امام و شهدا با تحقق جمهوری اسلامی زمینه انجام عمل صالح را فراهم کردند

به گزارش خبرگزاری رسا، حضرت آیت‎الله عبدالله جوادی آملی امروز ‎شنبه در درس خارج تفسیر خود که در مسجد اعظم برگزار می‎شود در ادامه تفسیر آیات پایانی سوره مبارکه زمر با اشاره به آیه «بَلِ اللَّهَ فَاعْبُدْ وَکُن مِّنْ الشَّاکِرِینَ» گفت: البته هویت سرمدی ذات اقدس اله نه انکارپذیر و نه اثبات‎پذیر است، هیچ ممکن نیست حق محض را نفی کند، اگر کسی بخواهد دلیل اقامه کند، مستدل و دلیل و مدلول و مفاهیم و همه را او مطلق فراگرفته و فروبرده، چگونه می‎خواهد فکر کند، بیرون از ظهور او که نیست، او فیض و ظهورش همه را دربرمی‎گیرد، خداوند پیش هر خدانشناسی آشکار است، مسأله ربوبیت بیشتر در قرآن مطرح است.

مفسر برجسته قرآن کریم با اشاره به آیه «وَمَا قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ وَالْأَرْضُ جَمِیعًا قَبْضَتُهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَالسَّماوَاتُ مَطْوِیَّاتٌ بِیَمِینِهِ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا یُشْرِکُونَ» ابراز کرد: قرآن برای ضرورت معاد فرمود اگر حساب و کتابی در کار نباشد و این اختلاف میان مکاتب و نحله‎های مختلف وجود داشته باشد این که با حکمت خداوند سازگار نیست، قرآن فرمود باطل در عالم راه ندارد، یوم حق و روزی که شکی در آن نیست وجود دارد، نه در آن روز و نه در تحقق آن روز شکی وجود دارد، اگر معاد نباشد عالم لهو، لغو و باطل می‎شود، فرمود عالم را لهو و لعب نیافریدیم، عالم به حق آفریده شده است.

وی بیان کرد: انسان‎های با ایمان خداوند را در معاد، در ربوبیت و در نبوت پذیرفتند و شناختند، در سوره مبارکه انعام می‎فرماید آنان که وحی و نبوت را نشناختند «الله» را نشناختند، پس آن مقداری که باید خداوند را درباره ربوبیتش بشناسیم نشناخته‎ایم، در سوره مبارکه حج است که آنان که برای خداوند شریک قائل هستند آنان نیز خداوند را درست نشناختند، آن‎ها که برای خداوند شریک قائل شدند آن مقدار که باید خداوند را نشناختند، در آیه محل بحث نیز می‎فرماید آن‎هایی که می‎گویند خدا انسان را آفرید و حساب و کتابی نیست آن‎ها نیز خداوند را به حق خود نشناختند، این‎ها خیال کردند عالم لغو و باطل است.

حضرت آیت‎الله جوادی آملی با اشاره به «وَالْأَرْضُ جَمِیعًا قَبْضَتُهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَالسَّماوَاتُ مَطْوِیَّاتٌ بِیَمِینِهِ» خاطرنشان کرد: اگر بگویند که این آسمان‎ها و زمین در قیامت چه می‎شود باید گفت خداوند این آسمان‎ها و زمین را در دست خودش می‎گیرد و جمع می‎کند، پس اگر یکی از سه اصول دین یعنی معاد، نبوت و توحید ربوبیت را نفهمد در واقع خداوند را آنگونه که باید نشناخته است، ربوبیت و تدبیر الهی را آن گونه که باید نشناخته است.

ملکات دنیایی انسان در قیامت ظهور می‎کند

 وی ادامه داد: در آخرت تکامل علمی فراوان است و همین که انسان وارد صحنه قیامت شد حقایق فراوانی بر او آشکار می‎شود اما تکامل عملی وجود ندارد، هیچ راهی برای تکامل علمی همچون توبه، ایمان آوردن و انجام کار خیر نیست، برخی انکارهای این دنیا در قیامت ظهور می‎کند، به عنوان مثال می‎گویند که ما از مشرکان نیستیم، این دروغگویی آنان در قیامت نیز ظهور می‎یابد، مانند انسان بددهنی که در خواب نیز فحش می‎دهد، این فحش گفتن از ملکات نفسانی و گذشته اوست، در قیامت با این‎که متن عمل حاضر است باز می‎گویند از مشرکان نبودیم.

مفسر برجسته قرآن کریم گفت: افرادی که وارد در صحنه قیامت می‎شوند و باایمان باشند در روضه‎های بهشت هستند اما اگر بد باشند در جهنم هستند و این را می‎فهمند اما افراد متوسط الحال و میانه و کسانی که بی‎اطلاعند این‎ها مدتی می‎گذرد تا از معاد اطلاع بیابند، فرمود این‎ها اگر ربوبیت الله را به درستی می‎شناختند نه وحی و نبوت و نه معاد را انکار می‎کردند.

وی با قرائت «سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا یُشْرِکُونَ»، خاطرنشان کرد: او از هر عیب و نقصی مبرا و منزه است، «الارض» که در این جا ذکر شده است به معنای یک زمین نیست، بلکه مفهوم زمین‎ها است که اسم جنس است، فرمود بساط زمین و آسمان‎ها برچیده می‎شود، این مرحله از نظر علمی و فهم مطلب مشکل‎ترین مراحل قیامت است، زمین باید شهادت بدهد، ما از کجای زمین برمی‎خیزیم؟ کجای زمین شهادت می‎دهد؟ روایت است که زمین تبدیل می‎شود به زمینی که گناه در آن نشده است، در روایت دیگر زمین تبدیل می‎شود به نانی که مردم از آن می‎خورند، ما کی از این زمین برمی‎خیزیم؟ ما اول زنده می‎شویم و بعد زمین تبدیل می‎شود؟ پس جایمان کجاست؟ یا این‎که اول زمین تبدیل می‎شود و ما برمی‎خیزیم؟

حضرت آیت‎الله جوادی آملی با اشاره به آیه «وَنُفِخَ فِی الصُّورِ فَصَعِقَ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَمَن فِی الْأَرْضِ إِلَّا مَن شَاء اللَّهُ ثُمَّ نُفِخَ فِیهِ أُخْرَى فَإِذَا هُم قِیَامٌ یَنظُرُونَ»، اظهار کرد: اثبات بیش از دو نفخ صور آسان نیست، گرچه که گفته‎اند صور همان شیپور است اما این از باب تشبیه معقول به محسوس است، نفخی که به ذات اقدس اله منسوب است از امر مادی منزه است، فرمود ما یکبار می‎دمیم کل صحنه خاموش می‎شود و یک بار می‎دمیم و کل صحنه روشن می‎شود، این از باب با مردم سخن گفتن است که مردم زبان قرآن را بفهمند، با این زبان ذات اقدس اله سخن می‎گوید، ما یک بار فوت می‎کنیم آتشی که روشن شده خاموش می‎شود و بار دیگر فوت می‎کنیم آنان که مرده‎اند زنده می‎شوند.

وی خاطرنشان کرد: برخی انسان‎ها از صحنه قیامت برمی‎خیزند گروه‎های متفاوتی هستند، برخی را می‎برند برخی خودشان می‎آیند و برخی را کشان کشان می‎برند، یک عده را بدرقه تا بهشت می‎کنند و یک عده را تا دوزخ هی می‎کنند، مهمان‎های الهی را از پشت بدرقه می‎کنند که این مطلب در آیات پایانی سوره مبارکه زمر است، «فَإِذَا هُم قِیَامٌ یَنظُرُونَ»، یعنی منتظر دستور و حکم الهی هستند.

مقام شهدا همچون مقام فرشتگانی همچون جبرییل و میکاییل

وی ادامه داد: مهم این است که یک عده در این نفخه محفوظ هستند، با این نفخه هر که در آسمان و زمین است خاموش می‎شود مگر این که خداوند بخواهد، شهدا از این قبیل هستند چه مقامی این شهید دارد اصلا شهید نمی‎میرد وقتی از دنیا می‎خواهد وارد برزخ شود زنده وارد می‎شود و وقتی از برزخ می‎خواهد وارد حشر اکبر و ساهره قیامت شود زنده است، این که قرآن می‎فرمایند به شهدا نگویید اموات به این دلیل است، این‎ها به گونه‎ای زنده‎اند که به دیگران بشارت می‎دهند، مرتب از ذات اقدس اله به همرزمانشان و راهیانشان مژده می‎دهند.

مفسر برجسته قرآن کریم اظهار کرد: کسانی که حرکت کردند و توی راه هستند اما نرسیدند، اما کسانی که هنوز حرکت نکردند و در جای خودشان خوابیدند جزو این گروه نیستند، آنان که راهی راه شهادت شدند و در راه هستند جزو کسانی هستند که شهدا به آنان بشارت می‎دهند و از خدای سبحان خبر آنان را می‎گیرند، بعضی می‎میرند و آن جا که رفتند بیدارشان می‎کنند که نمی‎دانند چه خبر است، شهدا می‎دانند که مردند و وارد برزخ شدند و چه اتفاقی افتاده است، وقتی نفخه عمومی می‎وزد که همه می‎خواهند خاموش شوند و وقتی که می‎خواهند از برزخ وارد صحنه قیامت شوند، و شهدا به پیروی از اهل‎بیت(ع) زنده این مراحل را می‎گذرانند.

وی در بزرگداشت مقام شهدا بیان کرد: این از آن مقام‎های برجسته‎ای است که از آن فرشتگانی همچون جبرییل(ع) و میکاییل(ع) و اهل‎بیت(ع) است که خداوند به شهدا داده است، چون می‎دانید الان هر کار خیری در این کشور انجام می‎شود همچون قرآن خواندن و تعلیم و تربیت به برکت شهدا است، اولین ثواب کار خیر را در نامه عمل امام(ره) و شهدا می‎نویسند و بعد دیگران، این کم مقامی نیست.

حضرت آیت‎الله جوادی آملی با قرائت آیه «وَأَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا وَوُضِعَ الْکِتَابُ وَجِیءَ بِالنَّبِیِّینَ وَالشُّهَدَاء وَقُضِیَ بَیْنَهُم بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا یُظْلَمُونَ» گفت: زمین با نور الهی روشن است، شمس و قمری وجود ندارد، وقتی که آسمان‎ها و کهکشان‎ها برچیده شد چه چیزی فضا را روشن می‎کند، زمین با نور الهی روشن است و این کافر جای پای خودش را نمی‎بیند و فرد با ایمان هم همه جا را می‎بیند، افرادی که در صحنه قیامت هستند در برخی روایات است وقتی می‎خواهند تکان بخورند نمی‎توانند جلوی خود را ببینند.

وی ادامه داد: زمین قیامت با نور خداوند روشن می‎شود و مانند این دنیا نیست، در روز قیامت فرد باایمانی را مورد پرسش قرار می‎دهند اما فرد کناری آن این مطلب را نمی‎فهمد، این مطلب تمثیل نیست و البته تأویل این مطلب درباره ظهور امام زمان(عج) است، کتاب و وظایف هم دو گونه است یک قسمت شخصی و یک قسمت هم مسائل اجتماعی را در آن نوشته شده است، که در آیه محل بحث منظور کتاب عمومی است که شاهدان اعمال و پیامبران را می‎آورند و اعمال سنجیده می‎شود./914/ پ201/ج