به روایت اسناد خارجی
تئوریسین جنگ در اسرائیل: کاری جز تحقق رؤیای ۲۰۰۰ ساله یهود نداریم
«اسرائیل کاری ندارد جز این‌که رؤیای ملت یهود را که ۲۰۰۰ سال در دل‌شان بوده محقق کند. ما در عین این‌که به واقعیات تن می‌دهیم، قرار نیست از رؤیاهای‌مان پا پس بکشیم.»
در سال ۱۹۷۷ (۱۳۵۵) موشه دایان، یکی از مهم‌ترین فرماندهان و سیاستمداران اسرائیلی که نقشی ویژه در تمام جنگ‌های اسرائیل داشت و در زمان انتشار این مطلب از اعضای پارلمان اسرائیل (کنست) بود، طی کنفرانسی در ایالات متحده به موضوع جنگ اسرائیل و اعراب و آینده منطقه می‌پردازد و در مورد مذاکرات صلحی که بین اعراب و اسرائیل در جریان است حرف می‌زند. روزنامخ هوستون کرانیکل طی مطلبی به قلم فرد کینگ به بخشی از سخنان دایان در این کنفرانس اشاره کرده است که در ادمه از نظر خواهد گذشت. برای فهم بهتر این مسئله، ابتدا به معرفی مختصر موشه دایان می‌پردازیم.
موشه دایان؛ چهره‌ای ماندگار در تاریخ اسرائیل
موشه دایان یکی از مهم‌ترین و در عین حال جنجالی‌ترین شخصیت‌های تاریخ معاصر اسرائیل به شمار می‌رود. او که در سال ۱۹۱۵ در یکی از نخستین کیبوتص‌های یهودی در فلسطین به دنیا آمد، در طول عمر خود نقش‌های متعددی ایفا کرد؛ از فرماندهی ارتش و هدایت جنگ‌ها گرفته تا وزارت دفاع و وزارت امور خارجه. چهره کاریزماتیک و چشم‌بند معروفش، او را به نمادی از مقاومت، قدرت و عزم راسخ در میان اسرائیلی‌ها تبدیل کرد.
دایان از نوجوانی وارد فعالیت‌های نظامی شد و در جریان همکاری با ارتش بریتانیا در جنگ جهانی دوم، چشم چپ خود را از دست داد؛ حادثه‌ای که بعدها بخشی از هویت او شد. او در جنگ استقلال اسرائیل (۱۹۴۸) و سپس در جنگ سوئز (۱۹۵۶) نقش مهمی ایفا کرد و درنهایت به ریاست ستاد کل ارتش رسید. اوج شهرت نظامی‌اش به دوران وزارت دفاع او در جنگ شش‌روزه سال ۱۹۶۷ بازمی‌گردد؛ جنگی که با پیروزی سریع اسرائیل و تصرف سرزمین‌های گسترده همراه بود.
اما دایان تنها یک فرمانده نظامی نبود. او پس از بازنشستگی از ارتش، وارد دنیای سیاست شد و در سمت‌هایی همچون وزیر دفاع و وزیر امور خارجه فعالیت کرد. نقش او در مذاکرات کمپ دیوید و امضای توافق‌نامه صلح میان مصر و اسرائیل در سال ۱۹۷۹ نقطه عطفی در تاریخ خاورمیانه بود.
با این حال، میراث دایان بدون حاشیه نیست. او به دلیل ضعف در پیشبینی حمله غافلگیرکننده اعراب در جنگ یوم کیپور (۱۹۷۳) مورد انتقاد شدید قرار گرفت. افزون بر آن، علاقه شدیدش به باستان‌شناسی و جمع‌آوری اشیای تاریخی، گاه او را در معرض اتهام حفاری و تصرف غیرقانونی آثار باستانی قرار داد.
موشه دایان در سال ۱۹۸۱ درگذشت، اما نام و تصویر او همچنان در حافظه تاریخی اسرائیل زنده است. او برای بسیاری، نماد شجاعت و استقلال است، و برای برخی دیگر، چهره‌ای پیچیده با اشتباهات بزرگ. به هر حال، نمی‌توان نقش کلیدی او را در شکل‌گیری دولت اسرائیل و سیاست‌های نظامی و دیپلماتیک آن نادیده گرفت.
در ادامه، سندی درخصوص مذاکرات صلحی که بین اعراب و اسرائیل در جریان بود ارائه می‌شود که در آن نظر این چهره اثرگذار جنگ و سیاست در اسرائیل محوریت دارد. جالب توجه است که حتی صلح برای اسرائیل از منظر دایان در راستای تحقق رؤیای ۲۰۰۰ ساله یهود مبنی بر تصرف و یکه‌تازی در سرزمین‌های اشغالی و تسلط بر حکومت‌های منطقه است.
متن سند
گام بلند به سوی صلح؛ گمانه‌های موشه دایان
تقریبا همه سخنان موشه دایان، شخصیت کلیدی همه جنگ‌های اسرائیل مدرن، شنبه شب در حضور مخاطبین هوستون در مورد صلح بود. ژنرال دایان پیشبینی کرد که در اواخر تابستان پس از انتخابات اسرائیل مذاکرات صلح با اعراب از سر گرفته خواهد شد.
وزیر دفاع سابق اسرائیل گفت: «اعراب برای نخستین بار تقاضای صلح دارند. امسال یکی از مهم‌ترین سال‌های تاریخ متأخرمان خواهد بود.» این عضو پارلمان اسرائیل همچنین گفت پایان دادن به وضعیت جنگی با اعراب «احتمالا بزرگ‌ترین پیروزی ما در سیاست خارجی‌مان خواهد بود.»
او با اشاره به قدرت و عزم راسخ اسرائیل گفت: «ما آمدیم اسرائیل تا دولتی یهودی تأسیس کنیم نه دولتی عربی... ما نمی‌گذاریم اورشلیم تبدیل به پایتخت شاه اردن شود.»
همزمان با این‌که تظاهرات دانشجویان عرب و ایرانی بیرون از هتل در جریان بود، دایان به حاضران در کنفرانس رهبری جنوب غربی یهودی-آمریکایی که در هتل هوستون اوکس برگزار می‌شد گفت: «اکنون عوض این‌که اسرائیل امنیت را برای یهودی‌ها تأمین کند، شما برای اسرائیل تأمین می‌کنید.»
او به حاضران یادآوری کرد که «اسرائیل کاری ندارد جز این‌که رؤیای ملت یهود را که ۲۰۰۰ سال در دل‌شان بوده محقق کند... ما در عین این‌که به واقعیات تن می‌دهیم، قرار نیست از رؤیاهای‌مان پا پس بکشیم.»
دایان در ادامه به مذاکرات صلح اشاره کرد که هیچ یک از طرفین نمی‌گوید طرف دیگر باید شروطش را بپذیرد یا دیگر گفت‌وگویی در کار نخواهد بود.
او در پاسخ به سؤال یکی از حضار گفت راستش باور ندارد که رهبران عرب دل‌شان بخواهد یک دولت فلسطینی تشکیل بدهند. «اعراب فلسطین باید بخشی از اردن باشند.»
دایان در پاسخ به سؤالی دیگر گفت بسیار امیدوار است که روابط با دولت جدید ایالات متحده خوب پیش برود. ایالات متحده یا باید آماده باشد که نیروهایش را در شمال اسرائیل و شرم‌الشیخ در دهانه خلیج عقبه مستقر کند یا فشاری که به اسرائیل برای صلح می‌آورد را کم کند.
او گفت ایالات متحده «باید به کشورهای دوستی مثل اسرائیل کمک کند تا هوای خودشان را داشته باشند.»
دایان درباره سایر موضوعات پیشبینی کرد که حزب خودش، حزب کارگر، به رغم این‌که برخی از کرسی‌های خود را در کنست از دست خواهد داد، همچنان در قدرت خواهد ماند. همچنین شورش‌های اخیر در مصر تأثیری بر قدرت رئیس جمهور مصر، انور سادات نخواهد داشت. لبنان هم درنهایت بار دیگر روابط خوبی با اسرائیل خواهد داشت.
ارسال نظرات