شرایط فروش تراکم از نظر فقهی در زمان حاضر

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله مکارم شیرازی از مراجع تقلید امروز در درس خارج خود که مسجد اعظم قم برگزار شد، با اشاره به شرایط حق هوا و فروش تراکم در زمان کنونی گفت: این مسأله در اختیار شهرداری ها قرار گرفته و مالک حق هوا آنها شده اند.

وی افزود: قرار گذاشته می شود که برای برخی از خیابان ها که وسیع تر است طبقات بیشتر و برای خیابان های که عرض کمتری دارند طبقات پایین تر در نظر گرفته می شود، مقررات می گذارند که فلان مقدار حق به شخص داده شود و زائد بر آن در اختیار شهرداری ها است.

استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم با بیان این که شهرداری حق هوا را به صاحب زمین می فروشد، اظهار داشت: البته قوانین درست کردند که تراکم برای شهرداری ها است و آن ها حق دارند که بفروشند یعنی مقداری مشخص طبقه باید معلوم باشد و اگر مقدار زائد از آن بخواهد بسازد باید پول بدهد.

وی ادامه داد: باید توجه داشت این که بگویند این غصب و حرام است و نباید دخالت کند کاری مجانی نیست بلکه در مقابل آن خدماتی می دهد، ممکن است گفته شود که عوارض دریافت می کنند اما عوارض به تنهایی کافی نبوده و مشکلات آن ها را حل نمی کند، آتش نشانی دارد برای مواقع بحران مأموران را می فرستند و تمام شهر را نظافت می کند.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی با بیان این که خود نظافت کردن شهر بسیار هزینه دارد، ابراز داشت: گل کاری شهر،آتش نشانی و خدمات دیگر هزینه دارد از این رو می گویند این عوارضی که برای ساختمان می گیرند کافی نیست و محل درآمدهای دیگر هم باید داشته باشد تا بتوانیم اداره کنیم.

وی عنوان کرد: نظافت شهر بسیار مشکل است، کسانی که رفتگر می شوند باید حقوق زیادی داشته باشند چون این کار، کاری سخت و ناراحت کننده بوده و هرکسی حاضر نیست که انجام دهد، در هر شرایطی این ها باید نظافت کنند، از دیگر کارهای شهرداری ساختن کتابخانه ها، انجام کارهای فرهنگی، ساخت مکان های تفریحی و کارهای دیگر به شمار می رود از این رو کارها مجانی نیست که و این ها تراکم را در اختیار گرفتند و بگوییم که غصب است.

این مرجع تقلید خاطرنشان کرد: ادله مجوز می شود به این صورت که عنوان ثانوی پیدا کرده و حکومت اسلامی قانون برای آن از باب حکومت بر مردم و حفظ نظام جامعه تعیین می کند، اگر تراکم در اختیار مردم باشد دائما دعوا خواهد بود و هرکس هر مقدار دلش بخواهد می سازد اما اگر دست شهرداری ها باشد آن ها عددی قرار می دهند تا از آن بالاتر نرود.

وی اضافه کرد: تا زمانی که خدمات وجود نداشته باشد که نمی توان خانه و ساختمان ساخت، ما کار خلاف را اجازه نمی دهیم اما جایی که کار بر اساس حساب و کتاب باشد تراکم را هم می شود فروخت و عوارض هم می توان گرفت، در مالیات هم اگر عادلانه باشد اجازه می دهیم چون شهر و کشور امنیت و نیروی انتظامی و چیزهای دیگر می خواهد پول را مردم باید بدهند تا برای آن ها امنیت و حفاظت درست کنند، اگر نباشد که داعش از طرفی و گروهی از طرفی دیگر می آید اما این مالیات و عوارض باید عادلانه باشد.

حضرت آیت الله مکارم شیرازی با بیان این که بنای طبقات به مقدار زیاد در صورتی است که که عیب و مزاحمت نداشته باشد، گفت: یکی از مزاحمت های برای همسایگان این است که به صورت کلی هوا و نور آن را بگیرد که ضرر بوده و جایز نیست.

وی افزود: دوم این که ممکن است سلطه بر اعراض ناس پیدا کنند و اعماق خانه دیده شود که جایز نیست، سوم این است که امنیت سلب شود، چهارم افت قیمت شدید برای همسایه است؛ نباید هیچ یک از این ضررهای چهارگانه در بنای تراکم وجود داشته باشد و الا اگر ضرری ایجاد شود می گوییم قاعده لاضرر می گیرد./1323/ 202/ص