حتی از حق NPT هم تنازل کرده ایم

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، ناصر نوبری، سفیر اسبق ایران در شوروی و دیپلمات باسابقه وزارت امور خارجه عصر امروز یکشنبه بیست و چهارم فروردین ماه در برنامه ای با عنوان "گره کور" که به همت بسیج دانشجویی دانشکده فنی دانشگاه تهران و با موضوع بررسی رویکرد سیاست خارجی و راهبرد هسته‌ای دولت یازدهم در این دانشکده برگزار شد با طرح این پرسش که چرا موافقتنامه ژنو به دنبال خشکاندن درخت هسته‌ای ایران است گفت: استراتژی طرف مقابل در موافقتنامه ژنو این‌بار بجای قطع در واقع خشکاندن درخت هسته‌ای ایران است که در سه بخش به اجرا در می‌آید، بخش اول محدود سازی تولید محصول (غنی سازی)، بخش دوم محدودسازی تأسیسات و صنایع خط تولید و بخش سوم جمع آوری اطلاعات از کلیه بخش‌های عملیاتی است.

نوبری توافقی که برای مجلس و شورای نگهبان تکلیف مشخص کند را خلاف قانون اساسی دانست و افزود: اکنون همه می‌دانیم که پروتکل الحاقی، حاکمیت ملی را می‌تواند خدشه دار کند و به همین دلیل مجلس شورای اسلامی نسبت به آن ملاحظات جدی دارد اما به جمله‌ای که در توافقنامه ژنو در این خصوص آمده است توجه فرمایید که ایران موظف می‌شود « پروتکل الحاقی در چارچوب اختیارات رییس جمهور و مجلس شورای اسلامی تصویب و به اجرا درآید. » این جمله خلاف قانون اساسی و تعیین تکلیف و الزام آور برای تصویب در قوه مقننه است و حتی شورای نگهبان نیز حق بررسی و رد آن را ندارد و باید تصویب کند وگرنه براساس بند «یا همه با هم و یا هیچ کدام» عملا تمام موافقتنامه و فشار تحریم‌ها معطوف به تصویب این پروتکل می‌گردد و مجلس و شورای نگهبان در یک فشار و مخمصه بزرگ قرار می‌گیرند و مجبور می‌شوند تصویب کنند.

سفیر اسبق ایران قبول این توافقنامه را تنازل از حق NPT خواند و گفت: خودشان هم که مکرر تأکید می‌کنند که غنی سازی در ایران را به رسمیت نشناخته‌اند و این نشان دهنده همان است که هدفشان در گام نهایی به صفر رسانی غنی سازی و آزمایشگاهی کردن آن است.

وی با بیان این‌که در واقع ما با پذیرش آن قید و بندها در مورد غنی سازی زیر 5% از حقی که NPT به ما داده نیز تنازل کرده‌ایم افزود: با این کار برگ برنده‌مان یعنی ماده 4 NPT را از دست داده‌ایم و دیگر به آن نمی‌توانیم استناد کنیم و بعد از این برای ذره ذره اقداممان توافق و اجازه آمریکا و متحدانش را باید بگیریم درحالی‌که برای دیگر اعضاء در استفاده از ماده 4 NPT ، توافق و اجازه آمریکا و متحدانش وجود ندارد.

دیپلمات سابق وزارت امور خارجه با تاکید بر این‌که هدف از این توافقنامه محدود سازی تأسیسات و صنایع خط تولید است اظهار داشت: محدود کردن سانتریفوژها به نوزده هزار فعلی مؤید استراتژی صفر رسانی آنهاست چرا که این تعداد برای تولید صنعتی وتأمین نیروگاه‌هایمان کافی نیست و برای کارآزمایشگاهی هم زیاد است.

نوبری این طرح را برنامه دراز مدت عنوان کرد که در این زمان دستگاه‌ها بلامصرف شده و خودبخود از رده خارج خواهند شد و گفت: اگر چه آنها حتی برای گام نهایی به دنبال کم کردن از همین تعداد هم هستند، در مورد رآکتور آب سنگین هم وقتی که هنوز به‌طور کامل تکمیل نشده توقف در همین نقطه به منزله بلامصرف شدن دراز مدت آن است و این هم تنازل از NPT است که ممنوعیتی برای داشتن رآکتور آب سنگین ندارد ولی بی سروصدا و در درازمدت، رآکتور آب سنگین ما که حاصل ابتکار و نبوغ فوق العاده و معجزه دانشمندان ما است متروکه می‌شود.

وی در ادامه تاکید کرد: در موافقتنامه توقف درحد کنونی برای تأسیسات نطنز و فردو نیز تصریح شده است.

نوبری با اشاره به بند آخر موافقتنامه مبنی بر این‌که در نهایت ایران به‌عنوان یک کشور غیرهسته‌ای عضو NPT شناخته خواهد شد تصریح کرد: آیا منظور از غیرهسته ای، غیرسلاح هسته‌ای است یا کشوری که چرخه سوخت و غنی سازی نداشته باشد غیرهسته‌ای محسوب میشود.

این کارشناس سیاسی تصریح کرد: آنها که به راحتی با مغلطه حقوق مصرح در NPT را انکار می‌کنند و تازه می‌خواهند کلمه غنی‌سازی را دوباره و جور دیگری بازتعریف کنند، مغلطه و بازتعریف دلخواهانه از کلمه «غیر هسته ای» برایشان سخت نخواهد بود.

وی افزود: اساسا یکی از اشتباهات تاریخی ما که در بسیاری از قراردادها مرتکب شده‌ایم این است که اقدامات مشخص و عینی و روشن را از طرف خود پذیرفته‌ایم و اجرا کرده‌ایم ولی طرف مقابل اقدامات خود را با زیرکی مشروط به یکسری کلمات کلی و انتزاعی کرده که می‌تواند مصادیق متفاوت و نامشخص و مبهم و قابل دبه کردن داشته باشد.

سفیر اسبق ایران در شوروی گفت: در موافقتنامه فعلی ژنو نیز اقدامات ما واضح و روشن و بدون شرط در یک بازه زمانی کوتاه مدت شش ماهه لیست شده که باید فورا انجام دهیم و تازه داور هم آژانس است که خود بانی همه مشکلات بوده و در واقع طرف مقابل ما است! اما اقدامات اصلی آنها موکول به یک دوره زمانی دراز مدت و نامشخص شده و کلیه اقدامات خود را در گام نهایی مشروط به تحقق این عبارات «نگرانی ها باید کاملاً برطرف شود» «اقدامات شفاف ساز با نظارت بیشتر بطور کامل اجرا شود» «پایان رضایت بخشی بررسی موضوع» کرده اند که همگی عبارات مبهم و نامشخص است و این در حالی‌است که در پاراگراف اجرایی بعدی تأکید شده تا در فاصله میان گام اولیه و گام آخر فقط به «بررسی» آنها «پرداخته» خواهد شد.

دیپلمات سابق وزارت امور خارجه پذیرش این توافقنامه را از دست دادن مهمترین اهرم قدرت‌مان دانست و افزود: قبل از پذیرش این توافقنامه آنها هرچه تحریم می‌کردند اثری در روند توسعه و پیشرفت برنامه هسته‌ای ما نمی‌گذاشت و از این بابت همیشه رنج می‌بردند و همین اهرم یعنی نگرانی از رشد روز افزون قدرت هسته‌ای ما آنها را پای میز مذاکره کشاند اما در ژنو موفق شدند طی شش ماه در برابر آزاد کردن چهار میلیارد دلار از پول خودمان و حدود سه میلیارد دلار اجازه فروش پتروشیمی، این قفل و بست‌ها را به دور برنامه هسته‌ای ما بزنند و خیال خودشان را برای همیشه از برنامه هسته‌ای ما راحت کنند.

نوبری با تاکید بر این‌که بعد از این دیگر ما اهرم فشار جدی نداریم که طرف مقابل را تمکین خواسته‌های خود راضی کنیم تا تحریم‌های اصلی نفتی و بانکی را بردارند و حق غنی‌سازی صنعتی و نه آزمایشگاهی را در خاک ایران برسمیت بشناسند و قطعنامه‌ها را لغو کنند گفت: این در حالی است که در واقع دوره گام اول که شامل رفع نگرانی اصلی آنهاست را کوتاه مدت کرده‌اند اما دوره گام دوم که دوره رفع نگرانی اصلی ما است را درازمدت کرده‌اند زیرا دیگر نگرانی اصلی‌شان در گام اول رفع شده است.

این کارشناس سیاسی در پایان اذعان داشت: در واقع آمریکا، به دنبال آن است که صندوق‌دار بیت المال ما شود و در یک دوره درازمدت، مرتب ما را چک کند اگر این قفل و بست‌ها سفت بودند و قفل و بست‌های بیشتر را هم که گفتند زدیم، آن وقت یک کم دیگر از پول‌های خودمان را که در بانک‌ها قفل شده به خودمان آن هم با قطره چکان پس دهد./9667/پ201/ص