تجاری شدن نشریات علمی تأثیر منفی بر تولید دانش دارد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، علیرضا زهیری، عضو هیأت علمی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در حاشیه مراسم تجلیل از مجلات برتر حوزه پژوهش دفتر تبلیغات در دومین نمایشگاه دستاوردهای دفتر تبلیغات که در مرکز همایش های غدیر برگزار می شود، ابراز داشت: مجلات علمی پژوهشی نقش بسزایی در گسترش و پرورش دانش دارند.

وی با اشاره به جایگاه نشریات علمی در ارتباطات علمی، خاطرنشان کرد: نشریات علمی امکانی برای معرفی و اعتبار بخشیدن به کسانی است که یافته ها و دانش علمی خود را در معرض قرار داده اند و از این جهت همواره مورد توجه اندیشمندان است.

زهیری افزود: مجلات و نشریات سابقه بیش از دو تا سه قرن دارد ولی نشریات علمی و پژوهشی محصول قرن 18 و 19 به عنوان عصر روشنگری هستند که در واقع دانش تا جایی توسعه پیدا کرد که توانست به صورت حرفه ای و خاص در حوزه توسعه خود را نشان دهد.

وی با اشاره به این جمله ابن خلدون که « نوشتن تبدیل دانش شخصی به دانش اجتماعی است»، ابراز داشت: کار پژوهش گر کار شخصی نیست بلکه یک هویت جمعی دارد و زمانی که دانش شخصی گسترش پیدا می کند می توان از توسعه علم سخن گفت.

عضو هیأت علمی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی راه های ارتباط علمی را در جهان دارای اهمیت بسزایی دانست و افزود: مجلات و نشریات از پر اهمیت ترین و قدیمی ترین راه های انتقال پیام های علمی و دانش نوین است.

وی با اشاره به آفت های مجلات و نشریات علمی در بعد از جنگ جهانی دوم، خاطرنشان کرد: سودآوری و تجاری شدن نشریات سبب تأثیر منفی در حوزه علم و دانش شده است و به ویژه در دوران جدید که رتبه های علمی متوقف بر حضور در برخی نشریات استنادی شده است که سبب سرقت های علمی و تولیدات کاذب علمی شده است.

زهیری ابراز کرد: در کنار اهمیت و ارزش نشریات علمی باید متوجه آفت ها و زیان های تجاری شدن نشریات هم بود.

وی در تبیین فرایند ارزیابی نشریات علمی در نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی و فناوری دفتر تبلیغات اسلامی، خاطرنشان کرد: در سال گذشته تنها ملاک ما برای تعیین نشریات برتر به روز بودن نشریات بود ولی امسال شاخص های زیادی از جمله به روز بودن، داشتن رتبه علمی، ثبت در نمایه بین المللی ISI، ثبت در نمایه بین المللی ISC، داشتن سایت، داشتن تعداد 7 مقاله چاپ شده در هر شماره، داشتن هیأت تحریریه فعال، ارائه حد اقل یک صورت جلسه برای هر شماره و ارائه به هنگام در کتابخانه های عمومی است.

عضو هیأت علمی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی با بیان این که بنا است سال آینده تمام نشریات دفتر تبلیغات وارد این نمایشگاه شوند، افزود: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی مسؤولیت ارزیابی نشریات حوزه نهاد مقام معظم رهبری را بر عهده گرفته است و قرار است سال آینده جشنواره ای برگزار شود و نشریات حوزه نهادهای وابسته به نهاد مقام معظم رهبری به ارزیابی گذاشته شود و آیین نامه این جشنواره نوشته شده است./843/202/ب3