تبیین فرآیند نظریه‌پردازی در حکمرانی اسلامی با تأکید بر تقابل حکمرانی خیر و شرّ
نخستین شماره از دوفصلنامه علمی ـ تخصصی «مطالعات حکمرانی اسلامی» منتشر شد.
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، نخستین شماره از دوفصلنامه علمی ـ تخصصی «مطالعات حکمرانی اسلامی» در فروردین‌ماه ۱۴۰۴ منتشر شد که یکی از مقالات مهم آن با عنوان «تبیین فرآیند نظریه‌پردازی در حکمرانی اسلامی» به قلم احسان رحیمی و کریم ابراهیمی است.
این مقاله با رویکردی الهیاتی به مسئله حکمرانی پرداخته و تأکید می‌کند که پیش از بررسی‌های مدیریتی و سیاسی، باید حکمرانی را از منظر تقابل حق و باطل مورد مطالعه قرار داد. نویسندگان بر این باورند که در تاریخ بشر و ادیان الهی، همواره دو نوع حکمرانی وجود داشته است: حکمرانی خیر (جنود عقل) و حکمرانی شرّ (جنود جهل)؛ و شناخت مؤلفههای هر یک برای تحقق حکمرانی الهی در عصر حاضر ضرورتی بنیادین دارد.
در این پژوهش، با استفاده از روش تحلیل مفهومی، مفاهیمی همچون حق و باطل، جنود عقل و جنود جهل، و سازوکارهای تحقق هر کدام تبیین شده است. مقاله تلاش دارد تصویری قرآنی از حکمرانی ارائه دهد که در آن، عقلانیت الهی، عدالت، هدایت و ولایت به‌عنوان ارکان اصلی حکمرانی خیر معرفی می‌شوند.
به گفته نویسندگان، نظریه‌پردازی در حکمرانی اسلامی مستلزم بازشناسی عمیق مبانی معرفتی و هستی‌شناختی آن است تا بتوان الگویی کارآمد و الهام‌گرفته از تعالیم وحیانی برای مدیریت جامعه اسلامی ارائه داد.
چکیده
امروزه مسئله حکمرانی از مسائل مطرح در عرصه‌ی جهانی است و در جامعه‌ی علمی ما نیز به‌تازگی اقبال گسترده‌ای بدان شده است. این مسئله در حوزه‌های مختلفی پیگیری و تحقیق می‌شود که حوزه‌ی مدیریت دولتی، سیاست‌گذاری، اقتصاد، جغرافیا، علوم سیاسی، برنامه‌ریزی و… از جمله‌ی آنها است؛ ولی به نظر می‌رسد می‌بایست این موضوع را قبل از هر تحقیق دیگر با رویکردی بنیادین بررسی کرد و آن پرداختن به مسئله‌ی حکمرانی از منظر الهیاتی است. از منظر الهیات حکمرانی، مسئله‌ی حکمرانی را می‌توان به حکمرانی حق و حکمرانی باطل یا حکمرانی خیر و حکمرانی شرّ دسته‌بندی کرد؛ بنابراین، مسئله‌ی پژوهش این است که مؤلفههای حکمرانی خیر در تقابل با حکمرانی شرّ چیست و شرایط تحقق هر کدام در هر عصری چگونه است؟ از این منظر در این مقاله تلاش شده است به روش تحلیل مفهومی، با تعریف حق و باطل و تعریف جنود حق و جنود جهل، تقابل جبهه‌ی حق و جبه‌ی باطل در تاریخ بشر و تاریخ ادیان الهی به‌ویژه با نگاه قرآنی و از منظر حکمرانی بررسی گردد و از این منظر ویژگی‌ها و شرایط حکمرانی خیر (جنود عقل) و در مقابل، ویژگی‌ها و شرایط حکمرانی شرّ (جنود جهل) تبیین گردد و انحای فعالیت جنود عقل به‌عنوان کارگزاران حکمرانی خیر و در مقابل انحای فعالیت جنود جهل به‌عنوان کارگزاران حکمرانی شرّ نشان داده شود...
لازم به ذکر است که متن کامل مقاله از طریق پایگاه اینترنتی «مطالعات حکمرانی اسلامی» در دسترس علاقه‌مندان است.
ارسال نظرات