نگاهی به آیین عزاداری مردم لرستان در روز تاسوعا و عاشورای حسینی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در خرم آباد، مراسم عزاداری ماه محرم همه ساله در سراسر ایران اسلامی با شور و شعور حسینی و در سایه عشق خاص مردم به سیدالشهدا برگزار می شود، مردم ولایتمدار هر سال در ماه محرم ارادت و تجدید میثاق خود را در قالب عزاداری نسبت به امام حسین(ع) به نمایش می گذارند.

آیین های عزاداری در هر استانی به فراخور فرهنگ و شیوه های مرسوم هر منطقه متفاوت است، برگزاری مراسم عزاداری حسینی که نشانه عشق و ارادت به سرور و سالار شهدا است، برای آحاد مردم، پیر و جوان، زن و مرد درس است.

همزمان با آغاز ماه محرم شاهد برپایی خیمه های عزاداری در هر محله، کوچه و خیابان هستیم، خیمه هایی که در سایه زحمات جوانان ولایتمدار برپا می شود تا در پریایی مراسم عزاداری سهمی داشته باشند، تا شب تاسوعا و عاشورای حسینی همواره مراسم عزاداری در قالب سینه زنی و زنجیرزنی هر شب در حسینیه ها، مساجد، تکایا و پای خیمه های عزاداری در محله ها برگزار می شود.

بانوان لرستانی نیز با آغاز ماه محرم تا پایان ماه صفر روضه های خانگی برگزار می کنند، با برگزاری این مجالس و دعوت از حضور خواهران مبلغ در جمع بانوان گوشه ای از عزاداری حسینی و همدردی با حضرت زینب(س) را به نمایش می گذارند.

نذری درست کردن از دیگر شاخص های مهم در ماه محرم و اربعین حسینی است، در لرستان برخی هیأت های مذهبی با جمع آوری نذرهای مردمی در ادا کردن نذر آنان بین دسته های سینه زنی و زنجیر زنی حسینی فعالیت می کنند، برخی خانواده ها نذرهای خود را با دعوت از هیأت های مذهبی انجام می دهند.

روز تاسوعا و عاشورای حسینی مادران در کنار عزاداری ها در منازل مشغول بخت و پز می شوند و نذرهای خود را بین هیأت ها و همسایگان و یا در برخی محله ها توزیع می کنند، همه اینها گوشه ای از عشق و ارادت نسبت به اهل بیت(ع) و امام حسین(ع) است، هر کس به گونه ای برای نمایش این ارادت تلاش می کند.     

اوج مراسم عزاداری حسینی در لرستان هرشب بیشتر از شب های گذشته می شود و دل ها را محرمی می کند و اما ناگفته نماند هوایی شدن دل ها بیشتر در شب تاسوعای حسینی و عاشورا اوج می گیرد.

آیین چهل منبر و گِل مالی از مراسم های مرسوم و خاص استان لرستان هستند که نشانه ای از اوج عزاداری مردم لُر به حساب می آید، آیینی که هر سال پر رنگ تر و جذاب تر از گذشته برگزار می شود و کهنگی این مراسم اوج غم عزاداران را در روز تاسوعا و عاشورای حسینی در لرستان به تصویر می کشاند.

صحنه های جذاب و دیدنی که صفحه هیچ دوربین و قلم هیچ خبرنگاری نمی تواند اوج عزاداری این روزها و ارادت مردم لرستان را به سرور و سالار شهیدان به نمایش بگذارد و بیان کند.

گفتنی ها حکایت از قدمت بیش از 150 ساله بودن برخی تکایای لرستانی را می دهند، آیین خاص عزاداری در استان لرستان به ویژه شهر خرم آباد به گونه ای هست که فرزندان این دیار را که در دیگر استان ها ساکن هستند، را همزمان با آغاز ماه محرم به هر نحوی که شده به خاک لرستان می کشاند تا در مراسم عزاداری حسینی در استان خود و در کنار هم استانی های خود که هر ساله صحنه ای ماندگار بر خاطرات آنان ثبت می کند، شرکت کنند.

با وجود فشارهای اقتصادی و معیشتی مردم و جوانان لرستانی برای برگزاری مراسم عزاداری حسینی سنگ تمام می گذارند، تا رسوم کهنه این دیار همچنان باقی بماند و نام لرستان در برگزاری مراسم عزاداری خاص این استان در سرتیتر خبرها بدرخشد.

استان لرستان در روز تاسوعا و عاشورای حسینی غرق در ماتم می شود و اوج این غم و اندوه را آسمان خاکی استان به نمایش می گذراد، گِلی که از دستان عزاداران در سینه زنی و زنجیرزنی ها آسمان را نیز غرق ماتم می کند.

آیین چهل منبری در روز تاسوعای حسینی در لرستان 

هیأت های مذهبی از صبح تاسوعا تا شب مراسم عزاداری را برپا می کنند و هیأت ها و دسته های زنجیرزنی و سینه زنی از پای خیمه به سمت خیابان ها حرکت کرده و مراسم عزادارای را برگزاری می کنند.

مراسم «چهل منبر» در صبح و عصر روز تاسوعا به یاد اسارت حضرت زینب(س) برگزار می‌شود، بانوان و آقایان عزادار با پای برهنه، نقاب بر چهره نیت می کنند و با حضور در 40 مراسم عزاداری و 40 شمع را در چهل سقاخانه روشن می‌کنند، این مراسم که به چهل منبر معروف است، با سکوت تمام و زمزمه کردن ذکرهای عزاداری برگزار می شود.

بانوان لرستانی با شرکت در آیين معنوی چهل منبر شمع های حاجت را روشن می کنند و به ياد مصيبت‌های حضرت زينب(س)، زنان و كودكانی كه در روز عاشورا به اسيری رفته‌اند اشك ماتم ريخته و بر سر و سينه می‌كوبند، آنان که معتقد هستند که تا روز تاسوعای حسینی در سال آینده حاجت خود را از حضرت زینب و سیدالشهدا می گیرند.

آیین چهل منبر بیشتر در شهر خرم آباد و بروجرد مرسوم بوده و افرادی که در سال قبل در آیین چهل منبر شرکت کرده و حاجت گرفته اند، امسال نیز برای ادای نذر خود در این مراسم شرکت می کنند.

آیین گِل مالی در روز عاشورا

گِل مالی در استان لرستان قدمتی چندهزار ساله دارد و جوانان و عزاداران حسینی با ارادتی خاص، یک روز قبل از عاشورا حوضچه‌هایی با خاک رس نرم درست کرده و آن را با گلاب معطر که نذر عزاداران بوده تهیه می کنند تا عزاداران در روز عاشورا این گِل را روی سرو بدن خود بمالند، آیین گِل مالی در لرستان به گونه ای است که عزاداران با لباس خود در حوض گِل می اندازند.

مسؤولان هیأت های مذهبی با درست کردن این حوضچه های گِل، هیزم نیز تهیه می کنند تا عزاداران در صبح عاشورا که پیش از طلوع آفتاب آیین گِل مالی را انجام می دهند بتوانند لباس های خود را خشک کنند و همزمان با شروع مراسم عزاداری این مراسم را با هیبتی خاص برگزار کنند.

گفتنی است، هیأت های مذهبی چوب مورد نیاز را از نهاد محیط زیست استان لرستان تهیه می کنند تا بتوانند در آیین گِل مالی در پای خیمه ها آتش مورد نیاز عزاداران برای خشک کردن گِل را به پا کنند.

هرچقدر که بگوییم نمی توان شکوه عزاداری روز عاشورا و آیین گِل مالی را به تصویر بکشانیم، باید در این روز در استان لرستان به ویژه شهر خرم آباد حضور داشت و این مراسم عزادارای باشکوه را از نزدیک دید و لمس کرد، به گونه ای که هر کسی یک بار روز عاشورا در این مراسم حضور داشته است، هر سال خود را به این استان می رساند تا شکوه و عظمت عزاداری مردم لرستان را از نزدیک ببیند.

پویش نذر خون از دیگر اقدامات چشمگیر بین عزاداران لرستانی

طرح اهدای خون در ماه محرم نیز هر سال از سوی سازمان اهدای خون استان اجرا می شود و مورد استقبال هم استانی ها قرار می گیرد و تا اربعین این طرح ادامه دارد.

در ماه محرم اهدا کنندگان خون افراد بین ۱۸ تا ۶۰ سال با وزن بالای ۵۰ کیلوگرم می‌توانند در پویش نذر خون شرکت کنند و همه روزه بین ساعات 8 الی ۱۸ و۸ الی ۱۳ به پایگاه‌های انتقال خون در شهرستان ها مراجعه کنند.

گفتنی است، پایگاه‌های انتقال خون استان لرستان در روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی در سه شیفت کاری و در راستای اجرای طرح پویش نذر خون فعال هستند./9451/پ200/ب1