میزان دستیابی به آرمان‌های ترسیم شده برای مراکز علمی کشور

مهدی محمدی‌نسب عضو هیأت علمی گروه مدیریت دانشگاه قم در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، با اشاره به معیارهای ارزیابی برای تشخیص موفقیت یا عدم موفقیت عملکرد دانشگاه ها و و پژوهشگاه های کشور اظهار داشت: به نظر هر مجموعه دانشگاهی و پژوهشگاهی برای خود اهداف و مأموریت‌هایی را تصور و ترسیم می‌کند و طبیعتا، توفیق یا عدم توفیق در عملکردها، به صورت مستقیم با این اهداف و مأموریت‌ها مرتبط است.

عضو هیأت علمی گروه مدیریت دانشگاه قم ادامه داد: هر پژوهشگاه و مؤسسه علمی، یکسری اهداف برای خود ترسیم می‌کند که البته گاهی این مأموریت‌ها و چشم‌اندازه‌ها به صورت مکتوب است و گاهی هم شفاهی، بین‌الاذهانی و نانوشته است.

دو عنوان کلی برای مأموریت دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های اسلامی

وی با بیان این که اگر بخواهیم این قضیه را جزئی‌تر مطرح کنیم، دو عنوان کلی برای مأموریت دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها می‌توان بیان کرد، گفت: مأموریت نخست در زمینه تولید دانش و دستاوردهای عملی است که در قالب منشورات، کتاب و مقالات متبلور می‌شود.

محمدی‌نسب اضافه کرد: مأموریت دیگر هم بحث تربیت دانش آموختگان و خروجی‌هایی است که قرار است نیازهای جامعه به دست آنها رفع شود، مقصود از این اهداف نیز رفع نیازهای مردم و جامعه و دولت و حاکمیت است.

وی با اشاره به میزان دستیابی به آرمان‌های ترسیم شده برای دانشگاه‌های کشور در دوران 40 ساله انقلاب اسلامی اظهار داشت: به نظر این موضوع در چند سطح باید مورد تحلیل و ارزیابی قرار گیرد، یک سطح این است که اهداف را شناخته و ببینیم که چه اندازه به آن دست پیدا کرده یا نکرده‌ایم، سطح دیگر نیز این است که این اهداف تا چه اندازه درست، واضح و روشن مشخص شده است تا دریابیم که در راستای آنها حرکت کرده‌ایم یا خیر.

پیشرفت در اهداف عادی و روتین قابل توجه بوده است

این استاد دانشگاه با تأکید بر این که از جهت اهداف موجود که عمدتا، اهدافی عادی و روتین بوده‌اند، طبیعتا پیشرفت خوب و قابل توجهی داشته‌ایم، خاطرنشان کرد: همان‌طور که در شاخص‌ها و گزارش‌های وزارت علوم یا وزارت بهداشت در مجموعه‌هایی که متولی این امور هستند، مشاهده می‌شود، چندین برابر و گاهی تا ده برابر، شاخص‌های کمی برآمده از اهداف معمولی برآورده شده است، از این جهت، توفیقات بسیار خوب و زیاد بوده است.

وی درباره چگونگی تقویت عملکرد‌های دانشگاه‌ها و مراکز علمی، مطرح کرد: یکی از مشکلات موجود در مباحث یادگیری این است که زمین بازی ما از سوی خود ما به صورت دقیق ترسیم نشده، به عبارت دیگر، اهداف و افق‌های پیش رو نیازمند نظریه پردازی است تا دقیقا بدانیم که مقصد و مسیر حرکت با چه کیفیت و مشخصاتی و کجا قرار دارد که روی خود این مسأله هم باید کار اساسی صورت گیرد.

محمدی نسب ادامه داد: ما در اهداف روتین و معمولی خود [همچون تربیت تعداد مورد نیاز دانش‌آموختگان، تولید مقالات، نیاز به مراکز علمی جدید و نسبت آن با اساتید، دانش‌جویان و دانش پژوهان ما]، رشد بسیار خوبی داشته‌ایم، اما به تدریج با این تولیدات، منشورات و دانش‌آموختگان زیاد، باید به این تأمل برسیم که قرار است کجا رفته و با چه کیفیتی باید حرکت کنیم.

نظام‌های فکری مختلف، اهداف مختلفی را تشکیل می‌دهند

وی با بیان این که اهداف در چارچوب نظام فکری شکل می‌گیرد، گفت: نظام‌های فکری مختلف، اهداف مختلفی را ایجاد می‌کنند، تعبیری که از این منظومه یا نظام فکری وجود دارد، تعبیری پارادایمی است، از این جهت نیازمند بازآفرینی و بازخوانی آرمان‌های انقلاب و امام راحل در حوزه آموزش و پژوهش هستیم تا بتوان اهداف را به صورت روشن تعیین کرد.

عضو هیأت علمی دانشگاه قم در پایان افزود: هرچند هدف‌ها و آرمان‌ها مشخص است، اما بایستی به صورت مشخص‌تر به یک چارچوب مشخص اهداف تبدیل شود.

گفتنی است، مشروح کامل این گفت‌وگو به زودی در سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا منتشر خواهد شد./876/ت302/ب1