«إِلَهِی لَمْ أَعْصِکَ حِینَ عَصَیْتُکَ وَ أَنَا بِرُبُوبِیَّتِکَ جَاحِدٌ وَ لا بِأَمْرِکَ مُسْتَخِفٌّ وَ لا لِعُقُوبَتِکَ مُتَعَرِّضٌ وَ لا لِوَعِیدِکَ مُتَهَاوِنٌ لَکِنْ خَطِیئَةٌ عَرَضَتْ وَ سَوَّلَتْ لِی نَفْسِی وَ غَلَبَنِی هَوَایَ وَ أَعَانَنِی عَلَیْهَا شِقْوَتِی وَ غَرَّنِی سِتْرُکَ الْمُرْخَى عَلَیَّ فَقَدْ عَصَیْتُکَ وَ خَالَفْتُکَ بِجُهْدِی فَالْآنَ مِنْ عَذَابِکَ مَنْ یَسْتَنْقِذُنِی وَ مِنْ أَیْدِی الْخُصَمَاءِ غَدا مَنْ یُخَلِّصُنِی، وَ بِحَبْلِ مَنْ أَتَّصِلُ إِنْ أَنْتَ قَطَعْتَ حَبْلَکَ، عَنِّی فَوَا سَوْأَتَا [أَسَفَا] عَلَى مَا أَحْصَى کِتَابُکَ مِنْ عَمَلِیَ الَّذِی لَوْ لا مَا أَرْجُو مِنْ کَرَمِکَ وَ سَعَةِ رَحْمَتِکَ وَ نَهْیِکَ إِیَّایَ عَنِ الْقُنُوطِ لَقَنَطْتُ عِنْدَ مَا أَتَذَکَّرُهَا یَا خَیْرَ مَنْ دَعَاهُ دَاعٍ وَ أَفْضَلَ مَنْ رَجَاهُ رَاج؛ خدایا،آنگاه که نافرمانى کردمنافرمانىات نکردم چنانکه پروردگارىات باشم،و نه چنانکه سبک شمارنده فرمانت باشم،و نه با گستاخى در معرض کیفرت قرار گیرم، و نه تهیدست را ناچیز شمارم،ولى خطایى بود که بر من عارض شد و نفسم آن را برایم آراست،و بدبختىام مرا بر آنیارى نمود،و پرده افتادهات بر من مغرورم نمود،در نتیجه با کوششم نافرمانىات نمودم و به مخالفتت برخاستماکنون چه کس مرا از عذابت نجات مىدهند،و فردا از چنگ ستیرهجویان و دشمنىکنندگان چه کسى رهایم مىکند، و به رشته چهکسى بپیوندم اگر تو رشتهات را از من بگسلى، مرا چه رسوایى بزرگى است از آنچه کتاب تو از کردارم در شمار آورده،اگر امیدوار به کرم فراوانى رحمتت نبودم،و هم اینکه مرا از ناامیدى نهى نمودهاى هرآینه ناامید مىشدم به هنگامىکه گناهانم را بیاد مىآوردم،اى بهترین کسىکه خوانندهاى او را خواند،و برترین کسىکه امیدوارى به او امید بست.»
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله محمدحسین احمدی فقیه یزدی، استاد خارج فقه حوزه علمیه قم در ادامه تفسیر فرازهایی از دعای پرفیض ابوحمزه ثمالی با بیان اینکه بنده مؤمن اگر گناهی انجام میدهد، نخواسته عصیان خدا را مرتکب شده و انکار خداوند متعال کند، گفت: درجه ایمان مؤمن با هر گناهی که انجام میدهد ضعیف میشود، اما ذرهای از وظایف بندگی او در برابر پرودگار عالمیان نمیکاهد.
وی افزود: در فراز «إِلَهِی لَمْ أَعْصِکَ حِینَ عَصَیْتُکَ وَ أَنَا بِرُبُوبِیَّتِکَ جَاحِدٌ وَ لا بِأَمْرِکَ مُسْتَخِفٌّ» از خداوند متعال طلب بخشش میکنیم، آنجا که عرضه میداریم که اگر گناهی انجام دادهایم راه انکار خدا را نپیموده و نخواستهایم که خودمان را از او دور کنیم و نخواستهایم که امر او را خفیف بشماریم و یا از عقوبت او رویگردان شویم.
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم با بیان اینکه بنده مؤمن اگر گناهی انجام دهد متعرض عقوبت پروردگار نخواهد شد و هرگز به وعدههای الهی اهانت نخواهد کرد، ادامه داد: اما این عصیان و خطایی که شده در برههای پیش آمده و هرگز بنده در اصول ربوبی و خدایی پروردگار شکی نداشته و در وظایف بندگی نسبت به او نخواسته کوتاهی کند.
وی منشأ همه گناهان را هوای نفس دانست و گفت: در دعای ابوحمزه ثمالی خطاب میکنیم اگرچه گناه و معصیتی انجام دادهایم به سبب هوای نفسی بوده که بر ما غلبه یافته است، اما با وعدههای بخشش خداوند متعال مغرور گشته و مرتکب گناه شدهایم و در حقیقت شقاوت سبب گرایش ما به گناه شده است.
آیتالله احمدی فقیه یزدی تصریح کرد: خداوند متعال پوشاننده گناهان است و بندگان به واسطه اینکه خدا گناهان آنها را میپوشاند دچار غرور شده و به سمت انجام گناه میروند که اگر رسوا شده بودند این همه مغرور نمیشدند و در حقیقت این پوشش بیش از توقع و بالاتر از حد ارزش انسان سبب مغرور شدن او شده است.
وی افزود: هرچند بنده مؤمن دچار غرور شده و مرتکب گناه شود، اما در تلاش برای مخالفت با خداوند متعال بر نیامده و همواره از او میخواهد که گناهانش را ببخشد، چراکه کسی جز ذات اقدس الهی نجاتدهنده نیست و در فردای روز محشر که عذابکنندگان به سراغ انسان میآیند، کسی جز خدا نمیتواند او را از گرفتاری نجات دهد.
استاد اخلاق حوزه علمیه قم در تفسیر فراز «بِحَبْلِ مَنْ أَتَّصِلُ إِنْ أَنْتَ قَطَعْتَ حَبْلَکَ» با بیان اینکه حبل الله رشته محبت و ارتباط با خداوند متعال است، از محبت به عنوان ریسمان اتصال بنده مؤمن با خدا نام برد و گفت: محبت ریسمان نجات دهنده انسان است و ما به ریسمان محبت خدا متصل هستیم که اگر آن ریسمان پاره شود نابود میشویم.
وی ادامه داد: خدایا اگر از ما معصیتی سر زده نه از بابت این بوده که بخواهیم منکر خداوندی تو شویم و جهد تو کنیم و اگر خطایی از ما سرزده بیتوجهی به درک حقایق این گناهان بوده که چقدر اثرات سوء در دل و جان ما میگذارد، نه آنکه امر تو را بخواهیم خفیف شمرده یا متعرض به عظمت تو و برنامههای تو باشیم.
آیتالله احمدی فقیه یزدی گفت: در دعای ابوحمزه ثمالی میخوانیم که امروز اگر از در خانه خداوند متعال طرد شویم، کسی نجاتدهنده نیست و اگر دستمان از دست عنایت و لطف پروردگار کوتاه شود، دیگر کسی نمیتواند ما را از دشمنان روز قیامت خلاص کند، پس به دامن چه کسی متصل شویم و چنگ بزنیم اگر ارتباط ما با خدا قطع شود.
وی با بیان اینکه اگر کتاب عمل انسان در روز قیامت بررسی شود بسیار افسوس خورده و شرمنده کردار و اعمال ناشایست خود میشود و برای او بسیار ناگوار است، ابراز کرد: انسان بندهای فراموش کار است و روزی که یک دفعه عمل او را در پیش رویش قرار دهند شرمنده میشود که از خدا میخواهیم این شرمندگی را برای ما نخواهد.
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفت: امروز به لطف و کرم خداوند متعال امید داریم و معتقدیم که گناهان ما را میبخشد و میدانیم که خود او ما را نسبت به یأس از رحمت الهی نهی کرده است، بنابراین وقتی سعه رحمتش را میبینیم به در خانهاش برمیگردیم و از او طلب مغفرت میکنیم.
وی با بیان اینکه بنده مؤمن هیچگاه از لطف و رحمت الهی ناامید نمیشود، به فراز «یَا خَیْرَ مَنْ دَعَاهُ دَاعٍ وَ أَفْضَلَ مَنْ رَجَاهُ رَاج» اشاره و تصریح کرد: خداوند متعال بهترین کسی است که باید به درگاهش دعا کنیم و به فضلش امیدوار باشیم، او از هر کسی برای استجابت دعای انسان بهتر و از همه امیدورزیها بالاتر است و باید امید به او بسته شود./920/ت301/ن