به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، امروزه با افزایش بیماری های لاعلاج، رویکرد صنعتی و مادی به عرصه پزشکی و تولید دارو و همچنین ناتوانی برخی فاکتورهای طب کلاسیک در درمان بیماران و شیوع بیش از حد بیماری ها عده زیادی از مردم و علماء به یادگیری و درمان با استفاده از طب اسلامی و طب اهل بیت(ع) روی آورده اند و در این میان هنوز عده ای هستند که به این طب به دیده تردید نگریسته و اثرات طب اسلامی و طب سنتی را قابل قبول نمی دانند، در همین راستا و برای بیان اهمیت طب اسلامی در حفظ سلامت و درمان بیماری ها با حجت الاسلام محمدی یکتا، مدیر کانون تخصصی سلامت به گفت و گو نشسته و نظر ایشان را در این عرصه جویا شدیم.

متن کامل گفت و گوی خبرنگار رسا با حجت الاسلام محمدی یکتا در ادامه مطلب برای مخاطبان به صورت مشروح بیان شده است.

رسا ـ نظر شما درباره طب اسلامی و اقبال عمومی مردم به این فرهنگ چیست؟

در اهمیت فراگیری طب اسلامی و علوم دینی امام رضا(ع) در یک روایت نورانی می فرمایند«رحمت خدا برکسی که امر ما اهل بیت(ع) را احیا کرده علوم ما را به مردم آموزش دهد زیرا اگر مردم محاسن و خوبی ها کلام ما را ببینند قطعا تابع ما خواهند شد».

ورود به مبحث طب اسلامی صرفا برای سلامت جسم نبوده بلکه هدف از ورود به این عرصه تمدن سازی اسلامی بر محور فرهنگ غنی اسلام به ویژه طب است.

دانستن طب اسلامی و دانستن کلام اهل بیت(ع) در زمینه طب برای عموم مردم جایگاه اهل بیت(ع) را در دنیا روشن و واضح کرده و ویژگی های منحصر به فرد علوم اهل بیت(ع) را به مردم دنیا نشان می دهد و بیان می کند که اگر مردم به این ویژگی ها دست یابند به کامل بودن و کافی بودن کلام اهل بیت(ع) آگاه می شوند.

یکی از ویژگی های علوم بشری در مقایسه با علوم و کلام اهل بیت(ع) این است که علوم بشری ثبات ندارد و با هر تغییر صدمه و آسیب های جدی به بشر وارد می کند؛ این درحالی است که علوم اهل بیت(ع) به این شکل نیست.

برای مثال در حدود 50 سال پیش اعلام شد که مادرها در دوران بارداری برای آرامش تالیدومید مصرف کنند و در حال حاضر نیز به مادران توصیه می کنند که در دوران بارداری کلسیم، فولیک اسید مصرف کنند و در ماه ششم بارداری برای تشکیل ریه جنین آمپول ریه را تزریق کنندو به نوزاد قطره آهن و آد بدهند و در 50 سال گذشته تأکید ویژه ای بر مصرف تالیدومید می شد و این طرح به مدت 20 سال در دنیا اجرا شد و در 30 سال گذشته نتایج آزمایشات نشان داد که مصرف تالیدومید موجب بروز نقص عضو در جنین می شود؛ هر چند که در ابتدای آغاز مصرف این دارو ادعا می شد که علم فایده مصرف این دارو را ثبات کرده ولی متأسفانه مصرف 20 ساله این دارو در زنان باردار موجب تولد 10 هزار کودک با دست و پای کوتاه شد که در دنیا از آن به عنوان« فاجعه تالیدومید» یاد می شود و همانطور که بیان شد این موضوع یکی از از اثرات علوم  مادی است و نمونه هایی از این موارد زیاد است.

علوم مادی در عرصه پزشکی متغییر است و همین تغییرصدمه زیادی را به سلامت انسان وارد می کند و در بعضی از موارد ممکن است علوم مادی برای درمان یک بیماری، بیماری سخت تری به وسیله دارو به بیمار تحمیل کنند.

رسا ـ دلایل بروز مشکلاتی از این قبیل چیست، آیا نگرش مادی به صنعت پزشک عامل این مطلب است؟

باید توجه داشت که برای تجویز اشتباه دارو به بیماران دلایل زیادی وجود دارد که یکی از دلایل آن می تواند نگرش صنعتی به عرصه پزشکی و تولید دارو در غرب باشد اما آنچه از آن می توان در دنیای امروز به عنوان مهم ترین دلیل تجویز اشتباه داروها یاد کرد، جزئی نگر بودن بشر است؛ زیرا بشر نمی تواند تمام ابعاد همه چیز را ببیند و اگر چیزی را خوب تشخیص دهد مصرف آن را به دیگران توصیه می کند.

اما تمام محققین بلا استثناء قبول دارند که علوم بشری ثبات ندارد و هیچ تضمینی نیست که داروهایی که امروز مصرف می شود در آینده رد نشوند و این موضوع محاسن کلام اهل بیت(ع) را که ابدی و تغییر ناپذیر هستند را در مقابل علوم بشری نشان می دهد.

توصیه قرآن به جای مصرف قرص آهن به مادران باردار

حال باید به سراغ کلام اهل بیت(ع) و قرآن کریم رفت و دید که توصیه قرآن برای مصرف داروهای مختلف از جمله قرص آهن به مادران باردار چیست که قرآن کریم در این زمینه چندین خون ساز را به مادران معرفی می کند که یکی از این خون سازها که 11 مرتبه در قرآن کریم از آن یاد شده« إن للمتقين مفازا حدائق وأعنابا»  انگور است و در باره مصرف انگور سیاه خشک شده که از آن به عنوان مویز یاد می شود خواص زیادی در قرآن بیان شده و از آن به عنوان تولید کننده خون سالم در بدن یاد می شود و برای نمونه امام علی(ع)و امام صادق(ع) می فرمایند «مصرف روزانه 21 عدد مویز به صورت ناشتا انسان را در برابر بیمارهای واکسینه می کند».

همچنین مصرف مویز به آرامش اعصاب، نشاط آوری بدن و تقویت حافظه کمک می کند و از همه مهم تر اینکه قرار نیست در آینده ای نزدیک کسی ادعا کند که مصرف این میوه موجب ابتلاء به سرطان در بدن می شود؛ بنابراین ماردان و نوزادان به جای مصرف قرص آهن می توانند از مویز استفاده کنند.

جایگزین مصرف کلیسم در بدن

همچنین با توجه به اینکه مصرف قرص کلیسم در رشد نامنظم دندان و ابتلاء به سنگ کلیه تأثیر دارد و خداوند در قرآن کریم از« تین و زیتون» به عنوان تأمین کننده کلسیم بدن یاد کرده و به دلیل اهمیت  انجیر در تولید کلسیم در بدن خداوند با آن همه عظمت به انجیر قسم یاد می کند و در روایت ها بیان شده که انجیر خشک و انجیر تازه را به صورت تؤامان مصرف کنید و در روز انجیز بیشتر مصرف شده و در شب از این ماده غذایی کمتر مصرف شود.

خواص انجیر

در روایت ها بیان شده که انجیر ضد نقرس است، سردی را در بدن از بین می برد« رسول خدا(ص) ریشه تمام بیماری ها را سردی عنوان می کنند»، انجیر گرفتگی عضلات و اسپاسم عضلانی را از بین می برد و امام رضا(ع) می فرمایند «مصرف انجیر دهان و استخوان را محکم کرده و با انجیر به دوا نیاز نیست» و این حدیث امام رضا(ع) نشان می دهد که با مصرف انجیز حتی به داروهای طبیعی هم نیاز نبوده ؛ بنابراین انجیر یکی از واکسینه های اسلامی است و افرادی که گرم مزاج هستند می توانند در کنار مصرف انجیز از خنک کننده هایی مانند اناب و کاهو استفاده کنند.

آموختن طب  اسلامی راهکار مقابله با برخی از سودجویان در این عرصه است

رسا ـ با توجه به زیاد شدن مدعیان آگاه به طب اهل بیت راهکار شما برای مقابله با افراد سودجو چیست؟

امام رضا(ع) در این زمینه می فرمایند« علوم ما را یاد بیگرند و به دیگران یاد بدهند» و مردم همین که این علم را یاد بگیرند و ترویج کنند با سودجویی افراد طمعکار مقابله می شود زیرا زمانی که مردم با معجزه های طب اسلامی آشنا شده و دریابند که بسیاری از بیماری های ناعلاج را با طب اهل بیت(ع) می توان درمان کرد خود به خود آن را به دیگران توصیه می کنند و با افراد سودجود مقابله می شود و همانطور که تأکید شد بهترین راهکار برای مقابله با افراد سودجو در عرصه طب اسلامی این است که مردم به سمت آموختن طب اسلامی روی آورده و این علم اهل بیت(ع) را بیاموزند و این علم را همه می توانند بیاموزند و خواص میوه ها و خوراکی و انواع مزاج ها را بشناسند و در قالب دوره های« طب و دین» که از سوی کانون های مساجد برگزار می شود می توان با طب اهل بیت(ع) آشنا شد.

رسا ـ نظر شما درباره اهمیت مزاج شناسی و درمان در طب اسلامی و طب جدید چیست؟

امام صادق در حدیث و مناظره مفصلی که با یکی از اطبای هندی داشتند در باره مزاج شناسی نکاتی را بیان می کنند زیرا مزاج شناسی پایه اصلی درمان و سلامت است و امام می فرمایند« من گرمی را با سردی، سردی را با گرمی، خشکی را تری و تری را با خشکی درمان می کنم» یعنی هر چیزی را با ضد آن می توان درمان کرد و برای استفاده از این روش باید مزاج خود و خوراکی ها را مورد شناسایی قرار داد و علوم روز آن چنان که باید به مبحث مزاج شناسی نپرداخته اند و مزاج شناسی که در اسلام پایه سلامت و درمان بوده در علوم غربی جایگاهی ندارد.

اهمیت شناسایی مزاج

از این حدیث امام علی(ع) که می فرمایند« من عرف نفسه فقد عرف ربه» می توان اهمیت مزاج شناسی و شناخت مزاج و اثر آن در سلامت را نیز مورد استناد قرار داد و امام صادق(ع) در همین زمینه و در عرصه مزاج شناسی می فرمایند« اینکه اسنان بخواهد خود را بشناسد یعنی اینکه بداند چهار ستون و رکن دارد منظور همان مزاج است» بنابراین در احوال عده ای از علماء و بزرگان دین بیان شده که شاگردان خود را تعدیل مزاج می کردند و پس از آن مبحث سلوک را  با آنها مطرح می کردند.

و در همین زمینه امام صادق(ع) می فرمایند« زمانی که حرارت بر انسان غلبه کرد، انسان گردن کش و متکبر شده و احساس راحتی کرده و قاتل و دزد می شود» این یعنی اینکه طبع مزاجی گرم بستر این اعمال را دارد و باید تحت تربیت دین قرار گیرد زیرا افراد سرد مزاج توان انجام این کار را ندارند و ترس از سردی قلب و بدن است.

همچنین یکی دیگر از شاخصه های گرم مزاج ها با نشاط بودن است و بیان شده که گرم مزاجی می تواند موجب فسق و فجور شود بنابراین تعدیل گرم مزاجی می تواند یکی از مهم ترین راهکارهای مقابله با فسق فجور باشند( در حدیث امام صادق تأکید مفصلی نسبت به این موضوع وجود دارد)

همچنین امام صادق(ع) می فرمایند« اگر سردی بر بدن غلبه کند فرد دچار غم و غصه و افسردگی می شود و در روایت ها بیان شده که یکی از انبیاء از غم و حزن به خداوند شکایت کرد و خداوند به او فرمود که انگور بخر؛ زیرا انگور خون ساز بود و غم اندوه را از بین می برد چون ریشه حزن و اندوه کم خونی است و کم خونی غم و اندوه و افسردگی ایجاد می کند»./837/گ۴۰۳/س

محمد جعفری