وحدت حوزه ودانشگاه یعنی جهان‌بینی اسلامی برفضای دانشگاه حاکم شود
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از مهر، مراسم روز وحدت حوزه و دانشگاه و رونمایی از کتاب‌های «فطرت» و «معاد» برگرفته از آثار آیت‌الله جوادی آملی و تجلیل از پژوهشگران برتر سازمان «سمت»، با حضور احمد احمدی رئیس سازمان مطالعه و تدوین (سمت)، مهدی گلشنی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، حجت‌الاسلام‌و المسلمین مرتضی واعظ جوادی آملی رئیس بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء، وحید احمدی دبیرکل شورای عالی عتف، مشاور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رئیس مرکز تحقیقات علمی کشور و جمعی از شخصیت‌های فرهیخته حوزوی و دانشگاهی، در سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) برگزار شد.
همکاری‌های بیشتری میان سازمان «سمت» و بنیاد اسراء صورت گیرد
احمد احمدی در این مراسم در سخنانی با اشاره به همکاری سازمان «سمت» به عنوان متولی تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها با نهادهای حوزوی، گفت: «ما سعی داشتیم سازمان «سمت» تجسم وحدت حوزه و دانشگاه باشد و معتقدیم که بدون استفاده از حوزه، دانشگاهها در حوزه علوم انسانی نمی‌توانند کار ارزشمندی انجام دهند».
رئیس سازمان «سمت» با اشاره به همکاری با بنیاد علوم وحیانی اسراء افزود: «بنیاد اسراء که بنیانگذار آن آیت‌الله العظمی جوادی آملی است، خدمات بزرگی را در عرصه علوم انسانی انجام داده است؛ لذا تصمیم گرفتیم که در یک برنامه مشترک، برخی فعالیت‌های بنیاد اسراء در زمینه مسائل کلامی، فکری و تفسیری را با همکاری خود این مرکز انتخاب کنیم و برای عرضه به دانشگاهها تدوین و منتشر نماییم و دو کتاب «فطرت» و «معاد» از این جمله هستند».
این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، با اشاره به کتاب‌های «فطرت» و «معاد» بیان کرد: «دو کتاب «فطرت» و «معاد» به نحو مطلوبی آماده شده است و ان‌شاءالله خدمت بزرگی برای دانشجویان خواهد بود. از بین همه براهین و دلایلی که در خصوص اثبات ذات پاک خداوند اقامه شده است، بحث فطرت از همه مستحکم‌تر است؛ علوم حصولی تا به علم حضوری نرسد، قابل پذیرش برای بشر نیست. فطرت فراتر از برهان و استدلال است و اسن کار و موضوع به بهترین شکل توسط آیت‌الله العظمی جوادی آملی تبیین شده است. لذا این عنوان در گام نخست انتخاب شد. در خصوص بحث معاد نیز، آیت‌الله العظمی جوادی آملی در جلسات شبانه و روزانه درس مرحوم آیت‌الله طباطبایی، در این مباحث یکه‌سوار میدان بود و به بهترین وجه هم معاد جسمانی و هم معاد روحانی را تبیین و عرضه نموده‌اند. به همین دلیل حجت‌الاسلام شاکرین از اساتید نام‌آور حوزه کتاب «معاد» را بر اساس نظرات ایشان، نوشتند».
احمدی ابراز امیدواری کرد: همکاری‌های بیشتری میان سازمان «سمت» و بنیاد اسراء صورت گیرد و پروژه‌های بعدی در مدت زمان کمتری به ثمر برسد و به نهادهای حوزوی و دانشگاهی ارائه شود تا مورد استفاده هر دو نهاد قرار گیرد.
مهدی گلشنی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی دیگر سخنران این مراسم در سخنانی با موضوع «اهمیت وحدت حوزه و دانشگاه و نقش آن در توسعه علوم انسانی اسلامی» گفت: «در گذشته بین علم و دین، دوتایی و جدایی وجود نداشت، تا جایی که از منظر علما پرداختن به علم عبادت تلقی می‌شد. به مرور علم جدید طی چند قرن تفکر پوزیتیویسمی را بر فضای دانشگاهها حاکم کرد و تا امروز نیز شاهد آثار سوء آن هستیم».
مهدی گلشنی در باب وحدت حوزه و دانشگاه گفت: «منظور از وحدت حوزه و دانشگاه آن است که جهان‌بینی اسلامی بر فضای دانشگاهها حاکم شود. حوزه توان بالاتر از آنچه تاکنون شاهد بوده‌ایم را در این زمینه داراست که بتواند تفکر اسلامی را به دانشگاهها عرضه و آن را حاکم کند تا بتوانیم از جهان‌بینی پوزیتیویسمی به جهان‌بینی الهی و اسلامی حرکت کنیم».
وی افزود: «باید جلسات مشترکی برای بررسی مسائل علم روز و جنبه‌های پیرامونی آن بین بزرگان حوزه و دانشگاه تشکیل شود. در واقع لازمه حاکم شدن تفکر و جهان‌بینی اسلامی بر دانشگاهها، تعامل جدی‌تر میان حوزه و دانشگاه در زمینه‌های تخصصی و کلی است و ماحصل آن باید در قالب کتاب منتشر شوند. ».
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح داشت: «حوزه می‌تواند نقش بسیاری در اصلاح فرهنگ دانشگاهها که متأسفانه در شرایط فعلی وضعیت نامطلوبی دارد، داشته باشد. امروز در دانشگاه‌های ما تفکر اسلامی حاکم نیست، بلکه مخلوطی از تفکرات مختلف وجود دارد. حوزه نیز نباید به چند کتاب معارف یا حوزه‌های همچون جامعه‌شناسی، روانشناسی و اقتصاد اکتفا کند. همکاری حوزه و دانشگاه می‌تواند در احیای علوم انسانی در جامعه مؤثر باشد.
حوزه و دانشگاه باید از روش های همگرا در جهت استفاده از ظرفیت‌های یکدیگر بهره ببرند
وحید احمدی مشاور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رئیس مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور با بیان این مطلب که ۵۰ درصد ظرفیت دانشجویی کشور در علوم انسانی فعال هستند، بیان داشت: «با وجود ظرفیت‌های گسترده حوزه علوم انسانی در کشور شاهد ضعف ساختاری در حوزه علوم انسانی هستیم».
وی در ادامه با ارائه آماری از وضعیت مراکز، نهادهای علمی، نشریات علمی پژوهشی فعال در حوزه علوم انسانی و دیگر شاخص‌های علمی مربوطه به آسیب‌شناسی وضعیت ساختاری علوم انسانی در کشور پرداخت.
وحید احمدی اظهار داشت: «نبود نظام جامع پژوهش و فناوری در علوم انسانی، نبود نظام سنجش اثربخشی پژوهش‌ها در علوم انسانی، نبود نظام اولویت‌سنجی و نیازسنجی پژوهش و فناوری در علوم انسانی و بی‌توجهی به جنبه فناورانه و کاربردی علوم انسانی، از جمله دلایلی است که ما را با ضعف ساختاری در حوزه علوم انسانی درگیر کرده است و رفع آن نیازمند همکاری حوزه و دانشگاه است و در این عرصه، وحدت بین این دو نهاد تجلی پیدا خواهد کرد».
وی تأکید داشت: «حوزه و دانشگاه باید از روش‌های همگرا در جهت استفاده از ظرفیت‌های یکدیگر در زمینه رفع ضعف‌های ساختاری علوم انسانی بهره ببرند و این معنای حقیقی وحدت این دو نهاد است».
ما نمی‌توانیم فرهنگ دینی را به علم غیردینی پیوست کنیم
حجت‌الاسلام‌والمسلمین مرتضی واعظ جوادی رئیس بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء نیز در ادامه مراسم در سخنان خود گفت: «به نقل از آیت‌الله العظمی جوادی آملی ما یک «وحدت» داریم در مقابل «کثرت» و یک «وحدت» داریم در مقابل «اختلاف»؛ اگر کثرت، نشأت گرفته از وحدت باشد، این کثرت ممدوح خواهد بود و جامعه از آن بهره خواهد برد، اما اگر کثرت از وحدت ناشی نشود و منابع مختلفی باعث این اختلاف باشند چون این نوع کثرت از یک وحدت الهی ناشی نشده است، چالش‌هایی را ایجاد می‌کند متأسفانه در جامعه امروز شاهد آن هستیم».
وی تأکید کرد: «ما نمی‌توانیم یک فرهنگ دینی را به یک علم غیردینی پیوست کنیم! اگر حقیقت اصیل باشد و علم خود حقیقت باشد و ثواب باشد، فرهنگ نشأت گرفته از او هم حقیقت و ثواب خواهد بود. فرهنگ زاییده یک حقیقت است، هرچه آن حقیقت زنده‌تر و پویاتر باشد، فرهنگ آن هم پویاتر و زنده‌تر خواهد بود».
رئیس بنیاد اسراء خاطرنشان کرد: «کثرتی که از وحی نشأت بگیرد می تواند از اختلاف منزه باشد و به وحدت برسد؛ اگر جامعه علمی به این حقیقت برسد که از دو جنبه «بینشی» «دانشی» دارای ضعف است و باید خود را اصلاح کند بسیاری از مشکلات رفع خواهد شد. نه حوزه دانشگاه را خوب شناخته و نه دانشگاه حوزه را به درستی درک کرده است و لذا این دو نهاد نتوانسته‌اند تعامل درستی را میان خود ایجاد کنند».
وی ادامه داد: «تولیدات فرهنگی و علمی که مبتنی بر جهان‌بینی مادی باشد که انسان را بین خاک و خاک می‌بیند و در آن خبری از ابدیت انسان و فطرت و معاد نیست، نمی‌تواند مشکل ما را حل کند؛ ما باید وحی را به عنوان منبع اصیل معرفتی باور کنیم و یک فضای تعامل و تفاهم در راستای ایجاد تفاهم بین حوزه و دانشگاه ایجاد شود. این کار بسیار دشوار است، اما ضرورت دارد در این زمینه تلاش و کوشش مجدانه صورت گیرد».
حجت‌الاسلام‌والمسلمین مرتضی واعظ جوادی با تقدیر و تشکر از آیت الله دکتر احمد احمدی به دلیل اهتمام در تدوین دو کتاب «فطرت» و «معاد» برگرفته از آثار آیت الله العظمی جوادی آملی، این کتاب‌ها را زمینه‌ساز طرح مباحث علمی عمیق در دانشگاهها دانست.
در بخش پایانی این آیین از کتاب‌های «فطرت» و «معاد» برگرفته از آثار آیت‌الله جوادی آملی، رونمایی شد. همچنین در این بخش، مهدی زارع بهرام‌آبادی، زهرا ابوالحسنی و محمد آرمند، از نویسندگان و پژوهشگران و اعضای هیأت علمی سازمان «سمت»، به‌عنوان پژوهشگران برگزیده و مهدی احمدی به‌عنوان مدیر برتر پژوهشکده «سمت»، معرفی و تقدیر شدند./۹۶۹//۱۰۲/خ