برای درک حضور خدا باید وجود خود را از غیر خدا پاک کنیم

 به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام عبدالحمید واسطی، معاون پژوهشی موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، شب گذشته در برنامه استودیو گفت و گو که در محل نمایشگاه بین المللی قرآن مشهد برگزار شد با بیان این که پیامبر اکرم(ص) یک منطق و حرف عرضه کرد به تمام عالم که آن هم «قُولوا لا إله إلا الله تُفلِحُوا» بود، گفت: وقتی انسان در مورد این مطلب فکر می کند، این سوال پیش می آید که چطور یک مفهوم منجر به رستگاری ابدی می شود.

وی با بیان این که «قولوا» در این روایت شریفه فقط صرف بیان نیست بلکه باید معتقد شویم، اظهار کرد: اگر یک بازنگری در مورد توحید و خداوند و تصوری که از خداوند داریم انجام بدهیم، به مسأله ای می رسیم که خداوند چقدر با ساخته های ذهنی ما مطابق است.

استاد حوزه با تبین این که حضرت صادق(ع) فرموده اند: « هرچیزی با ذهن تطبیق بدهید با خداوند و مفهوم سازی کنید، این مخلوق ذهن شماست و خدا نیست»، اضافه کرد: دقیق ترین تعبیری که در مورد خداوند می شود بیان کرد در حالی که خداوند قابل تعریف نیست، این است که خدا برابر است با وجود بی نهایت که نزدیک ترین مفهوم به وجود متعال خداوند است.

وی با تصریح بر این که اصلی ترین مفهومی که بشریت با آن سر و کار دارد، کلمه بی نهایت است، گفت: علت تأکید بر روی این مفهوم این است که توحید یعنی درک بی نهایت بودن خداوند است و چیزی که از همه جهات بی نهایت است. آیا می شود دو تا بی نهایت را در کنار هم در نظر گرفت؟.

حجت الاسلام واسطی با بیان آیه شریفه « وَمَا یُؤْمِنُ أَکْثَرُهُمْ بِاللّهِ إِلاَّ وَهُم مُّشْرِکُونَ » ادامه داد: این گونه می شود بین  ایمان و شرک را جمع بست که توحید درک بینهایت بودن خداوند است و در عمل در زمان تصمیم گیری اثر این بی نهایت بودن ظاهر می شود که تصمیم گیری ها تابع نفع و ضرر های تشخیصی و تمایلات ما است.

وی با اشاره به این که کار توحید تغییر معادلات تصمیم گیری است، اضافه کرد: اگر خداوند بی نهایت و خیر مطلق است پس دستوراتی که داده است در عمل این را به ذهن ما می آورد که در موقع تصمیم به جای تمایلات خود خواسته های خداوند را در نظر بگیریم.

این استاد حوزه با تأکید بر این که کار شرک این است که در کنار توجهات به خدا، تمایلات دیگران و منافع شخصی را فعال می کند، تصریح کرد: جمع ایمان و شرک در مواقع تصمیم گیری ما است که بر اساس معادلات نفع و ضرر عمل می کنیم.

وی با بیان این که افراد فقط خود را برنامه ریز زندگی خود می دانند در حالی که بسیاری از مصالح و نیاز های زندگی خود را نمی دانند، افزود: به این جهت است که خداوند می فرماید: «قولو لا الله الا الله تفلحوا» و این نشانگر این است که برنامه زندگی ما توسط وجود و علم بی نهایت برنامه ریزی بشود.

حجت الاسلام واسطی با اشاره به این که علت بروز خطا در عملکرد افراد دو عامل است، گفت: اولین عامل نقص در تصور صحیح و دومین عامل عدم حس صحیح و کامل از آن موضوع است که تصور نادرست عامل نرسیدن به تصمیم صحیح است.

وی با تصریح بر این که کار توحید، گسترش حضور خدا در همه هستی است، ادامه داد: توحید برخی از ادیان و عرفان ها، توحید گوشه عالمی است در حالی که توحیدی که اسلام ارائه داده است، توحیدی است که گسترده شده در همه جنبه های زندگی است و همه هستی از خداوند نشات می گیرد.

معاون پژوهشی موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام با بیان این که باید برای رسیدن و دریافتن وجود خدا، وجود خود را از غیر خدا پاک کنیم گفت: همان طور که برای رسیدن به هر کاری ما نیازمند تمرین هستیم و ذهن و مغز فقط محل شکل گیری است، برای فعال شدن حس حضور خداوند نیز باید تمرین داشته باشیم.

وی با تبین این که حسی که در این جا گفته می شود، حس قلبی است و همان طور که امیرمؤمنان حضرت علی(ع) می فرمایند: « خدا را با چشم قلب می بینم نه با چشم ظاهر»، ادامه داد: خداوند بی نهایت است و چشم ما برای دیدن محدودها آفریده شده است، از این رو باچشم ظاهر نمی توانیم خداوند را ببینیم.

حجت الاسلام واسطی نقل کرد: حضرت صادق(ع) در گفت و گو با مردی فرمودند: «من به دلیل این که خداوند را نمی بینم، عبادت می کنم زیرا به این جهت است که فهمیدم خداوند برتر و بالا تر از این است که من ببینم».

وی با تصریح بر این که «رویة القلب» یعنی حس قلبی و حس قلبی به مانند محبت قابل دیدن نیست و فقط یک حس درونی است که ما هیچ گونه شکل و شمایلی برای آن متصور نیستیم، اظهار کرد: افراد نیز باید حس حضور خداوند را به مانند حس محبت در درون خود حس کنند.

این استاد حوزه با طرح این پرسش که چقدر این حس در ما بیدار است در حالی که فاصله ما با خدا فاصله وجودی نیست و خداوند از رگ گردن به ما نزدیک تر است، گفت: این فاصله ادراکی ست ولی ما متوجه حضور خداوند نیستیم.

وی با بیان این که برخی افراد تصوری که از حضور خداوند دارند به گونه ای است که خداوند کارهای او را راه بیاندازد، اضافه کرد: اگر نتیجه این استفاده به ضرر فرد باشد، از خداوند ناراحت می شود در حالی شاید انجام این کار به نفعش نباشد و این نشانگر عدم حس حضور خداوند است.

حجت الاسلام واسطی با تصریح بر این که « ما یشاوون الا ان یشاء الله» ثمره توحید است، گفت: در این صورت اراده این وجود بی نهایت در هنگامه تصمیم گیری ها بر اراده ما مقدم است. در صورتی که اگر هیچ توجه متمرکزی نسبت به خدا نداشته باشیم این حس حضور در ما از بین می رود.

معاون پژوهشی موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام با تأکید بر این که فکر و حس درونی انسان قابل رویت نیست، اضافه کرد: برای وجود یک چیز لازم نیست حتما من آن را ببینیم و همانطور که حضرت صادق(ع) می فرمایند که علت خلق انسان ها فهمیدن خداوند است در نتیجه حقیقی ترین چیزهایی که وجود دارند آن هایی هستند که با عقل درک می شوند و آن چیزهایی که با چشم درک می شوند از جهت حقیقت ضعیف اند.

وی در پایان با بیان این که خداوند حقیقت بنیادین هستی است و با ابزار چشم قابل دریافت نیست و برای درک خداوند باید عقل خودمان را فعال کنیم، گفت: با این وضعیت حتی عقل هم توانایی درک کامل بی نهایت بودن را ندارد و برای دریافت خداوند باید چشم قلب را به کار ببریم چون انسان تنها موجودی است که توانایی و ظرفیت اتصال به بینهایت را دارد./861/د101/ب5