ضرورت انجام پژوهش در حوزه واگرایی و همگرایی جهان اسلام

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور، امروز در بیستمین جشنواره بین‌المللی پژوهشی شیخ طوسی که با عنوان «همگرایی و واگرایی در جهان اسلام» در سالن‌ همایش‌های قدس مجتمع عالی امام خمینی(ره) برگزار شد، از دانش‌پژوهان و محققانی که در موضوعات مختلف اسلامی تولید محتوا کرده‌اند، تشکر و قدر‌دانی کرد.

وی با اشاره به فرا رسیدن میلاد حضرت فاطمه زهرا(س)، اظهار داشت: بیش از 300 گزاره در توصیف حضرت زهرا(س) به شکل مشترک در منابع عامه و خاصه در میان مذاهب اسلامی نقل شده است.  

آیت‌الله اعرافی افزود: این حجم بالا از مشترکات نشان دهنده واقعیت بسیار مهم و درخشانی است که همه مذاهب و فرق اسلامی در منابع و متون خود بر محوی همچون فاطمه(س) تأکید دارند، از این رو امروزه فضیلت‌های فراوانی درباره شخصیت فاطمه زهرا(س) در این منابع وجود دارد.

وی با تأکید بر این که خاندان پیامبر و اهل بیت به معنای خاص خود جایگاه ویژه‌ای در همگرایی جوامع اسلامی دارند، ابراز داشت: اگر ما بخواهیم محور‌های همگرایی اسلامی را بیابیم، قطعاً خاندان پیامبر اکرم(ص) و شخص فاطمه زهرا(س) نقش ویژه‌ای در آن ایفا می‌کنند.

رییس جامعه المصطفی العالمیه تصریح کرد: بی‌تردید آن اعتنا، حرمت و احترامی که پیامبر اکرم(ص) نسبت به فاطمه زهرا(س) داشت، بر اساس نسبت‌های خویشاوندی نبوده است.

وی ادامه داد: مجموعه‌گزاره‌هایی که درباره احترام پیامبر اکرم(ص) بر فاطمه(س) وجود دارد، از یک سو فریقین و مذاهب بر آن اتفاق دارند و از سوی دیگر در تفسیر آن نمی‌توان گفت که این احترام یک تکریم خویشاوندی است، بلکه در دورن آن انگشت اشاره برای الهام بخشی و الگوسازی آن بانوی گرامی است.

آیت الله اعرافی با اشاره به موضوع بیستمین جشنواره بین‌المللی پژوهشی شیخ‌طوسی، عنوان کرد: در زمینه همگرایی و واگرایی در جهان اسلام، مقالات و آثار بسیار خوب و قابل توجهی از سوی پژوهشگران و محققان ارائه شده است.

وی گفت: تعمیق در بحت وحدت امت اسلامی و شناخت همه ابعاد مسأله و این که ما این شناخت را به نتایج ملموس و عملی برسانیم و عزمی در پیکره المصطفی و هزاران دانش‌آموخته المصطفی ایجاد بکنیم یک ضرورت است.   

امام جمعه قم اظهار داشت: ‌تحقیق و پژوهش و کاوش در حوزه واگرایی و همگرایی برای المصطفی به عنوان نهاد بزرگ حوزه‌ای و بین المللی اهمیت دارد و هم این که این تحقیق‌ها و پژوهش‌ها علمی و ملموس باشد و به نتایج عملی منجر بشود و مبنای اقدام و عمل در پیکره المصطفی قرار بگیرد.

وی به گسست‌های اجتماعی مطرح در جامعه شناسی اشاره و ابراز داشت: تا حدود 10 گسست اجتماعی در جامعه شناسی مورد بحث قرار می‌گیرد.

آیت‌الله اعرافی خاطرنشان کرد: در مفاهیم جامعه شناختی گسست‌ها و گسل‌ها همان اختلافاتی است که در فرهنگ عملی رسوخ پیدا کرده، جامعه را با تشتت‌های گوناگون روبرو سازد.  

وی با بیان این که صرف تفاوت‌ها گسست و گسل نیست، تصریح کرد: مفهوم تفاوت‌ که در جامعه‌شناسی و روانشناسی آمده است یک واقعیت عینی در جامعه بشری است.

مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور ادامه داد: زمانی که تفاوت‌ها انباشته می‌شود و ازدیاد پیدا می‌کند و مهندسی و مدیریت نمی‌شود، تبیدل به گسل و گسست‌های عمیق اجتماعی می‌شود.

وی عنوان کرد: اگر امروزه می‌بینیم در سطح بین‌الملل 80 درصد ثروت بین‌المللی در چند کشور جهان جمع‌شده است و 20 درصد ثروت بشری در صد و اندی کشور توزیع شده است، زنگ خطری برای فرا رسیدن گسست‌های عمیق بین‌المللی در حوزه اقتصاد به شمار می‌آید.  

رییس جامعه المصطفی(ص) به وجود گسست‌های نژادی در جهان اشاره کرد و گفت: اگر تفاوت‌های نژادی در تحکم قوانین سنجیده عدالت اجتماعی مدیریت نشود، می‌تواند به گسست اجتماعی تبدیل شود.

وی با تأکید بر این که تفاوت‌ مسأله‌ مزمومی نیست، بلکه یک واقعیت تکوینی موجود در هستی است، اظهار داشت: تمایزها و تفاوت‌ها را باید با مهندسی فکری، کلامی و اخلاقی به بستری برای انسجام و وحدت اسلامی تبدیل کرد.

امام جمعه قم گسست‌های دینی و مذهبی را بسیار خطر آفرین ارزیابی و تصریح کرد: تفاوت‌ها اگر به شکل راهبردی هدایت نشود و با یک سلسله علل و عوامل آمیخته شود، می‌تواند منشأ گسست‌ شود و تعدد گسست‌ها نیز می‌تواند گسل‌های بزرگی در جهان ایجاد کند.  

وی با اشاره به نگاه اسلام به مقوله گسست‌های اجتماعی، ابراز داشت: اسلام هر گسستی را مذموم نمی‌داند بلکه در جاهایی نیز آن را پذیرفته و تعمیق می‌بخشد.

آیت‌الله اعرافی اضافه کرد: اسلام در سطوح بسیاری راهبرد‌های مهمی دارد تا این تفاوت‌ها و تعارض‌ها را با مهندسی فعلی، اخلاقی و کلامی نه تنها مبدل به گسست‌ نشود بلکه تفاوت‌ها و تمایز‌ها بستری برای انسجام بیشتر اجتماعی شود./878/پ۲۰۲/ی