صدور انقلاب نظریه پردازی می خواهد

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از شبستان، حجت الاسلام دکتر ابوالحسن غفاری، مدیر گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مورد ماهیت علمی انقلاب اسلامی و تاثیرات آن، اظهار کرد: انقلاب اسلامی ذاتا حرکتی علمی و فرهنگی بوده و هویت اصلی و شناسنامه حقیقی انقلاب اسلامی ایران در وجهه فرهنگی آن است و در طول چهار دهه ای که از عمر آن می گذرد تاثیرات شگرفی را در جامعه ایران و در نظام بین المللی گذاشته است.

وی ادامه داد: تحولات اساسی که در کشورهای مختلف و به ویژه در ممالک اسلامی دیده می شود بدون تردید در راستای تاثیرپذیری از انقلاب اسلامی بوده است؛ این تاثیرپذیری در جهات گوناگون به ویژه در مساله استکبارستیزی قابل انکار نیست و روز به روز آشکارتر می شود.

حجت الاسلام غفاری در پاسخ به این پرسش که چرا با گذشت نزدیک به چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی هنوز علوم انسانی به مقام کاربرد نرسیده است، تصریح کرد: اولا تحول در نظام علمی و مخصوصا علوم انسانی امری زمانبر است. تحولات در حوزه علوم انسانی همواره با یک سیر و حرکت تدریجی و آهسته همراه بوده برخلاف علوم تجربی که تحولات در آن غالبا سریع است که البته این مساله به هویت علوم انسانی برمی گردد و ربطی به علوم انسانی اسلامی و یا غربی ندارد.

مدیر گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تاکید کرد: بنابراین، به یک معنی تحول در علوم انسانی در بستر انقلاب اسلامی شروع شده و مقالات و آثار متعددی در این باره نوشته و در واقع طرح مساله شده است، البته اینکه ما بتوانیم پاسخ مساله ها را به زودی به دست بیاوریم انتظاری دشوار است باید به این نکته توجه کرد که عجله در تحول در حوزه علوم انسانی و کاربردی کردن آن آفت آفرین خواهد بود، بنابراین، باید فرصت کافی به محققان این حوزه داده شود تا تحقیقات آنان به مرحله کاربردی برسد.

حجت الاسلام غفاری تصریح کرد: در وهله دوم باید بگویم که شخصا با استعمال واژه کاربرد درحوزه علوم انسانی موافق نیستم زیرا ذهنیت جامعه ما با کاربردی بودن علم ذهنیتی است که در سایه علوم تجربی و تکنولوژی شکل گرفته و نگرانم که همین ذهنیت در علوم انسانی رسوخ یابد، باید کارشناسان و متخصصان علوم اسلامی در این باره بحث و گفت وگو کنند که کاربردی کردن علوم انسانی به چه معنای درست و به چه معنی نادرست باشد و این مساله چه تفاوتی با حوزه علوم تجربی دارد.

وی ادمه داد: از سوی دیگر طرح بحث کاربردی کردن علوم انسانی اسلامی فرع بر تولید این علوم است چیزی که هنوز اتفاق نیفتاده و در مراحل اولیه تولید قرار دارد، بنابراین، طرح این مساله هنوز زود است بلکه باید ابتدا مبانی علوم اسلامی تولید شود سپس بر اساس آن مبانی، محتوای علوم شکل گیرد و پس از آن است که می توان از نتایج و کاربردهای آن سخن گفت.

حجت الاسلام غفاری در مورد تاثیر علوم انسانی اسلامی، در صدور انقلاب اسلامی، اظهار کرد: اگر در حوزه علوم انسانی اسلامی بتوانیم برخوردار از عوامل و امکانات نرم افزاری و سخت افزاری صحیح و مناسب باشیم و به ویژه در عرصه نرم افزار بتوانیم نظریه پردازی کنیم، گام مهم و اساسی را در صدور مفاهیم علمی و ارزشی انقلاب اسلامی بر داشته ایم.

این پژوهشگر گفت: نکته مهم این است که صدور تفکر و اندیشه ای که یک انقلاب و حرکت اجتماعی دارد بدون تئوری پردازی صدوری ناقص و موقت خواهد بود؛ اگر بخواهیم انقلاب اسلامی را در عرصه جهانی مطرح کنیم و تحولی در جهان اندیشه و علم ایجاد کنیم باید به نظریه پردازی و کرسی های نظریه پردازی اهتمام جدی داشته باشیم، چیزی که به نظر می رسد اهتمام کافی در باره آن دیده نمی شود.

وی ادامه داد:  از سوی دیگر تعامل علمی با جهان اسلام، اطلاع و آگاهی از انظار آنان و قرائت هایی که از برخی مفاهیم دارند و آگاهی از نقاط ضعف و قوت آنها ما را در ارائه نظریه ای جامع و فراگیر که همراه با مقبولیت عمومی باشد یاری می کند، بدون شک ما نمی توانیم بدون اطلاع از مرزهای دانش در کشورهای اسلامی و حتی غیراسلامی و بدون تعامل و ارتباط با متفکران و دانشگاهای متعدد طرحی جامع را ارائه دهیم.

حجت الاسلام غفاری گفت: اگر این مهم اتفاق نیفتد ممکن است تولید علم در محدوده یک مذهب شکل بگیرد، در این صورت مشکلات عدیده ای پیش رو خواهد بود به اعتقاد بنده مرکز تقریب انظار در حوزه تولید علوم انسانی اسلامی امری لازم و ضروری است، مثلا ما بدون اطلاع از یافته های متفکران مالزی و یا مصر چگونه می توانیم علوم انسانی اسلامی را در مدلی بین المللی تولید کنیم، این مساله و ضرورت آن باید برای متفکران توضیح داده شود.

مدیر گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در پایان خاطرنشان کرد:  نکته دیگری که به نظر می رسد در ایجاد شتاب در حرکت کُند علوم انسانی اسلامی تاثیر دارد ورود رسانه ملی در حد ایجاد بستر و بیان ضرورت این کار است، حقیقت مساله این است که در این باره کار و تلاش بیشتر از اینکه شده باید انجام شود و مساله تولید علوم انسانی اسلامی از یکسو به دغدغه جدی متفکران و از سوی دیگر به یک مطالبه ملی و فراملی تبدیل شود./1325//102/خ