لزوم تقویت ارتباط علمی، اخلاقی و عقیدتی استاد و شاگرد در حوزه

حجت الاسلام علی محمدی خراسانی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، ‌با اشاره به نزدیک شدن به ایام آغاز سال تحصیلی حوزه نسبت به کمرنگ شدن رابطه صمیمانه استاد و شاگرد در حوزه هشدار داد و اظهار داشت: به عقیده من رابطه استاد و شاگرد کم رنگ شده است در حالی که در گذشته این رابطه مستحکم تر بود.

استاد درس اخلاق حوزه علمیه قم افزود: آن چه امروز شاهد هستیم حداقل ارتباط میان استاد و طلبه است که همان ارتباط علمی است و طلبه سعی می کند که از دانش استاد نهایت استفاده را می برد ولی اقل ارتباط است، هرچند در بیشتر نظام های علمی رایج امروزی ارتباط استاد و دانشجو به همین ارتباط منحصر است، ولی به اعتقاد من رابطه استاد و شاگرد باید چند ویژگی اساسی و مهم داشته باشند.

وی با بیان این که یک استاد و طلبه در حوزه علمیه باید حداقل سه نوع ارتباط دیگر با هم داشته باشند، گفت: اگر بخواهد حوزه علمیه و طلاب مثل گذشته انسان هایی عالم و عامل داشته باشد و در یک کلام عالم ربانی تربیت شود باید اولا به ارتباط عاطفی اهمیت داد، یعنی یک نوع ارتباط بسیار پررنگ و عمیق بین استاد و شاگرد باشد در حدی که استاد مثل یک پدر مهربان و دلسوز و طلبه مثل فرزند معنوی و علمی استاد تلقی شود.

حجت الاسلام محمدی خراسانی تأکید کرد: در این نوع ارتباط بسیاری از مشکلات طلاب حل می شود و استاد می تواند نقش اساسی داشته باشد، به عنوان مثال اگر شاگردی مریضی پیدا کرد استاد مثل فرزند خود از او تفقد داشته باشد و به عیادت او برود که این مسأله رابطه استاد و شاگرد را مستحکم می کند و اگر او را آشفته حال می بیند در صدد رفع آن بر بیاید و اگر مشکل مالی دارد و در توان استاد هست و می تواند گوشه ای از کار را بگیرد، دریغ نکند.

وی با بیان این که در گذشته نیز اساتید ارتباط نزدیکی با طلاب داشتند، خاطرنشان کرد: حتی برخی بزرگان حوزه برای طلابی که نخبگی و برجستگی داشتند شهریه خاص و بیشتری را مقرر می کردند که امروز هم تا جایی که اطلاع داریم این مسأله هست تا جایی که هم مدیریت حوزه و هم مرکز خدمات در این جهت تلاش می کنند و به طلاب فرهیخته در حد توان کمک می کنند.

عضو هیأت مدیره مرکز خدمات حوزه های علمیه تصریح کرد: یک استاد خوب مثل مشاوری امین در کنار طلبه قرار می گیرد و تلاش می کند که اگر او مشکل خانوادگی دارد در حد توان خود آن را برطرف کند، همچنین اعتقاد من این است که در کنار ارتباط عاطفی، یک نوع ارتباط معنوی و اخلاقی مهم است تا جایی که طلبه استاد خودش را نه تنها یک معلم در مسائل علمی و آموزشی بلکه مراد و اسوه و الگوی خود بداند.

وی با بیان این که ارتباط معنوی و اخلاقی نوع دوم از ارتباط صمیمی استاد و شاگرد در حوزه محسوب می شود، یادآور شد: استاد باید آن قدر در اخلاق و کمالات پیشرفت داشته باشد که طلبه حتی در گفتار سعی کند مثل او باشد و از این جهت ارتباط اخلاقی و معنوی بسیار مهم است؛ استاد باید نمونه یک فرد متخلق به اخلاق الهی باشد تا آن اخلاق را به شاگرد خودش نیز منتقل کند که امروزه این جهت هم کمرنگ شده است.

حجت الاسلام محمدی خراسانی با اشاره به نوع سوم ارتباط میان استاد و شاگرد یعنی ارتباط ایمانی و اعتقادی خاطرنشان کرد: این مسأله به ویژه امروز که انواع شبهات نسبت به کل احکام دین در فضاهای مختلف مطرح است و به گوش طلبه مبتدی می خورد و برای او دغدغه ایجاد می شود از اهمیت بیشتری برخوردار است.

وی اضافه کرد: استاد باید تلاش کند اگر برای طلبه شبهه عقیدتی و دینی پیدا شد در صدد رفع آن بربیاید؛ همه این مواردی که گفتیم گام های بزرگی است برای اینکه حوزه های علمیه بتوانند با تربیت عالمانی ربانی به اهداف عالیه خود که همان ترویج دین الهی باشد برسند./1330/ت302/ب1