نشست علمی تخصصی «ابعاد فقهی مردمیسازی اقتصاد» برگزار شد

به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد خبرگزاری رسا، پیش از ظهر امروز نشست «ابعاد فقهی مردمیسازی اقتصاد» با ارائه حجتالاسلام دکتر علی معصومینیا، عضو گروه فقه اقتصاد پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر و عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی با دبیری حجتالاسلام سید حمید جوشقانی، عضو هیئت علمی جامعه المصطفی و دبیر گروه فقه منابع طبیعی و محیط زیست پژوهشگاه مطالعات فقه معاصر در مجتمع عالی علوم انسانی اسلامی به صورت حضوری و مجازی برگزار شد.
در ابتدای این جلسه حجت الاسلام جوشقانی خصوصی سازی اقتصاد را متفاوت از مردمی شدن اقتصاد عنوان کرد و گفت: خصوصی سازی اقتصاد که در سال های گذشته انجام شد موفق نبود اما این جلسه و سلسله بحثهایی که در این زمینه انجام میشود به دنبال مردمی شدن اقتصاد است که ابعاد آن تبیین میشود.
حجتالاسلام معصومی نیا در ارائه موضوع مردمیسازی اقتصاد گفت: در سالهای اخیر بویژه پس از سال ۱۳۶۷ در ادبیات اقتصاد اسلامی بسیار پیشرفت داشتهایم و مقالات و کترب قابل توجهی در این زمینه نوشته شده است.
وی ادامه داد: باید محققانی در زمینه جمع آوری ادبیات مردمیسازی اقتصاد فعالیت کنند و مطالبی که برای طراحی اساسی این برنامه لازم است در مطالب موجود استخراج کنند.
وی بررسی اقتصاد غربٰ مارکسیستی، لیبرالیستی و دیگر اقتصادهای غیر اسلامی را لازم توصیف کرد و افزود: با بررسی این اقتصادها که چندصد سال سابقه دارند، باید از نگاهی کلی کتاب و سنت را بررسی کنیم و به هیچ وجه در اجرای اقتصاد اسلامی دچار خطا نشویم.
وی با اشارهای به حرفهای امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب گفت: تفاوت ماهوی اقتصاد اسلامی و سرمایهإاری در این است که در اقتصاد سرمایهداری اصالت با سرمایه است و همه چیز اطراف سرمایه و سرمایهدار شکل میگیرد اما در اقتصاد اسلامی اصالت با انسان است؛ در اقتصادی که اصالت با سرمایه باشدٰ انسان اجیر سرمایه میشود که در روایات مکروه دانسته شده است.
وی توضیح داد: در اقتصادی که اصالت با سرمایه است، شرکتهای بزرگ سرمایه را در دست دارند و مردم را اجیر میکنند و سهام را نیز در دست خود دارند و از آن سود میبرند؛ این موضوع در کالا و خدمات، تولید، بیمه و مانند اینها تسری دارد.
وی تلاشهای اجرایی در اسلامیسازی فعالیتها را سطحی عنوان و تصریح کرد: برای مثال در اسلامیسازی بانکٰ حسابها را مورد کنکاش قرار دادهایم و مدام سعی میکنیم که بر آن قواعدی را حاکم کنیم اما در کل نهاد بانک با سیاستهای لیبرالی فعالیت میکند؛ شاکله بانک، بورس، بیمه و مانند اینها ریشه در اقتصاد لیبرال دارد.
وی اجرای ماده ۴۴ قانون اساسی درباره خصوصیسازی را دارای مشکلاتی توصیف کرد و ابراز داشت: امروز با وجود همه تحریمها و فشارها تنها راه نجات اقتصاد ایران مردمی کردن اقتصاد است.
وی مسإله دیگر را چگونگی پیاده کردن اقتصاد مردمی در بازار پولی و مالی و خدمات عنوان کرد و گفت: چگونگی فعالیت و چگونگی مردمی شدن و دیگر جوانب باید به صورت دقیق بررسی شود و تعیین شود که ثمرات این امر به چه کسی میرسد.
وی در بیان آیات و روایات تصریح کرد: اسلام قسمت عمده ثروتهای جامعه را در اختیار حاکمیت اسلامی قرار دده است؛ شهید صدر به توزیع قبل از تولید در اسلام اشاره میکند؛ عمده ثروتی که در دست دولت است باید به صورت عادلانه توزیع شود و هر کس بتواند بنا به توانایی خود از سرمایههای دولت اسلامی استفاده کند و ارزشی بر آن بیافزاید.
وی در بیان دومین زمینه موجود در آیات و روایاتٰ به مکروه بودن اجیر شدن اشاره کرد وابراز داشت: مردمی سازی یعنی هر کس به اندازه خود وارد اقتصاد شود و از شرایط فراهم شده به وسیله حکومت اسلامی برای ثمرهای بیشتر در این حاکمیت تلاش کند و نفع ببرد؛ در این اقتصادٰ اصل با انسان است؛ اجیر شدن مکروه یا در نهایت جایز است و روایتی مبنی بر استحباب آن نداریم.
وی در پایان اقتصاد مردمی را حاصل عدالت و دارای نتیجه انگیزه بیشتر مردم برای رشد عنوان کرد و گفت: انگیزه فعالیت بیشترٰ باعث رشد اقتصادی و در نهایت موجب منافعی برای جامعه اسلامی خواهد بود؛ این راهکار باید در دستور کار تمام کشورهای اسلامی قرار گیرد.