نکات برجسته در اولین دور مذاکرات شرم‌الشیخ؛ تاکید حماس بر تضمین‌های واقعی

در حالی که مذاکرات غیرمستقیم میان حماس و رژیم صهیونیستی درباره طرح دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا برای پایان جنگ غزه دیروز در شرم الشیخ در مصر برگزار شد، منابع آگاه از این مذاکرات اعلام کردند: فضای حاکم بر مذاکره نشان می‌داد که قرار است مجموعه‌ای از مراحل اولیه مورد بحث قرار بگیرد، قوانین و اصول کلی حاکم بر مذاکرات در مراحل مختلف تعیین شود و ضمانت‌های کلی نیز مشخص گردد.

یک منبع آگاه در این زمینه به وب سایت قطری العربی الجدید گفت که حماس همچنان بر لزوم دریافت تضمین روشن جهت اجرای هر آنچه که بر سر آن توافق خواهد شد، اصرار دارد.

یک منبع مصری آگاه در این زمینه اعلام کرد که هنوز یک مانع حل نشده در رابطه با آزادی اسرای مرده و زنده اسرائیلی وجود دارد.

مقاومت هیچ بحثی درباره کنار گذاشتن سلاح خود نخواهد کرد

یک منبع آگاه از مذاکرات شرم الشیخ توضیح داد که جلسات عصر روز دوشنبه با مشارکت هیئت‌هایی از مصر، آمریکا، قطر، حماس و اسرائیل آغاز شد. هرچند که حماس موافقت اولیه خود را با برخی از مفاد طرح ترامپ اعلام کرده، اما با توجه به مجموعه شرایط این جنبش که خواستار تضمین درباره آتش بس دائمی، پایان جنگ و خروج کامل اسرائیل از نوار غزه است، می‌توان گفت که مسیر رسیدن به توافق دشوار است.

از طرف دیگر، یکی از رهبران حماس، وضعیت را دشوار توصیف کرده و گفت: بخش زیادی از آنچه که در محافل رسمی آمریکا و رژیم صهیونیستی مطرح می‌شود، صرفاً برای تبلیغات عمومی است. آنچه که حماس به روشنی و بدون ابهام از طریق میانجی‌های مصری و قطری به طرف آمریکایی ابلاغ کرده، تمایل کامل برای کناره‌گیری از حکومت در غزه و ورود به یک آتش بس طولانی مدت است اما هیچ صحبتی در مورد کنار گذاشتن کامل سلاح مقاومت و تسلیم آنها وجود ندارد.

تاکید حماس بر تضمین برای پایان کامل جنگ

این منبع گفت که طرح‌های کلی که حماس از طریق میانجی‌ها به طرف آمریکایی ارائه داده و آن را پایه و اساسی برای مذاکرات می‌داند، باید با صحبت‌های روشن در مورد خروج کامل اسرائیل از نوار غزه همراه باشد. همچنین آتش بس بلند مدت باید تحت نظارت بین‌المللی و عربی برقرار شود و تضمین کامل برای پایان جنگ ارائه گردد.

این منبع حماس در مورد توافق تبادل اسرا و هویت اسرای فلسطینی که باید آزاد شوند اظهار داشت: اشغالگران تلاش زیادی برای نشان دادن اصرار حماس بر آزادی رهبران و اعضای این جنبش از زندان‌های اسرائیل دارند و به گونه‌ای القا می‌کنند که اولویت و دغدغه اصلی حماس، آزادی اسرای خود است، اما پرونده اسرا موضوع اصلی مذاکرات نیست.

یک منبع آگاه مصری دیگر هم اظهار داشت که مذاکرات بر تدوین سازوکار مورد توافق برای توقف حملات نظامی و آغاز مرحله انتقالی که بازگشت آوارگان، بازگشایی گذرگاه‌ها و تحویل کمک‌های بشردوستانه به مناطق مختلف نوار غزه را تضمین می‌کند، متمرکز خواهد بود.

سازوکار ادامه مذاکرات چگونه خواهد بود؟

منبع مذکور تاکید کرد که این مذاکرات همچنین شامل مسائل امنیتی حساس مربوط به ترتیبات بعد از عقب نشینی ارتش اسرائیل و استقرار یک نیروی امنیتی موقت تحت نظارت بین‌المللی و همچنین هماهنگی در مورد بازسازی غزه و تضمین ثبات در منطقه است. روند مذاکرات از طریق یک اتاق عملیات مرکزی تحت نظارت حسن رشاد، مدیر کل اطلاعات مصر مدیریت می‌شود که بر پیشرفت جلسات نظارت دارد و گزارش‌های مفصلی به او ارائه می‌شود.

بر اساس این گزارش، رئیس سرویس اطلاعات مصر همچنین مسئول هماهنگی مستقیم مواضع میان هیئت‌ها و حل اختلافات فنی است که در طول مذاکرات ایجاد می‌شود. مصر تلاش‌های زیادی برای نزدیک کردن دیدگاه‌های هیئت‌های اسرائیلی و فلسطینی انجام می‌دهد و قاهره دستیابی به یک توافق فنی جامع را گامی ضروری قبل از ورود به مرحله امضای رسمی توافق می‌داند. بعد از نهایی شدن توافق، سند آن برای تایید و تصویب رسمی در جلسه نهایی در اواخر این هفته به روسای هیئت‌های شرکت کننده ارائه خواهد شد.

با وجود فضای خوش‌بینی محتاطانه که در مورد مذاکرات وجود دارد، منبع مذکور گفت که اختلافات میان دو طرف همچنان پابرجاست؛ به ویژه در مورد جدول زمانی خروج کامل رژیم صهیونیستی از نوار غزه، ساز و کار نظارت بین‌المللی و اجرای مفاد توافق و شرایط تبادل اسرا که اسرائیل تلاش دارد آن را به مسائل امنیتی و سیاسی گسترده‌تر مرتبط کند.

منابع آگاه تاکید کردند که به طور کلی برداشت غالب در سالن‌های مذاکره، نشان دهنده تمایل واقعی برای رسیدن به توافق اولیه‌ای است که می‌تواند مبنایی برای توافق جامع بعدی باشد، اما در هر صورت باید منتظر تحولات آینده بمانیم.