12 فروردین؛ روز پیروزی اراده ملت ایران

به گزارش خبرنگار گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، ۱۲ فروردین ۱۳۵۸ روزی تاریخی و فراموش‌نشدنی برای ملت ایران است، در این روز مردم ایران به صورت آزادانه و با شور و شوقی بی‌نظیر در یک همه‌پرسی تاریخی نوع نظام حکومتی کشور را انتخاب کردند؛ جمهوری اسلامی ایران نظامی که ترکیبی از جمهوریت و اسلامیت بود از دل این انتخاب بیرون آمد، انتخابی که در آن همزمان مردم به حق مشارکت در سرنوشت خود تاکید کردند و همزمان بر اصول اسلامی به عنوان اساس حکمرانی خود تکیه زدند.

این روز به عنوان «روز جمهوری اسلامی ایران» نامگذاری شده است و در تقویم رسمی کشور به عنوان یک روز تعطیل رسمی شناخته می‌شود. در این روز نتیجه همه‌پرسی اعلام شد و مردم ایران با ۹۸.۲ درصد آرا به جمهوری اسلامی رأی دادند، نتیجه‌ای که نه تنها مشروعیت حکومتی نوین و متفاوت از هر آنچه در تاریخ ایران پیش از آن وجود داشت را به اثبات رساند بلکه پیامی قدرتمند به جهان نیز ارسال کرد که ایرانیان به سمت آینده‌ای حرکت می‌کنند که در آن اصول اسلامی و مردم‌سالاری در کنار یکدیگر قرار دارند.

آغاز روز جمهوری اسلامی

۱۲ فروردین نه تنها روز اعلام رأی مردم به جمهوری اسلامی ایران است بلکه به نوعی تولد نظامی جدید و بی‌سابقه در تاریخ ایران است، نظامی که نه تنها از منظر سیاسی و اجتماعی متفاوت است بلکه به لحاظ دینی و فرهنگی نیز با سایر حکومت‌ها فرق دارد، جمهوری اسلامی ایران از همان ابتدا بر این مبنا استوار شد که حاکمیت نه تنها از مردم است بلکه باید بر اصول اسلامی نیز تکیه کند، در واقع جمهوری اسلامی به معنای حکومتی است که در آن مردم در انتخاب مسئولان و سرنوشت خود دخیل هستند اما این انتخاب‌ها باید مطابق با اصول و قواعد اسلام باشد.

این ترکیب از جمهوریت و اسلامیت باعث می‌شود که جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک نظام سیاسی و یک حرکت اجتماعی و فرهنگی شناخته شود، امام خمینی (ره) بنیان‌گذار جمهوری اسلامی همواره تأکید داشتند که در این نظام مردم از یک سو از حقوق شهروندی خود بهره‌مند می‌شوند و از سوی دیگر زندگی‌شان باید در چارچوب اصول اسلامی باشد، ایشان در پیام خود به مناسبت ۱۲ فروردین، روز جمهوری اسلامی، از حضور پرشور مردم در این همه‌پرسی تقدیر کرده و اظهار داشتند: «من به دنیا اعلام می‌کنم که در تاریخ ایران چنین رفراندومی سابقه ندارد که سرتاسر مملکت با شوق و شعف و عشق و علاقه به صندوق‌ها هجوم آورده و رأی مثبت خود را در آن ریخته و رژیم طاغوتی را برای همیشه در زباله دان تاریخ دفن کند. من از این هم بستگی بی مانند که جز مشتی ماجراجو و بی خبر از خدا، همه و همه به ندای آسمانی «و اعتصموا بحبل الله جمیعا» لبیک گفتند و با تقریبا اتفاق آرا، به جمهوری اسلامی رأی مثبت دادند و رشد سیاسی خود را به شرق و غرب ثابت کردند، تقدیر می‌کنم.»

تفسیر شعارهای انقلاب اسلامی

شعارهایی که مردم ایران در طول انقلاب اسلامی سر داده بودند همچون «استقلال»، «آزادی» و «جمهوری اسلامی» نه تنها در خیابان‌ها و تجمعات بلکه در روز ۱۲ فروردین ۱۳۵۸ در صندوق‌های رأی نیز به وضوح انعکاس یافت، شعار «جمهوری اسلامی» به وضوح نشان می‌داد که مردم ایران می‌خواهند حکومتی مبتنی بر اسلام داشته باشند که در آن نقش مردم و مشارکت عمومی در تعیین سرنوشت خود را مهم‌ترین عامل می‌دانند.

امام خمینی (ره) نیز در پیام خود به مناسبت ۱۲ فروردین این روز را «روز نخستین حکومت الله» توصیف کردند و فرمودند: « صبحگاه 12 فروردین- که روز نخستین حکومت الله است- از بزرگترین اعیاد مذهبی‌ و ملی ماست. ملت ما باید این روز را عید بگیرند و زنده نگه دارند. روزی که کنگره‌های قصر 2500 سال حکومت طاغوتی فرو ریخت، و سلطه شیطانی برای همیشه رخت بربست و حکومت مستضعفین که حکومت خداست به جای آن نشست»

واژه «جمهوری اسلامی» که در انقلاب اسلامی ایران به عنوان شعار اصلی مطرح شد، مفهومی خاص و عمیق دارد. استاد شهید مطهری درباره این واژه می‌فرمایند: « کلمه جمهوری شکل حکومت پیشنهاد شده را مشخص می‌کند. می‌دانیم که حکومتهای دنیا، چه در گذشته و چه در حاضر، شکل‌های مختلفی داشته‌اند از قبیل حکومت فردی موروثی که نامش سلطنت و پادشاهی است؛ حکومت متخصصان، حکیمان، فیلسوفان، خبرگان که در قدیم اریستوکراسی می‌‏نامیدند؛ حکومت متنفذان، سرمایه‌‏داران، مالیات دهندگان، یکی از آنها هم حکومت عامه مردم است، یعنی حکومتی که حق انتخاب حاکم با همه مردم است قطع نظر از این که مرد هستند یا زن، سفید هستند یا سیاه و دارای هر فکر و هر عقیده‌ای هستند، فقط شرط بلوغ سنی و رشد عقلی در آن معتبر است و نه چیز دیگر، و به علاوه این حکومت حکومت موقت است یعنی هر چند سال یک بار باید تجدید شود یعنی مردم حق تجدید نظر دارند که بخواهند آن حاکم را برای بار دوم و احیانا برای بار سوم یا چهارم (اگر قانون اساسی شان اجازه بدهد) انتخاب کنند یا شخص دیگری را که از او بهتر می‌دانند و اما کلمه «اسلامی» محتوای این حکومت را بیان می‌کند، یعنی پیشنهاد می‌شود که این حکومت با اصول و مقررات اسلامی اداره شود و در مدار اصول اسلامی حرکت کند، چون می‌دانیم که اسلام به عنوان یک دین در عین حال یک مکتب و ایدئولوژی است و طرحی است برای همه شئون زندگی بشر بنابراین «جمهوری اسلامی» یعنی حکومتی که شکل آن انتخاب حاکم است از طرف عامه مردم برای مدت موقت و نه شکل موروثی، و محتوای آن اسلامی است یعنی بر اساس معیارها و موازین اسلامی است. » ( مصاحبه شهید مطهری در تاریخ 10/ 1/ 1358 در آستانه رفراندوم جمهوری اسلامی) این توضیح استاد مطهری به وضوح نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی نه تنها به معنای حکومتی مردم‌سالار است، بلکه باید بر اساس اصول و دستورات اسلامی هدایت شود.

تأثیرات جهانی انقلاب اسلامی ایران

در سطح جهانی، پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تأسیس جمهوری اسلامی، جنبش‌های آزادی‌بخش و بیداری اسلامی را در بسیاری از کشورهای مسلمان تحت تأثیر قرار داد، بسیاری از مردم مسلمان در کشورهای مختلف به حرکت‌هایی علیه استبداد و استعمار پرداختند و از الگوی جمهوری اسلامی ایران بهره جستند، این انقلاب نه تنها موجب تغییرات داخلی در ایران شد بلکه الهام‌بخش بسیاری از ملت‌های مستضعف در سراسر جهان گردید، به طوری که جنبش‌های اسلامی و مردم‌سالار در بسیاری از کشورها به ویژه در جهان اسلام آغاز شد و ایران به عنوان الگویی برای آنها مطرح گردید.

نتیجه‌گیری

روز ۱۲ فروردین ۱۳۵۸، روزی بود که مردم ایران به حکومت جمهوری اسلامی رأی دادند و برای نخستین بار در تاریخ معاصر، حکومتی بر اساس اصول اسلامی و مردم‌سالاری در ایران تأسیس شد، این روز نه تنها برای ایران بلکه برای تمامی ملت‌های مسلمان پیام‌آور این بود که با ایمان به اصول دینی و اتحاد مردم می‌توان بر هر چالش و دشواری فائق آمد، جمهوری اسلامی ایران که در این روز تأسیس شد نه تنها به عنوان یک حکومت بلکه به عنوان نمادی از استقلال، آزادی و ایمان به اصول اسلامی در دل تاریخ ایران جاودانه خواهد ماند.