اغتشاشات ۱۴۰۱ بر چارچوب لایحه عفاف و حجاب مؤثر بوده است

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت الاسلام حسین بستان عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در نشست «ارائه و نظر پیرامون لایحه حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب» که عصر امروز در خبرگزاری رسا برگزار شد با نگاه کلی به لایحه عفاف و حجاب گفت: این لایحه قابل دفاع است، هر چند در عین حال باید اصلاحاتی در آن انجام شود.

وی با اشاره به تلاش برخی برای تهیه پیش‌نویس برای این قانون ابراز داشت: نگاه این است که این مسأله فرهنگی است و تنها با مجازات حل نشدنی است؛ در این فرآیند رفت و برگشتی، این بخش قضایی به دولت ارائه شد و قسمت‌های دیگر مسکوت گذاشته شد که این منشأ خیلی از اشکالات و هجمه‌ها است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه حل مسأله عفاف و حجاب با چند نکته قضایی انجام شدنی ندانست و اظهار داشت: در جلسات مختلف رئیس قوه قضائیه به این نکته تأکید کرد که باید به دنبال قانونی جامع برویم.

وی بخش بزرگی از مشکلات را انجام نشدن کار جدی در صحنه عمل ارزیابی کرد و گفت: این در حالی است که قوانین مختلفی در این زمینه داریم و این باعث شده است که از ابتدا کار کنیم.

حجت الاسلام بستان در بیان نکته‌ای کلی ابراز داشت: در سال 1401 با اغتشاشاتی مواجه شدیم که در این دایره و نوع نگاه فعلی تأثیر داشته است؛ چارچوب نظری پشت انجام این کارها به این مسائل و مشکلات توجه داشته، اینکه چه جایگاهی برای نیروی انتظامی باید در نظر گرفته شود، به طور کامل تحت تأثیر مسائل سال 1401 است.

وی ادامه داد: این مدلی که داشتیم و نیروی انتظامی را وارد صحنه مقابله با ناهنجاری‌ها می‌کردیم نامطلوب است و مهمترین دلیل آن همین اغتشاشات انجام شده است؛ همین باعث شد که مدل باید عوض شود و سر ریز آن در لایحه به این صورت شد که نیروی انتظامی نباید وارد عرصه شود و برخورد مستقیم را به دوش گیرد.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه توجه به این مسأله را مهم عنوان کرد و اظهار داشت: باید دید که این استنتاج درست است؟ اکنون باید به چه شکل به اغتشاشات و وظیفه نیروی انتظامی توجه کرد؟ در رفت و برگشت‌های دو سه هفته اخیر نیز یکی از تغییرات جزئی، شناسایی کسانی که کشف حجاب می‌کنند از دوربین به روش‌های مقتضی تغییر کرد.

وی لایحه مطروحه را لایحه حمایت از حجاب خواند و ابراز داشت: در این لایحه به رفتارهای مختلف غیراخلاقی مانند رقص و امثال آن هیچ اشاره نشده و تنها به حجاب توجه داشته است؛ بنابراین بهتر است این لایحه، حمایت از حجاب خوانده شود.

حجت الاسلام بستان تعیین جریمه برای بی‌حجابی را مورد انتقاد قرار داد و ابراز داشت: برخی آن را با تخلف رانندگی همسان دانسته‌اند اما در همین قانون نیز پس از چندین بار تذکر کار به مجازات‌های آنچنانی هم ختم خواهد شد.

وی ترک فعل‌های انجام شده را باعث رسیدن به نقطه فعلی عنوان کرد و گفت: این واقعیتی است که قانون‌گذار نمی‌تواند چیزی را تصویب کند که قابلیت اجرا نداشته باشد و از نگاه فقهی هم احکام تابع مقدورات و تابع قدرت است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تخریب لایحه مورد نظر را به وسیله برخی نامناسب دانست و تصریح کرد: دوستان پیشنهاد دهند که چه کاری باید انجام داد؟ افرادی که کشف حجاب می‌کنند را قلع و قمع کنیم؟ به واقع نظر درست و فقهی را بیان کنند تا بتوان انجام داد.

وی اصل ورود حاکمیت به مسأله حجاب را درست عنوان کرد و گفت: ما این مبنا را درست می‌دانیم که حاکمیت می‌تواند ورود کند، اما مانند همه احکام مشروط به وجود تمکن و قدرت است؛ حال با این لحاظ چگونه باید حجاب پیاده‌سازی شود؟ این نگاه پلکانی از این توجیه نشأت گرفته است.

حجت‌الاسلام بستان دامنه‌ای که این لایحه پوشش می‌دهد را مبهم توصیف کرد و بیان داشت: این لایحه به دنبال عفاف نیست، بلکه به دنبال بی‌حجابی است؛ نقض هنجارهای اجتماعی اشاره شده که ربطی به حجاب و عفاف ندارد، آیا این بحث گزارش و دوربین و پیامک را می‌خواهید؟ حال چرا از این واژه مبهم استفاده شده است؟ که به لحاظ مبنایی جای بحث دارد.

این عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به واژه‌هایی مبنی بر ادامه تخلف، تکرار تخلف و مانند این‌ها اشاره کرد و گفت: این‌ها باید تعریف عملیاتی شود، ادامه یعنی چه؟ کشف حجاب را شروع کرد و ادامه داد؟ تذکر دادند؟ پیامک رسید و بعد ادامه داد؟ از صبح تا ظهر ادامه هست یا بار اول است؟

وی دیده شدن تنوع بین مردم و تولید کنندگان و دیگران در لایحه را مورد ستایش قرار داد و ابراز داشت: نوع مقابله با کارمندان دولت و مردم عادی نباید یکی باشد؛ اهرم‌های بیشتری برای کارمندان وجود دارد که باید از آن‌ها استفاده کرد؛ بازدارندگی در این لایحه نه قابل انتقاد شدید و نه قابل دفاع است؛ این مبالغ برای خیلی‌ها سنگین است؛ درباره سلبریتی‌ها هم که در ماه‌هایی از سال کاری انجام نمی‌دهند و تطابق جریمه شما با آن مدت، بی‌تأثیر بودن این مجازات است.

حجت‌الاسلام بستان توهین به افراد محجبه را مورد توجه قرار داد و گفت: این قسمت باید بیشتر توضیح داده می‌شد و تمسخر هم جزو توهین است، اما برای چنین تمسخری فرد به زندان می‌رود؟ یا درباره دوربین، آیا زیرساخت آن آماده است؟ چقدر کارایی دارد؟ آیا جایی که دوربین هست و کسی نیست، کشف حجاب جرم است؟ و مسائل بسیاری از این دست وجود دارد.