مهمترین نیاز پژوهشی ما اسلامی شدن علوم انسانی است

حجت الاسلام محمد عالم زاده نوری، از اساتید حوره و دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا به بررسی ضرورت و موانع تولید علوم اسلامی پرداخت.

پژوهش و بایدهای آن

این محقق حوزه علمیه قم بیان داشت: یکی از آسیب هایی که در حوزه علمیه متوجه پژوهش است، واگذاری پژوهش به مراحل عالی است.

وی ادامه داد: انقطاع طلاب از پژوهش تا رسیدن به درس خارج، رابطه طلبه را با جستجوگری علمی قطع می کند.

وی با اشاره به اینکه پژوهش باید بر بنیاد آموزش شکل بگیرد، بیان داشت: آموزش باید پژوهش را سامان دهد نه اینکه مانع راه او شود.

این محقق حوزوی بیان داشت: رویکرد پژوهشی کمک می کند تا طلاب به فراتر از متن گرایش پیدا کنند و از بحث های انتزاعی خارج شوند و مشکلات جامعه را لحاظ کنند.

این استاد حوزه علمیه گفت: عمده ترین بایسته در پژوهش حوزه این است که موضوعات پژوهشی از نیازهای عینی استخراج شود و پژوهش ها انتزاعی و فارغ از متن نباشد.

وی بیان داشت: پژوهش های حوزوی باید اصیل و دارای استناد باشد و بتواند نیازی را بر آورده کند.

نظریه پردازی

این محقق حوزه علمیه قم اذعان داشت: آموزش در حوزه باید متخصصانی را تربیت کند که بتوانند به نظریه پردازی دست یابند.

این استاد حوزه علمیه قم بیان داشت: حوزه علمیه پیوسته به دنبال تولید علم بوده و اجتهاد همان تولید علم و ابداع اندیشه است.

گرایش های گوناگون در تولید علم دینی

وی با اشاره به وضعیت نابسامان علوم انسانی در کشور، بیان داشت: حوزه علمیه سال ها است که درصدد انجام این مهم برآمده و گروه های مختلفی و البته با طرز تفکر گوناگون در این بحث در حوزه علمیه شکل گرفته است.

وی بیان داشت: عده ای بیان داشتند ما باید از همان نقطه عزیمت علوم غربی حرکت کنیم و همان گزاره های موجود علوم را با توجه به آیات و روایات بازسازی کنیم که دفتر همکاری حوزه و دانشگاه و موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) از این تفکر حمایت کردند.

این استاد حوزه علمیه قم، گروه دوم را کسانی برشمرد که نقطه حرکت خود را علوم حوزوی قرار دادند و تلاش کردند تا با بازسازی و کارآمد کردن علوم حوزوی، علوم روز را بسازند.

وی گفت: از طرفداران نظریه دوم، می توان به پژوهشگاه فرهنگ و فرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی اشاره کرد.

این پژوهشگر حوزوی در بیان گروه سوم، بیان داشت: این گروه کار بازسازی را از بنیاد شروع کردند و به منطق و فلسفه پرداخته و از زیر ساخت ها شروع کردند که می توان فرهنگستان علوم اسلامی را داعیه دار این روش عنوان کرد.

این استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه، این روش ها سه دهه است که سابقه دارد، گفت: مهمترین نیاز پژوهشی ما اسلامی شدن علوم انسانی است و وقت آن رسیده که این تفکرات گوناگون با یکدیگر تلاقی پیدا کنند تا شاهد آثار درخشان آن باشیم.

مذاکره باید با نگاه درجه دوم صورت گیرد

این استاد حوزه علمیه قم بیان داشت: البته عملیات مهندسی علمی برای گفت و گو لازم است.

وی توضیح داد: در این گفت و گو باید به ارزیابی بنشینیم و با نگاه درجه دو که به نگاه پرنده تعبیر می شود این روش ها را مورد بررسی قرار دهیم.

وی با بیان اینکه این گفت و گو آسیب ها و راهکارها را برای ما روشن می کند، بیان داشت: باید به یک پیش دستور العمل برای تولید علم دینی برسیم.

چرا هنوز علوم انسانی اسلامی نشده است؟

این پژوهشگر حوزه علمیه قم اظهار داشت: متاسفانه بعد از انقلاب هنوز یک متولی مشخص برای تولید علم و اسلامی شدن علوم نداریم و این باعث شده تا کارهای مختلف به مرحله نهایی شدن نرسد.

وی با انتقاد از اینکه حتی یک گروه علمی روش تولید علم دینی در کشور نداریم، گفت: امید است تا با سر میز مذاکره آمدن گروه های علمی گوناگون، پله ای مستحکم برای تولید علم دینی ایجاد شود.

وی گفت: نباید این بحث ها سراسر ابهام و تیرگی باشد بلکه باید گفت و گو و مناظره علمی ما را برای رسیدن به نتیجه یاری کند.

این استاد حوزه علمیه قم بیان داشت: اینکه بعد از سی سال از پیروزی انقلاب و با وجود تاکیدات مقام معظم رهبری تاکنون علوم انسانی اسلامی تولید نشده است محصول نبود نیروی انسانی کافی است. /909/گ403/ع