عدم اعتماد؛ بزرگ‌ترین چالش پیش روی ترکیه
به گزارش خبرگزاری رسا، عدم اعتماد به یکی از بزرگ‌ترین بحران‌های اساسی برای ترکیه تبدیل شده است. بحران اقتصادی ترکیه ارتباط مستقیمی با عدم اعتماد در این کشور دارد. حتی این عدم اعتماد بر روابط ترکیه با کشورهای همسایه، اتحادیه اروپا و آسیا تأثیر منفی گذاشته است.
اقتصاد
اساس اقتصاد بر اساس اعتماد بنا می‌شود. میزان ذخیره ارز و طلای بانک مرکزی ارتباط مستقیمی با اعتماد مردم به سیستم اقتصادی یک کشور دارد. اگر این اعتماد وجود داشته باشد بانک مرکزی تحت هر شرایطی مشکلی نخواهد داشت، اما در حال حاضر ترکیه به کشوری تبدیل شده که مردمش اعتماد خود به سیستم اقتصادی این کشور را از دست داده‌اند.
بسیاری از مردم ترکیه در ماه‌های اخیر اقدام به تبدیل پول‌های خود به ارز خارجی کرده‌اند. حتی کار به جایی رسیده که به جای سرمایه‌گذاری ارزهای خارجی در بانک‌ها، صندوق‌های امانت از بانک کرایه می‌کنند و ارزهای خود را در آن صندوق‌ها نگه می‌دارند. این همان نقطه اوج بی‌اعتمادی مردم ترکیه به بانک‌ها و سیستم اقتصادی است.
سیاست‌های منطقه‌ای
همکاری‌های مشترک ترکیه، ایران و روسیه در منطقه ادامه دارد و با وجود اینکه اسم سوریه و عراق به صورت مستقیم در این همکاری‌های مشترک وجود ندارد، ولی عملاً حضور دارند. این همکاری‌های منطقه‌ای مانع جدایی اقلیم کردستان از عراق شد.
اما برخی مشکلات اساسی وجود دارد. یکی از مشکلات این است که ترکیه بر دشمنی خود با دولت سوریه و بشار اسد اصرار می‌ورزد و حاضر نیست به صورت مستقیم و غیرمستقیم مشکلات خود با این دولت را حل کند.
یکی دیگر از مشکلات اساسی، بی‌اعتمادی نسبت به ترکیه است. مذاکرات پنهانی ترکیه با دولت آمریکا در مورد سوریه بر این بی‌اعتمادی افزوده است. مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه این مذاکرات پنهانی را این‌گونه توجیه می‌کند: در منبج، ایران و روسیه وجود ندارند، به همین خاطر به صورت مستقل به مذاکره با آمریکا می‌پردازیم.
این مسئله نشان می‌دهد که ترکیه تصمیم گرفته که در شرق فرات با آمریکا و در غرب فرات با ایران و روسیه همکاری کند. این عملکرد دولت ترکیه ادعای حمایت از تمامیت ارضی سوریه را زیر سؤال برده و منجر به نگرانی ایران و دولت سوریه شده است.
ایران نگاه بسیار مثبتی به گسترش روابط خود با ترکیه در همه حوزه‌ها به خصوص همکاری‌های منطقه‌ای دارد، اما عدم اعتماد به ترکیه باعث ایجاد موانع بسیاری در این مسیر شده و نیاز است که دولت ترکیه اقدامات اعتمادسازی انجام دهد. خود دولتمردان ترکیه هم به‌خوبی از این مسئله مطلع هستند، اما دریغ از برداشتن یک قدم مثبت از سوی آن‌ها.
البته نباید فراموش کرد که آمریکا از گرایش ترکیه به سوی ایران و همکاری‌های منطقه‌ای با این کشور هراس دارد و همه اقدامات سلبی و تشویقی برای ایجاد مانع بر سر راه ترکیه قرار داده است. مایک پومپئو وزیر امور خارجه آمریکا و جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا از مهره‌های تأثیرگذار در دور کردن ترکیه از ایران هستند و اقدامات لازم در این خصوص را انجام می‌دهند.
آمریکا و اروپا به هیچ وجه دوست ندارند که اتحاد منطقه‌ای با محوریت ایران و ترکیه ایجاد شود و تمام تلاش خود برای جدا کردن ترکیه از این اتحاد را انجام می‌دهد. حتی امانوئل ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه به صراحت از این خواسته خود پرده برداشته است.
ترکیه در حال از دست دادن اعتماد روسیه هم است. به طوری که در مراسم افتتاحیه خط لوله گاز طبیعی ترانس-آناتولی (تاناپ) که در اسکی شهر ترکیه در هفته گذشته برگزار شد، پترو پروشنکو رئیس‌جمهور اوکراین هم حضور داشت که در سخنرانی خود اعلام کرد: «تاناپ پروژه‌ای علیه پوتین است!» که با تشویق حضار مواجه شد. دولت ترکیه هیچ اقدامی برای جبران توهین به رئیس‌جمهور روسیه در این مراسم انجام نداد و همین مسئله می‌تواند بر بی‌اعتمادی روسیه نسبت به ترکیه تأثیر بگذارد.
ترکیه با همکاری آمریکا اقداماتی در سوریه انجام می‌دهد که باعث خواهد شد اعتماد ایران و روسیه از این کشور سلب شود و اگر به این اقدامات خود ادامه دهد تاوان سختی پرداخت خواهد کرد. این کشور نباید فراموش کند که هدف بعدی آمریکا پس از به خاک و خون کشیدن عراق، لیبی و سوریه، خود ترکیه است.
همکاری با ایران
نورالدین جانیکی وزیر دفاع ترکیه در نشست خبری هفته گذشته خود با اشاره به عملیات ارتش ترکیه علیه حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) در قندیل، از مذاکرات این کشور با ایران برای انجام عملیات مشترک علیه این گروه تروریستی سخن گفت. وی اعلام کرد که ایران از این عملیات ترکیه حمایت کرده اما عملیات مشترک در حال حاضر منتفی است.
ترکیه بایستی تأمل کند که چرا این عملیات مشترک منتفی شده است، در حالی که پ.ک.ک و شاخه ایرانی آن پژاک به عنوان دشمن مشترک کشور و مردم ترکیه و ایران محسوب می‌شوند. این کشور اگر اقدامات اعتمادساز در مسائل منطقه‌ای به خصوص سوریه انجام می‌داد می‌توانست با کمک ایران بحران پ.ک.ک را حل کند. امید است که این کشور بتواند اعتماد کشورهای منطقه به خصوص ایران را به دست آورد، چرا که ایران و ترکیه به عنوان دو قدرت منطقه‌ای این پتانسیل را دارند که با همکاری یکدیگر بحران‌های منطقه‌ای را حل‌وفصل کنند و دست آمریکا و امپریالیسم از دخالت در این منطقه را کوتاه کنند./۹۶۹/د102/ب1
منبع: تسنیم