علمای بزرگ در رویکرد فقه حکومتی با امام خمینی اتفاق نظر دارند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام سعید ضیایی‌فر، معاونت پژوهشی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی شب گذشته در موسسه پژوهشی فرهنگی فهیم به بیان ویژگی های فقهی حضرت امام خمینی (ره) پرداخت و گفت: مکتب فقهی امام منحصر به ایشان نیست بلکه علمای زیادی با ایشان هم نظر هستند.

وی اولین جایی را که امام راحل (ره) به صراحت نظریه فقه حکومتی را مطرح کردند در کتاب البیع در سال 48 دانست و افزود: ایشان اسلام را حکومت می داند و احکام را قوانین اسلام و شاخه ای از حکومت عنوان می‌کنند.

معاون پژوهشی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در تفاوت فقه حکومتی با سایر دیدگاه‌ها گفت: موضوع فقه، فعل مکلف است و به امور فردی مربوط است ولی فقه حکومتی اعم از فعل مکلف بوده و موضوعش مربوط به جامعه است. علامه طباطبایی و شهید مطهری هم مانند امام (ره) چنین دیدگاهی نسبت به فقه دارند.

حجت الاسلام ضیایی‌فر با استناد به آیه شریفه « وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ أُولٰئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ‌ » و جمله معروف «الاسلام دین و دولة» اظهار داشت: امام(ره) قائل به جامعیت شریعت و دین بودند و بُعد اجرایی دین را مهمتر از تبیین و تبلیغ و تفسیر دین می‌دانستند.

وی یکی از پیامدهای رویکرد حکومتی دین را تفاوت در استنباط برخی از احکام دانست و تصریح کرد: امام (ره) با قاعده قرآنی «نفی سبیل» حدود 10 مساله فقهی مبتنی بر جنبه حکومتی فقه ذکر می‌کند در صورتی که برخی فقهای گذشته تنها احکام فردی را از این آیه استنباط و استخراج کرده‌اند.

حجت الاسلام ضیایی‌فر افزود: اینکه امام خمینی(ره) حفظ حکومت را بر حفظ دیگر احکام حتی نماز مقدم می داند بر اساس همین دیدگاه است.

معاونت پژوهشی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه امام اداره جامعه را بخشی از دین می دانست گفت: ایشان بر این اساس دولت را بخشی از دین تعریف می کردند.

این استاد حوزه دغدغه کارآمدی حکم را از الزامات رویکرد حکومتی فقه عنوان کرد و گفت: دلیل اختلاف امام راحل(ره) با شورای نگهبان این بود که عدم کار آمدی حکم برای برخی از آنها مهم نبود و تنها در پی اتمام حجت بین خود و خدا بودند./928/پ202/ع