نشست علمی سعادت و اخلاق و مسأله نفس و بدن برگزار شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، نشست سعادت و اخلاق و مسأله نفس و بدن از موضوع‌های نشست‌ علمی ادراک، اخلاق و اعتقادات دینی و رابطه آنها با مسأله نفس و بدن از سلسله نشست‌های تخصصی همایش بین‌المللی آموزه‌های دینی و مسأله نفس و بدن، عصر امروز در سالن چهل نفره همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد.

براساس این گزارش، در این نشست تخصصی که شهین اعوانی و محمد لگنهاوسن به عنوان هیأت رئیسه در آن حضور داشتند، حجت‌الاسلام هادی صادقی، سرپرست دانشکده علوم حدیث به ارائه مقاله خود با عنوان «جنسیت نفس و عدالت در اسلام» پرداخت.

وی با بیان این‌که نظریه‌های مطرح شده درباره حقیقت نفس انسان بسیار متنوع است، به برخی از این نظریه‌ها همچون صورت بدن ارسطو، روح مجرد افلاطون، تجلی عقل فلوطین، نور شیخ اشراق، جوهر روحانی ابن سینا، جوهر جسمانی الحدوث روحانی البقای ملاصدرا اشاره کرد.

سرپرست دانشکده علوم حدیث با اشاره به جنسیت و حقیقت نفس در حکمت اسلامی، تصریح کرد: حکمای مشائی، بی‌استثنا، جنسیت را وصفی برای مرتبه حیوانیت می‌دانند؛ این وصف نزد آنان عارضی است، هرچند عرض لازم است؛ حکمای اشراقی نیز مانند مشائیان ذکورت و انوثت را از ویژگی‌های صنف‌ساز می‌دانند.

وی در ادامه به دیدگاه‌های فلسفی معاصر اشاره کرد و با بیان این‌که درباره تفاوت‌های زن و مرد دیدگاه‌های گوناگونی عرضه شده است، گفت: این گوناگونی هم در اصل تفاوت‌های زن و مرد است، هم در ناحیه نوع و علت این تفاوت‌ها؛ بنابراین متفکران مسلمان اصل تفاوت‌های زن و مرد را انکار نمی‌کنند.

در ادامه ابراهیم علی‌پور، مدیر گروه فلسفه پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی و از محققان پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، مقاله خود با عنوان «استعاره‌های تن در اشعار مولوی» را ارائه کرد و ابراز داشت: رابطه نفس و بدن از جمله مهم‌ترین موضوعات مثنوی است که بیش از هزار بیت مثنوی را به خود اختصاص داده است.

وی با بیان این‌که واژه‌های نفس، تن، بدن، جسم، روح، روان، جان و مرگ، کاربرد فراوانی در مثنوی دارند، افزود: اصطلاح نفس در مولوی بیشتر کاربرد اخلاقی دارد و واژگانی چون روح، جان و روان به جای نفس فلسفی نشسته‌اند و نقش هر کدام نشان از نگاه دوگانه‌انگاری مولوی به موضوع رابطه نفس و بدن دارد.

این پژوهشگر حوزوی تصریح کرد: مولوی در موضوع رابطه نفس و بدن از آیات و روایات نیز متأثر است؛ وی با بکارگیری برخی آیات و احادیث به صورت مستقیم و غیرمستقیم تأثیرپذیری خویش از نصوص دینی را نشان می‌دهد و سعی می‌کند به تفسیر و تبیین آنها همت گمارد.

وی در ادامه به بیان استعاره‌های تن همچون حجاب جان، قفس و حبس و جسمانی پرداخت و با اشاره به ویژگی‌های جسم از نظر مولوی، گفت: از آنجا که تن آدمی مادی و جسمانی است؛ یعنی محل کون و فساد است و فانی است؛ بنابراین محل نزول و ظهور و بروز جلوه ذات الهی نیست و در واقع تن محل و مقر ظواهر است.

این گزارش می‌افزاید: یارعلی فیروزجانی از پژوهشگران دانشگاه باقرالعلوم(ع) و سیما محمدپور دهکردی از دیگر محققانی بودند که در این نشست تخصصی به ارائه مقاله خود با موضوع «سعادت نفس از منظر فارابی» و «کرامت انسان در حکمت متعالیه» پرداختند.

گفتنی است، نشست تخصصی ادراک، اخلاق و اعتقادات دینی و رابطه آنها با مسأله نفس و بدن با موضوع «خداشناسی، نبوت، امامت و مسأله نفس و بدن»، صبح پنج‌شنبه 19 اسفندماه از ساعت 9 در سالن چهل نفره همایش‌های دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ادامه خواهد داشت. /920/پ202/ع