از 130 مدرسه علمیه وقفی تهران تنها کاشی سردر برخی از آنها باقی مانده است

حجت الاسلام احمد پاک نهاد، مدیرکل امور دینی و اعزام مبلغ اوقاف در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا با اشاره به این که تا به امروز کمتر مدرسه علمیه‌ای سراغ داریم که موقوفه نباشد و یا با وقف سروکار نداشته باشد، گفت: آنچه که امروز از دین به دست ما رسیده به برکت وقف‌هایی بوده که در گذشته انجام شده است.

وی افزود: برکات و موقوفات حوزه های علمیه که در واقع پرچم‌داران اقامه و احیای دین هستند تأثیر بسزایی در جامعه اسلامی دارد و این امری بسیار مهم است.

اگر وقف نبود چیزی از اسلام در دست ما نبود

مدیرکل امور دینی و اعزام مبلغ اوقاف با اشاره به تعبیر برخی مراجع تقلید که گفته‌اند اگر وقف نبود چیزی از اسلام در دست ما نبود، اظهار داشت: بسیاری از امور حوزوی مدیون وقف و واقفین و علمای گذشته است که وقف را احیا کرده‌اند.

حجت الاسلام پاک نهاد وقف را امری دوجانبه دانست و گفت: همان گونه که وقف حوزه های علمیه را احیا و آباد کرد، علمای حوزه های علمیه هم وقف را به پا داشتند و در تبلیغ و احیای آن کوشیدند و این امر دو جانبه اثرات بسیار عظیمی در جامعه اسلامی داشته است.

وی با بیان این که در زمان قاجاریه نزدیک به 130 مدرسه علمیه موقوفه در تهران وجود داشته است، ابراز داشت: در حال حاضر از 130 مدرسه علمیه موقوفه، تعدادی از بین رفته و تعدادی هم با باقی ماندن کاشی بر سر برخی تیمچه های بازار فقط اسمی از آن‌ها باقی مانده است که آن هم به کمک میراث فرهنگی بوده که اگر نبود کاشی‌های آن را هم کنده و از بین می‌بردند.

مدیرکل امور دینی و اعزام مبلغ اوقاف خاطرنشان کرد: باید مدارس علمیه موقوفه که از بین رفته‌اند دوباره احیا شود چون در زمین وقف نمی‌توان بازار و تیمچه درست کرد و بی مهری‌های که قبلا نسبت به زمین‌های وقفی صورت گرفته است باید جبران و زمین‌ها مجدد احیا شوند.

وقف در احیای حوزه های علمیه نقش زیادی داشته است

وی با اشاره به این که وجود مکان‌های وقفی در دوران حکومت‌ها و طاغوت‌های گذشته نشان از این دارد که وقف در احیای حوزه های علمیه نقش زیادی داشته است، افزود: وقف در پرورش مبلغان و علمای دین هم نقش زیادی داشته است ولی متأسفانه در حال حاضر مقداری کمرنگ شده است.

حجت الاسلام پاک نهاد خاطرنشان کرد: باید نگاه سازمان اوقاف نسبت به نقش حوزویان و حوزه علمیه در احیای موقوفات، وقف و ترویج فرهنگ وقف و ثبت موقوفات جدید تغییر بکند چون از آمارهایی که خود سازمان اوقاف از طیف‌های مختلف گرفته است رتبه اول در احیای موقوفات را حوزه های علمیه، علما و طلاب داشته‌اند و این امر در گذر زمان کاملا ملموس بوده است.

وی با بیان این که موقوفات حوزه های علمیه باید احیا شده و به صاحبان اصلی آن‌ها برسد، اظهار داشت: شایسته نیست که سازمان اوقاف، موقوفات حوزه های علمیه را با سختی و مشقت احیا کند ولی حوزه های علمیه تکلیفی نسبت به وقف و موقوفات احساس نکنند بلکه باید حوزه های علمیه و طلاب هم مردم را با وقف و موقوفات آشنا کنند.

در تبلیغ وقف بسیار نقص داریم

مدیرکل امور دینی و اعزام مبلغ اوقاف با اشاره به این که ما در تبلیغ وقف بسیار نقص داریم گفت: ما به عنوان طلبه چه اندازه مردم را با وقف که یک سنت حسنه آشنا کرده‌ایم یا حوزه های علمیه، طلاب و اساتید ما چه مقدار با وقف، موقوفات و احکام وقف آشنایی دارند و تا چه مقدار مردم را به وقف ترغیب می‌کنند و از این رو انتظاری که از حوزه های علمیه می‌رود این است که در این زمینه تلاش بیشتری کنند.

وی ابراز داشت: همان گونه که از سازمان اوقاف و متولیان اوقاف انتظار می‌رود که تلاش کنند تا موقوفات حوزه های علمیه را احیا کرده و به صاحبان آن‌ها برسانند، از حوزه های علمیه، مبلغان و طلاب انتظار می‌رود تا در برای ترویج دین و در راستای احیای وقف بیشتر تلاش کنند.

حجت الاسلام پاک نهاد با بیان این که حوزه های علمیه راهکارهای متعددی را می‌توانند در زمینه احیای وقف پیگیری کنند، خاطرنشان کرد: پرداختن به دروس حوزوی که در آن‌ها به صورت جدی به مسأله وقف پرداخته شود، تشدید مجامع علمی، برگزاری همایش‌های علمی با موضوع وقف، تربیت بیشتر مبلغین وقف و حضور اساتید و علما در برنامه های سازمان اوقاف برخی از این راهکارها است.

15 شهر موقوفه در کشور

وی افزود: در کشورمان قریب به 15 شهر وجود دارد که یا به صورت کامل و یا بخش اعظم آن‌ها موقوفه است و این در حالی است که مردم ساکن در این شهرها که به عزاداری امام حسین(ع) می‌پردازند، نماز می‌خوانند و اهل دیانت هستند، آگاهی ندارند در مکانی که زندگی می‌کنند وقف است و زندگی در آن مشکل شرعی دارد.

مدیرکل امور دینی و اعزام مبلغ اوقاف ادامه داد: این مطلب را باید علما و روحانیان به مردم ساکن در شهرهای وقفی آموزش دهند تا بدانند که باید حق و حقوق شرعی استفاده از این مکان‌ها را که تا به حال ادا نکرده و اطلاع از ادای آن ندارند بپردازند و این امر نیازمند جدیت حوزه های علمیه در این زمینه است.

وی یکی دیگر از راهکارهای احیای وقف را در گرو تغییر نگرش حوزه‌ها نسبت به وقف عنوان کرد و گفت: به همان صورت که سازمان اوقاف با شفاف سازی، ارائه گزارش و اطلاع رسانی به مراجع تقلید و علمای بزرگ کارهای خود را انجام می‌دهد، حوزه های علمیه هم باید با فعالیت بیشتر برای احیا و گسترش وقف تلاش کنند.

مسأله وقف موضوع درسی در حوزه‌ها قرار بگیرد

حجت الاسلام پاک نهاد با اشاره به این که در حال حاضر یک درس خارج وقف در حوزه های علمیه وجود ندارد، تأکید کرد: از حوزه های علمیه این انتظار می‌رود که با توجه به گفته علما که وقف نقش بسیار مهمی در احیای حوزه‌ها و ترویج دین داشته است، مسأله وقف را موضوعی درسی قرار دهند.

وی اظهار داشت: باید وقف به عنوان موضوعی درسی در حوزه باشد و درس خارج قوی و جدی در این مورد در حوزه‌ها تشکیل شود تا هم طلاب با مسأله وقف بیشتر آشنا شوند و هم در تبلیغ آن کوشاتر باشند./907/پ201/ن