استفاده از فضای مجازی از باب أکل میته نیست/ در نبرد رسانه‌ای وقتی شکست خورده‌ایم که مخاطب خود را از دست بدهیم
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام محمدرضا زائری، استاد حوزه و دانشگاه، پیش از ظهر امروز در نشست هم اندیشی انقلاب اسلامی، تبلیغ و فضای مجازی که در مسجد مقدس جمکران قم برگزار شد با اشاره به مقدمات بحث استفاده از فضای مجازی، اظهار داشت: ما در این بحث پیش فرض‌هایی داریم و آن این که هر اتفاق و تحولی که روی می دهد از طریق حوزه های علمیه است و متأسفانه این را خیلی از روحانیان هم باور ندارند.
اکنون روحانیت فرصت استثنایی برای تبلیغ دارد و ضمانتی برای استمرار این وضعیت نیست
وی با بیان این که در طول تاریخ روحانیت هیچ گاه تا این حد موقعیت حساسی نداشته است، افزود: مقام معظم رهبری فرمودند الان این فرصت فراهم شده است و نباید فکر کرد حتما این دوره‌ها و فرصت‌ها استمرار خواهد داشت.
حجت‌الاسلام زائری با توجه به تحولات سریعی که در جهان شکل می‌دهد، خاطرنشان کرد: امروزه ما چاره‌ای جز اقناع مخاطب نداریم؛ شاید در گذشته می‌شد که با اسکات مخاطب کاری کرد ولی امروز در کنار سایر رقبا باید از برخی حقایق حرف بزنیم و با برهان و دلیل از حق دفاع کنیم.
استفاده از فضای مجازی از باب أکل میته نیست
وی با بیان این که استفاده ما از رسانه از سر اکل میته و ناچاری نباید باشد، یادآور شد: این گونه نیست که منبر مقدس است و چون ناچاریم به سراغ فضای مجازی آمدیم بلکه نگاه ما این است که از هر ابزاری که بشود برای نشر اسلام استفاده کرد مقدس است و در فضای مجازی اگر حرف اسلام را بزنیم کامپیوتر هم مقدس می‌شود و از روایات و قرائن برداشت می شود که اام زمان(عج) که بیایند هم از همین ابزار استفاده خواهند کرد.
استاد حوزه علمیه با بیان این که در هر زمانی یک ابزار مقدس بوده است، ابراز داشت: اگر هدف ما مقدس باشد ابزار هم مقدس می‌شود و نباید مسأله ما ابزار باشد؛ روایات متعددی داریم که صریحا به تکنولوژی‌های امروزی اشاره دارد مانند این که امام صادق(ع) فرمودند زمانی می‌رسد که نامه‌ها در لحظه‌ای به مقصد می‌رسد و موارد دیگر و اگر می خواهیم وارد عرصه ای بشویم باید با جدیت و قاطعیت باشد.
رعایت آداب رسانه از اصول تأثیرگذاری است
وی با اشاره به این که عرصه فضای مجازی آسیب‌هایی هم دارد، افزود: این نکته را باید در نظر داشته باشیم که رسانه آدابی دارد و مراعات این آداب ضروری است و مانند قوانینی که در نظام خلقت ثابت و جاری است در این مورد هم این قانون کلی که هر چه بیشتر زحمت بکشیم به نتیجه بهتری می رسیم، جاری است و یکی از ایرادات بچه حزب اللهی ها این است که تنبلی خود را با این حرف‌ها که امام زمان(عج) انقلاب را نگه می‌دارد توجیه می کنیم زیرا وقتی جامعه مشکل پیدا کند امام حسین(ع) هم در کربلا شهید می شود.
حجت الاسلام زائری با اشاره به اهمیت آداب رسانه، خاطرنشان کرد: هر که این قوانین و آداب را رعایت کند موفق‌تر خواهد شد و روایات زیبایی است که می‌گوید شما مسیر مودت مردم هستید وباید کاری کنیم که مردم، ما و رسانه ما را دوست داشته باشند زیرا اگر ما را دوست داشتند به طرف ما و اسلام خواهند آمد و باید این را با قصد قربت انجام دهیم زیرا این نیت است که به کار ما ارزش می‌دهد.
وی مخاطب را مهمترین رکن در ارتباط رسانه‌ای دانست و یادآور شد: متأسفانه ما در حوزه تئوریک و نظری ارتباطات کار نکرده‌ایم در حالی که خود من روایتی در تحف العقول از امام جواد(ع) دیدم که دقیقا در رابطه با ارتباطات ماهواره‌ای بود که فرمودند در آخر الزمان خداوند سمع و بصر مردم را امتداد می‌دهد که کاملا همان تعریفی است که در غرب از رسانه می‌شود.
در نبرد رسانه‌ای وقتی شکست خورده‌ایم که مخاطب خود را از دست بدهیم
استاد حوزه علمیه با بیان این که اگر انسان نبود پیامبر و قرآن و دینی هم نبود، ابراز داشت: ما واسطه این ارتباط بشر با خدا هستیم و رسانه این کار را برای ما انجام می‌دهد و در نتیجه این مخاطب است که موضوعیت دارد و اگر مخاطب ما را کنار بگذارد کار ما تمام است و مخاطب وقتی ما را کشته است که کانال را عوض می‌کند و از کانال ما بیرون می‌رود پس باید مخاطب تمام هدف و دغدغه ما باشد.
وی با اشاره به ضرورت تعامل و ارتباط دو سویه با مخاطب، افزود: حتی در منبر هم ارتباط دو سویه است و منبری با نگاه و نفس مخاطب است که هدایت می‌شود؛ رسانه و ارتباط یعنی دو طرف و ما باید این ارتباط را حفظ کنیم و اگر فکر کنیم که ارتباط یعنی فقط حرف زدن ما این اشتباه است؛ در آینده ای که تکنولوژی پیشرفتی خواهد داشت که به صورت فیزیکی نمی‌شود آن را محدود کرد باید مخاطبان را فعال و پویا تربیت کنیم تا بتواند درست را از نادرست تشخیص دهد و بفهمد که بی بی سی چه بلایی می خواهد بر سرش آورد.
حجت الاسلام زائری با بیان این که غایت رسانه باید عبودیت باشد، خاطرنشان کرد: غایت رسانه این است که من بشوم آن چیزی که رسانه می‌خواهد و اگر من می‌خواهم رسانه در ایران عبد درست نکند باید کاری کنم که مخاطبین با آگاهی به سمت رسانه بروند.
وی یادآور شد: نکته دیگر این است که اثرگذاری در رسانه دفعی و مقطعی نیست بلکه به مرور زمان اتفاق می افتد و خدا هم برای بعثت پیامبر(ص) 40 سال صبر کرد تا امین شدن پیامبر(ص) در انظار مردم شکل بگیرد تا زمانی که پیامبر(ص) گفت من از بهشت و دوزخ خبر می‌دهم مردم باور کنند؛ نمی‌شود انتظار داشت که یک شبه همه چیز عوض شود.
برای تأثیر گذاری بر مخاطب باید او را درک کرد
استاد حوزه علمیه ابراز داشت: ارتباط رسانه‌ای از جایی شروع می شود که مخاطب است و قرار نیست که به مخاطب بگوییم که ما می خواهیم تو را عوض کنیم و در مسیر هم نباید تحت تأثیر مخاطب قرار بگیریم؛ قرآن هم همین گونه تبلیغ می‌کند و حضرت ابراهیم می‌رود کنار خورشید پرست می‌گوید خورشید خدای من است زیرا باید دوازده ساعت صبر کند تا خورشید غروب کند و حرف خود را بزند.
وی افزود: اگر در ابتدا به مخاطب بگوییم که تو جهنمی و بی دین هستی، دیکر چیزی برای گفتن باقی نمی‌ماند، بنابراین ناچاریم از همان جایی که مخاطب است شروع کنیم و اگر هنر داریم باید کاری کنیم که او را با خود همراه کنیم.
استفاده از هنر در تبلیغ بسیار مؤثر است
حجت الاسلام زائری به استفاده از هنر در بیان مفهوم تأکید و خاطرنشان کرد: قرار نیست در شبکه‌های اجتماعی فقط حرف بزنیم بلکه حرف ما را یک مجموعه ای از هنرها باید به مخاطب برساند و این روایت که می گوید مردم را با غیر زبان به اسلام دعوت کنید گویای همین حرف است، زیرا گاهی یک عکس کاری می‌کند که یک مقاله و کتاب نمی‌تواند انجام دهد.
وی یادآور شد: در فضای مجازی نباید فریب بخوریم و بترسیم و فکر کنیم که آنها از ما قوی‌ترند و این که مخاطب خود را نمی‌بینیم نباید سبب انفعال و ترس ما باشد، زیرا جبهه حق قدرتمند است ولی ما بلد نیستیم آن را عرضه کنیم.
استاد حوزه علمیه توجه به شیوه‌های تبلیغی مسیحیان را بسیار مؤثر دانست و ابراز داشت: باید به گونه‌ای با مخاطب حرف زد که با ما ارتباط برقرار کند و قرار نیست که با یک صفحه اینستاگرام عالم را تغییر دهیم بلکه همین که بتوانیم واسطه بشویم که ارتباط مخاطب با ما قطع نشود کافی است./843/201/ب2