشاره: از جمله مباحثی که طی سال گذشته تاکنون به مسألهای مناقشهبرانگیز در میان پارهای از نخبگان و اندیشمندان تبدیل شده و حجم درخور توجهی از گفت و گوها و تأملات عرصهی عمومی را به خود اختصاص داده، نسبت میان دولت اسلامی و فرهنگ اسلامی، یا به صورت دقیقتر، «تکالیف دولت اسلامی نسبت به فرهنگ اسلامی» است، به عبارت دیگر، مسأله آن است که آیا دولت اسلامی مسئولیت و رسالتی در مورد فرهنگ اسلامی بر عهده دارد یا پرداختن به آن از قلمرو وظایف دولت اسلامی خارج است و تنها نهادهای مردمی یا حوزههای علمیه در این باره مسئولند؟ برخی بر این باورند که دولت اسلامی نباید در فرهنگ و نیز در فرهنگ دینی مداخله کند، بلکه باید پهنه و عرصه را برای فعالیتهای «مردمی» و «غیر دولتی» فراهم کند و حداکثر، برقراری «آزادی» و «امنیت» را جزء وظایف خود در این زمینه بشمارد. این عده معتقدند که دیانت مردم و استقرار ارزشهای فرهنگی اسلام در جامعه بر عهدهی حوزههای علمیه و روحانیت است و نه دولت.
در همین راستا خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، گفتوگویی با سیدمحمدجواد شرافت ادیب و شاعر آیینی داشته است که در ادامه خواهد آمد:
رسا ـ نگاه به حوزه شعر و هنر در دولتها چگونه باید باشد؟
نگاه به شعر، هنر و ادبیات باید نگاهی اصیل و اصلی باشد و نباید نگاهی فرعی و شعاری باشد و این نگاه مستلزم این است که تصمیم گیرندگان و دولتمردان و کسانی که در رأس امور هستند تاثیر هنر و ادبیات را ایمان و باور داشته باشند؛ اگر این اتفاقات انجام شود قطعا در تصمیم گیریهای کلان و توجه بیشتر به مقوله هنر و ادبیات اتفاقات بهتر و شایسته تری رقم خواهد خورد.
توجه به هنر اگر به شیوه درستی نباشد، موجب تنزل و پایین آمدن هنر میشود؛ یکی از دولتها برای برگزاری کنگرهها و جشنوارههای شعری هزینههای زیادی مصرف کرد و مدیران فرهنگی بدون ضابطه و تشخیص درست، کنگرههای متعددی را برگزار کرد؛ اما نتیجه ماجرا این شد که شعرهای سطحی تولید شدند و این شعرها خارج از کنگرهها هرگز دیده نشدند.
این کارها سبب شد شعرهای فاخری که در جلسات نقد محک خورده در این کنگرهها شرکت پیدا نکنند و لزوما بیشتر هزینه کردن برای هنر و شعر به معنای موفقیت بیشتر نخواهد بود، درست هزینه کردن به معنای این است که ذاتی تصمیم گرفته شود و به عنوان یک مخاطب جدی هنر و ادبیات یا ادیب و هنرمند بتوانیم تصمیم گیرنده باشیم.
رسا ـ چرا نگاه به شعر و هنر در دولتها نگاه فرعی و دسته دومی است؟
تصمیم گیران تاثیرات هنر را درک نکردند، باید توجه داشت با هنر و ادبیات معضلات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی حل خواهد شد، استفاده از هنر برای رفع مشکلات کم هزینهتر از سایر روشها است و عمق تاثیرگذاری هنر و ادبیات خیلی ماندگارتر است به شرطی که قدر هنر و ادبیات دانسته شود؛ تاثیری که فیلم سینمایی میتواند داشته باشد بسیار زیاد است و یک انیمیشن خوب می تواند معارف انقلاب و دین را به جهان عرضه کند.
رسا ـ به نظر شما دولت گذشته در زمینه شعر و هنر موفقیتهایی داشته است؟
انتظار ما در بخش فرهنگی از دولت شاید انتظار بیشتری بود، انتظار داشتیم وزیر فرهنگ و ارشاد کسی باشد که رزومه قوی تری در حوزه فرهنگ و ارشاد اسلامی داشته باشد و تعاملات وی را با هنرمندان در برنامههای گذشته دیده می شد؛ وزیر فرهنگ و ارشاد برای اهالی فرهنگ و هنر ناشناخته بود و احساس شد برای این حوزه فردی قوی نیست؛ اما در این سه سالی که گذشت و با توجه به تعامل با هنرمندان و انتخاب مسئولین فرهنگی، در حوزههای مختلف موفق عمل کرد.
جشنواره فجر امسال از لحاظ تعداد بیننده و تماشاگر سینما رکورد زد و در مجموع تصمیم گیریهای وزیر ارشاد اسلامی خیلی معقول و بیشر از حد انتظار اهالی هنر و فرهنگ و موفقتر از حد تصور بود و در ادامه نیز تعامل خوبی داشتند، آقای مودب چهره شناخته شده در شعر انقلاب دستیار ویژه وزیر شد و تصمیمات خوبی گرفت؛ البته وزارت فرهنگ و ارشاد بهتر از این نیز می توانست کار کند اما با وجود اینکه مسئولین انتظار بیشتری داشتند؛ فعالیتهای فرهنگی کشور در مجموع راضی کننده بود.
ماه مبارک رمضان در ضیافتی که با حضور رئیس جمهور برگزار شد و از قشرهای مختلف هنری، شاعران و هنرمندان شناخته شده کشور در این جلسه از روند فعالیتهای فرهنگ و ارشاد به نیکی یاد کردند و رضایت کلی نسبت به فرهنگ و هنر در بین اهالی فرهنگی وجود داشت که نشان دهنده موفقیت دولت در زمینه فرهنگ است؛ دولت شهید رئیسی کارنامه موفقی در زمینه فرهنگ داشت.
رسا ـ دغدغههای رهبر معظم انقلاب در زمینه شعر و هنر فاخر و اسلامی چگونه میتواند در دولت آینده محقق شود؟
رهبر معظم انقلاب نگاه درست، مناسب و متناسبی با هنر و ادبیات دارند؛ زیرا مخاطب هنرشناس و ادبیات شناسی هستند؛ با انتخاب انسانهای که هنر را کار زینتی و تزیینی نبینند و هنر را کاری اصیل و اصلی ببینند میتوان اتفاق خوبی در عرص فرهنگ و هنر رقم بخورد؛ اگر وزیر ارشاد قوی از طرف دولت انتخاب شود قطعا معاونین قوی انتخاب خواهند شد و معاونین نیروهای قوی را در حوزههای مختلف میتوانند به کار گیرند و شعار فرهنگ غیر دولتی و دولت فرهنگی عملیاتی خواهد شد و اتفاقات خوبی در ادامه رقم خواهد خورد.
انتخاب درست انسانهایی که فهم درستی از هنر و ادبیات دارند، دغدغههای عمیق رهبر معظم انقلاب را برطرف خواهد کرد و سنگ بنای خوبی برای فعالیتها در زمینه هنر و ادبیات خواهد بود.