برای تغییر در سبک زندگی برخی شناخت‌های حداقلی ضروری است
حجت‌الاسلام مسعود حاج ابراهیمی، مسؤول آموزش بعثه مقام معظم رهبری در خراسان رضوی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد با بیان این که اسلامی کردن شیوه زندگی، یک فرآیند آنی و مقطعی نیست، گفت: جامعه اسلامی، خروجی فرهنگ اسلامی است و تمدن اسلامی، حاصل فرهنگ و جامعه اسلامی. از سوی دیگر برای مشخص کردن جهت و چگونگی حرکت به سمت تمدن اسلامی، کسب برخی شناخت‌های حداقلی(در حوزه ذهنی) ضروری است.
وی در تشریح مؤلفه های تغییر سبک زندگی اظهار داشت: زن و مرد به عنوان پایه گذاران خانواده، متغیر اصلی در تغییر سبک زندگی هستند که می‌بایست حداقل‌های شناختی را نسبت به یکدیگر داشته باشند.
شناخت ویژگی‌های زن و مرد
این پژوهشگر حوزوی ادامه داد: در گام نخست، خصوصیات زن و مرد به شکل متقابل و بدون غرض ورزی و جبهه گیری باید شناخته شود؛ زن خصوصیاتی دارد که باید لحاظ شود، احساس، لطافت و عاطفه‌اش که جزو شاکله انسانی اوست باید مورد توجه قرار گیرد.
همچنین طبق این فراز از آیه شریفه «الرجال قوامون علی النساء»، شاکله انسانی مرد، قوام بودن است، اگر این دو در کنار هم محقق شود، زن و شوهر می‌توانند هم‌پوشانی موفقی داشته باشند.
حجت‌الاسلام حاج ابراهیمی، شناخت اهداف زندگی را از دیگر شناخت‌های ضروری برای زن و شوهر دانست و تصریح کرد: کسی که هدفش از ازدواج و تشکیل زندگی جدید را بداند، بداند که به خاطر تدین همسرش با او ازدواج می‌کند، موفق است چرا که معیار با دوامی را انتخاب کرده است و کسی که تنها به دلیل زیبایی ازدواج می‌کند، شکست می‌خورد چرا که عوامل ظاهری در زندگی مؤثر است اما دلیل نمی‌شود اساس حرکت را بر این عوامل زوال پذیر بنا کنیم.
وی ابراز داشت: هستی شناسی نیز از دیگر مسائل مهم در زندگی است؛ این که بدانیم از کجا آمده‌ایم، در کجا هستیم و به کجا می‌رویم، به فرموده امیرمؤمنان علی(ع) کسی که این گونه باشد خداوند او را وارد دریای رحمت خود می‌کند، وقتی این‌ها را بدانیم نحوه تعامل و حرکت‌مان را درست تعریف می‌کنیم و نیز انتظاراتمان از اطرافیان متعادل خواهد شد.
احساس باید در خانه و اقتدار در بیرون از خانه فعال می‌شود
مسؤول آموزش بعثه رهبری در خراسان رضوی افزود: از مهترین آسیب‌ها در روابط زن و شوهر، عدم اعتماد است که سبب می‌شود مرد، خنثی شود، در صورتی که اگر مرد، مورد اعتماد قرار گیرد، با قدرت و اقتدار بیشتر در عرصه اجتماع پیش می‌رود، احساس باید در خانه و اقتدار در بیرون از خانه فعال می‌شود اگر زن به مرد نشان دهد و ثابت کند که می‌تواند احساس او را در خانه تأمین کند، مرد در محیط جامعه به دنبال تأمین احساس خود نخواهد بود.
وی با اشاره به اهمیت مدیریت احساس در برابر غیر همسر، ابراز داشت: همه مفاسد کنونی به دلیل عدم مدیریت احساس در بانوان است؛ احساس، مختص کانون خانواده است و اگر در اجتماع هم ابراز شد، تبعات اخلاقی اجتماعی جبران ناپذیری خواهد داشت.
مدیریت زمان و اولویت بندی کارها در برنامه ریزی
حجت‌الاسلام حاج ابراهیمی، مدیریت زمان را دومین محور حرکت به سمت سبک زندگی اسلامی دانست و گفت: ما باید این را باور کنیم که زمان و عمرمان طولانی نمی‌شود بنابراین باید خود را در این بازه زمانی مدیریت کنیم. جهت گیری ما(با توجه به حضور و شرایط همسر) باید همراه با لحاظ مدیریت زمان و برنامه ریزی به سمت هدف، اصلاح شود، به عنوان مثال، باور کنیم که دیر خوابیدن، آفت و آسیب تکنولوژی و مدرنیته است.
این پژوهشگر حوزوی ادامه داد: برنامه ریزی یعنی انجام کارها بدون اجبار و اضطرار؛ عموماً کارهای ما ضروری است اما بسیاری از اوقات ما با غیر ضروری‌ها و غیر اضطراری‌ها پر می‌شود. کارهای ضروری و اضطراری را که مجبور به انجام آن هستیم و امور غیر ضروری و غیر اضطراری را هم با این که نباید انجام دهیم اما انجام می‌دهیم، کارهای اضطراری غیر ضروری را هم خودمان برای خودمان درست می‌کنیم و کارهای غیر اضطراری و ضروری را که مهمترین هستند آنقدر به تأخیر می‌اندازیم که به اضطرار می‌رسد و با اجبار و استرس انجام می‌شود؛ پس آن‌ها را که مجبور هستیم و آن‌ها را که مجبور نیستیم ولی به خاطر تعلل مجبور می‌شویم باید از برنامه ریزی‌هایمان خارج کنیم.
شناخت چگونگی حرکت و کسب مهارت‌های لازم در این مسیر
وی، شناخت چگونگی حرکت را سومین محور مهم تغییر سبک زندگی دانست و گفت: در زندگی کنونی برخی خصوصیات ویژه زن و مرد مورد غفلت واقع شده است؛ در کنار توجه به ویژگی‌های اختصاصی هر یک از زن و مرد، به طور کلی زن باید به گونه ای عمل کند که مرد احساس کند زنی دارد که به او اطمینان دارد و از سوی زن احساس امنیت کند و مرد نیز طوری عمل کند که زن بتواند به او اعتماد کند، مردی که نتواند تصمیم بگیرد خصوصیات مردانه ندارد.
استاد حوزه علمیه مشهد، مهارت‌های شنیدن(خوب گوش دادن حرف همسر بدون قضاوت)، هم صحبتی، تحسین، پذیرش، درک و تشکر و سازگاری را از مهمترین مهارت‌های زندگی مشترک بین زن و مرد عنوان و خاطرنشان کرد: مردان جامعه ما اغلب در خانه سکوت می‌کنند در حالی باید با همسرشان صحبت کنند، پذیرش، یعنی پذیرش نقاط قوت و ضعف طرف مقابل و سپس وارد شدن به زندگی نه این که تنها نقاط قوت یکدیگر را بپذیرند و به امید تغییر نقاط منفی وارد زندگی شوند.
وی با اشاره به حدیثی از امیرمؤمنان علی(ع) که می‌فرمایند «هر که غیر خدا هدف و مقصدی داشته باشد زندگی‌اش را می‌بازد»، افزود: زن و مرد اگر به هدف اصلی ازدواج توجه داشته باشند حتی در بحرانی‌ترین وضعیت‌ها با یکدیگر مدارا می‌کنند البته سازگاری، برای زن بسیار مهم‌تر است چرا که بار عظیم مدیریت خانه و تربیت فرزند را به دوش دارد.
حجت‌الاسلام حاج ابراهیمی همچنین در مورد اهمیت درک و تشکر همسران از یکدیگر گفت: زن و مرد هر دو نیازمند تحسین از سوی یکدیگر هستند البته تحسین به دور از چاپلوسی؛ بیان نقاط قوت، باعث حرکت قدرتمندتر آن‌ها می‌شود، حتی از کارهایی که وظیفه طرف مقابل می‌دانیم باید تشکر کنیم و در این صورت است که سبک زندگی به سوی رشد کیفی حرکت می‌کند.
مسؤول آموزش بعثه رهبری در خراسان رضوی با تأکید بر آموزش مهارت‌های زناشویی در حیطه شرع، تصریح کرد: بسیاری اختلافاتی زن و شوهر نشأت‌گرفته از مسائل جنسی است؛ ناتوانی و عدم آگاهی از جزئیات، فضای سردی در این عرصه میان همسران ایجاد می‌کند که زمینه ساز ورود آفات می‌شود، در این زمینه باید با گسترش مراکز آموزش مطمئن، از مراجعه همسران به غیر متخصصینی که با تجویز نسخه های غیر شرعی(همچون دیدن فیلم و عکس)، نیاز کاذب ایجاد می‌کنند، جلوگیری شود./930/ت301/ن