شرح آیت الله علیدوست بر دعای روز بیست و نهم ماه رمضان

آیت الله ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری رسا به شرح و تفسیر دعای روز بیست و نهم ماه مبارک رمضان پرداخت که در ادامه می آید:

«اللهمّ غَشّنی بالرّحْمَةِ وارْزُقْنی فیهِ التّوفیقِ والعِصْمَةِ وطَهّرْ قلْبی من غَیاهِبِ التُّهْمَةِ یا رحیماً بِعبادِهِ المؤمِنین»

«خدایا بپوشان در آن با مهر و رحمت و روزى کن مرا در آن توفیق و خوددارى و پاک کن دلم را از تیرگی ها و گرفتگى هاى تهمت اى مهربان به بندگان با ایمان خود»

در این دعای کوتاه صاحب دعا سه درخواست از خداوند دارد.

درخواست اول این است«غَشّنی بالرّحْمَةِ» خدایا من را در هاله ای از رحمت فرو ببر و بپوشان.

گاهی ممکن است نسیمی از رحمت الهی بر انسان بوزد اما در این دعا می گوید خدایا مرا در هاله ای از رحمتت فرو ببر تا رحمت تو مثل لباس سرتاسری بر بدن، جسم، روح و روان من پوشیده شود.

خواست دوم این است که خدایا توفیق نصیب من کن برای حفظ از گناه.

شاید توفیق جنبه اثباتی زندگی دینی باشد و عصمت و حفظ از گناه جنبه سلبی آن؛ گرچه اگر انسان عصمت پیدا کند نوعی توفیق است.

به هر صورت در این بخش هم بنده از خداوند توفیق عصمت از گناه و لغزش ها را می خواهد.

گاهی درخواست ما عصمت از گناه هم نیست، گاهی انسان لغزشی می کند که گناه نیست اما آثار گناه را دارد؛ لذا عصمت را فقط حفظ از گناه معنا نکنیم که برخی از مترجمین به این صورت ترجمه کرده اند بلکه باید به صورت وسیع تر ترجمه کنیم.

در بخش سوم دعا گفته می شود خدایا قلب مرا از تاریکی ها و از ظلمت های تهمت پاک کن.

سه نکته لازم است درباره این دعا بیان کرد.

«ارْزُقْنی فیهِ التّوفیقِ والعِصْمَةِ» درحواست توفیق از خداوند می کنیم؛ یک نکته این است که انسان از خداوند درخواست توفیق می کند و یک نکته دیگر استفاده از توفیقات است یعنی گاهی مشکل ما عدم توفیق نیست، زمینه های رشد، زمینه های فضیلت و خودسازی وجود دارد اما ما استفاده نمی کنیم.

گرچه ممکن است کسی با دقت بیشتر بگوید استفاده نکردن از توفیق هم همان عدم توفیق است؛ یعنی در واقع استفاده از توفیق هم نوعی توفیق است و لذا در دعا می گوییم خدایا به ما توفیق بده و توفیق استفاده از توفیق را نیز عطا کن.

بند سوم که می گوید قلب مرا از غیاهب تهمت پاک کن؛ غیاهب جمع غیهب به معنای ظلمات و تاریکی شدید است؛ در این جا صاحب دعا می گوید خدایا مرا از تاریکی ها و ظلمت های تهمت قلبم طاهر کن.

منظور از تهمت می تواند همان تهمت فارسی باشد؛ چون در زبان عرب هم این واژه کاربرد دارد و به معنای اتهام است و اسم مصدر اتهام است ولی شاید اینجا به معنای شک و توهم باشد، چون تهمه از ماده وهم است؛ یعنی در واقع صاحب دعا می گوید ظلمت و تاریکی هایی که به وسیله آن شک و تردید می تواند قلب مرا فرا بگیرد، خدایا قلب مرا از این خاکستر، ظلمت و از این تاریکی طاهر کن.

دعا دعای عجیبی است مخصوصاً در عصر ما که در روزگار امواج ضلال زندگی می کنیم؛ طلاب می دانند که فقهای ما بابی دارند به نام کتب ضلال؛ در مکاسب محرمه آمده است، امروزه باید گفت امواج ضلال، امواج شبهه؛ امروزه بیش از هر زمانی که تصور کنیم امواج شبهه و به تعبیر این دعا غیاهب، خاکستر شبهه و تردید قلب ها را گرفته است.

باید عاجزانه از خدا خواست که قلب مرا و قلب همه انسان ها را نجات دهد؛ ما سعی کنیم که دعا را تنها برای خودمان نخواهیم بلکه همه انسان ها را در آنچه از خداوند متعال می خواهیم که قلب ما را طاهر کن شریک کنیم.

ان شاء الله که جامعه هم با همین دعاها طاهر شود وگرنه متأسفانه فضای خوبی بر دنیای کنونی ما حاکم نیست./872/ت۳۰۲/ی