نظریۀ ولایت فقیه و مناسبات آن با دولت و مردم

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، به مناسبت پنجاهمین سالگرد طرح بحث ولایت فقیه از سوی امام خمینی(ره) برنامه زاویه به موضوع ایده نهاد علم در مناسبات بین نهاد ولایت‌فقیه، نهاد دولت و مردم پرداخت، نجف لک‌زایی، استاد علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع) و رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و منصور میراحمدی، استاد علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی، در شبکۀ چهار به بحث و تبادل نظر پرداختند.

در ابتدای برنامه، پورازغدی مجری برنامه به ارائه توضیحات دربارۀ موضوع برنامه پرداخت، سپس میراحمدی به اثرات نظریه ولایت فقیه اشاره کرد و گفت: اولین اثر عملیاتی شدن نظریۀ ولایت فقیه بعد از انقلاب، عبور از یک نظم سلطانی دیرینه به یک نظم مردمی بود، به عبارت دیگر ما با این نظریه توانستیم از نظم سلطانی فاصله بگیریم و به نظمی که مناسبات آن رأی مردم است، برسیم.

وی افزود: نظریه ولایت فقیه سابقۀ بسیار دیرینه‌ای دارد، اما با طرح این نظریه توسط امام (ره) این امکان فراهم شد، چرا که گزارۀ اساسی در اندیشه سیاسی امام بعد از سال ۱۳۴۳ این بود که سلطنت ذاتاً فاقد مشروعیت است.

لک‌زایی تذکر امام (ره) به طلاب را مطرح کرد و اظهار داشت: امام گفتند که من طرح اجمالی را مطرح می‌کنم و بحث تفصیلی نمی‌کنم، بعد گفتند بر طلاب و فضلای جوان است که این بحث مختصری که مطرح می‌کنم را بسط بدهند و ابعاد مختلفش را مطرح کنند.

وی افزود: در سال‌های اخیر چندین نوبت هم توسط مقام معظم رهبری این بحث مطرح شد که فرمودند مباحث مربوط به فقه حکومتی را حوزه‌های علمیه جدی بگیرند.

استاد علوم سیاسی دانشگاه‌باقرالعلوم(ع) به کتاب چالش سیاست دینی و نظم سلطانی اشاره نمود و عنوان کرد: با انقلاب اسلامی سیاست دینی بر نظم سلطانی فائق آمد و نظم دینی و مردمی به جای آن قرار گرفت.

وی ادامه داد: ما نیازمند گسترش و بسط مطالعات سیاسی خودمان در عرصۀ مطالعات سیاسی اسلامی در ابعاد مختلف هستیم.

استاد علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی نیازمندی به "مرکز استراتژیک" را مطرح نمود و خاطرنشان کرد: این نظریه چهار دهه عملیاتی شده و طبیعی است که در چهاردهه می‌تواند نارسایی‌ها و برخی مشکلات را نشان بدهد، این مرکز برای رصد این نارسایی‌ها باید شکل بگیرد و برای حل مشکلات راهکارهایی را ارائه کند.

رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت: آنهایی که بحث حاکمیت دوگانه را مطرح می‌کنند خلاف خواست مردم حرف می‌زنند، قبل از انقلاب رهبری دینی داشتیم و دولت حاضر، مورد تایید حاکمیت دینی نبود، مردم انقلاب کردند که کلیت نظام سیاسی زیر نظر رهبری باشد، مردم می‌خواستند یک نظام یک پارچه زیر نظر رهبری دینی داشته باشند و جمهوری اسلامی این دوگانگی را با پیگیری خود مردم حذف کرد.

وی در پایان با اشاره به جنگ احد عنوان کرد: مسلمانان اول پیروز شدند و بعد شکست خوردند، تمام شئونات فرماندهی دست پیامبر بود، اما چرا شکست خوردند؟ چون آن پنجاه نفری که حضرت آنها را روی آن تنگه گذاشت و به آنها گفت ما چه پیروز شدیم و چه شکست خوردیم بمانید، بعد از پیروزی رفتند تا غنائم بگیرند، اینها آدم‌های خوبمان بودند، اما وسوسه‌ها همیشه هست. /882/ 202/