حجت الاسلام نعیمیان در گفت‌وگوی تفصیلی با رسا تبیین کرد؛
آیت‌الله خامنه‌ای؛ رهبر تمدن ساز
استاد حوزه علمیه، حضرت آیت الله خامنه ای را یک شخصیت بهره مند از اندیشه های قرآنی دانست و با تعبیر «امام تمدن ساز» اطلاق سیاستمدار به ایشان را تقلیل شخصیت توصیف کرد.
حجت الاسلام ذبیح الله نعیمیان استاد حوزه علمیه در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، شخصیت آیت الله خامنه ای را قرآن پایه دانست و ایشان را یک امام تمدن ساز توصیف کرد.
وی سطح مدیریت رهبر معظم انقلاب را فراتر از یک مدیر سازمانی و یک سیاستمدار دانست که به مدیریت گفتمان ها و عقلانیت پرداخته است.
این استاد حوزه علمیه شکر نعمت رهبری معظم را لازم دانست و این نعمت را از مقدرات الهی معرفی کرد.
مشروح گفت‌وگو با این استاد حوزه تقدیم شما مخاطبان می شود:
نسبت شخصیت رهبر معظم انقلاب با تمدن اسلامی را در چه می بینید؟
برای پرداخت به شخصیت حضرت آیت الله خامنه ای باید همه ابعاد را به طور مفصل بیان کنیم اما برای بررسی اجمالی لازم است مجموعه اندیشه ورزی و فعالیت های ایشان را در یک قالب کلان‌تر مد نظر قرار داد. ایشان یک تمدن اندیش و امام تمدنی است. یک امام تمدن ساز، باید اندیشه ای شفاف و متکی بر مبانی و عقلانیت عمیق داشته باشد که من این ویژگی را در ایشان می بینم. حضرت آیت الله خامنه ای از اندیشه ورزی سیاسی آغاز کرده و مبانی دینی را به صورت عمیق دریافته و رویکردهای مختلف را در اندیشه ورزی و تمدن سازی در یک جا جمع کرده است. ما نمی توانیم شخصیت ایشان را به قالب یک سیاستمدار تقلیل دهیم و بگوییم او رئیس یک حکومت سیاسی بوده که پس از طی یک فرایند طولانی سیاست ورزی عملی به یک سیاستمدار برجسته تبدیل شده است.
این نسبت به سخنان، گفتمان، عقلانیت، اندیشه و عملکرد ایشان یک نگاه تقلیل گرایانه است؛ بله! ایشان یک سیاستمدار هم هست اما با نگاهی به کارنامه باید گفت که اندیشه تمدنی به صورت یک منظومه عقلانیت جامع در آیت الله خامنه ای بروز و ظهور پیدا کرده است. یعنی همانگونه که به هنر می اندیشد، به مبانی، اصول و شاخص های هنر دینی و توسعه هنر دینی می پردازد و همانگونه که به اندیشه ها مواضع و مقوله های سیاسی پرداخته است، به مدیریت سیاسی نیز پرداخته و اهداف کار را برجسته کرده است. ایشان مبانی را در عملکرد خود به شفافیت رسانده و عمق مدیریت دینی را درک کرده و تلاش کرده مدیریت کلان و خرد در جامعه را به این سمت حرکت دهد.
چه رویکردی را در عملکرد رهبر معظم انقلاب برجسته می بینید؟
در سخان ایشان با مدیران عالی نظام مشاهده می کنیم که رویکرد راهبری برجسته است که از سیاستگذاری آغاز کرده و به مراتب بعدی حکمرانی می پردازند؛ این رویکرد ایشان صرفا یک تجربه نیست یک نگاه بلند است. در کارنامه ایشان از مراحل پایین تا عالی ترین مرتبه مدیریتی یک سازمان دیده می شود اما باز نمی توان به حضرت آقا نگاه یک مدیر سازمانی که در رأس یک حکومت قرار گرفته داشت. سطح مدیریت او فراتر بوده و به مدیریت گفتمان ها، عقلانیت و ذهنیت عمومی در سطوح مختلف جامعه رسیده و مدیریت نیروهای امنیتی نظامی انتظامی بخشی از مدیریت او است.
مدیریت اندیشمندان اندیشه ورزان، اساتید دانشگاه و کلان پروژه هایی که در سطح مدیریت دانش بوده، بخش هایی از عقلانیت حاکم بر ذهن و عملکرد ایشان را تشکیل می دهد؛ رهبری نظام از سال ها قبل به فکر توسعه و تعالی دانش بنیان ها بوده و تلاش ذهنی و مدیریتی در این زمینه داشته اند. از بخش های مختلف فعالیت در جای جای مدیریت جامعه اسلامی می بینیم، فراتر از یک مدیر و سیاستمدار عمل کرده و صرفا رئیس جمهور نبوده، بلکه تلاش کرده عقلانیت دینی را از مبانی دینی و قرآنی دریابد و در کنار تجربه آموزی انسانی و بشری، رویکرد عقلانیت برآمده از آموزه های دینی را در خدمت جهت دهی به عقلانیت و تجربه های بشری در عرصه های مختلف قرار دهد.
شخصیت حضرت آیت الله خامنه ای در نسبت به امت اسلامی را چگونه می دانید؟
جایگاه ایشان در سمت رهبری یک نظام نمی تواند او را محدود به یک کشور کند. اگر او ولی امری است که از جانب معصومین کارکرد خود را دریافت کرده، این پیام را نیز داشته که نباید محدود به کشوری مانند ایران باشد بلکه باید دغدغه جهان اسلام داشته و دغدغه شیعیان جهان نیز نمی تواند محدودیت آفرین باشد. باید دغدغه امت اسلامی را داشته باشد و تلاش کند فراتر از مقام سیاست ورزی، جایگاه امت اسلامی را به حد توان مجموعه و کشور خود، از منظر حکمرانی ارتقا بخشد. ایشان با ایجاد وحدت اسلامی در میان جهان اسلام، ارتباط جدی با نخبگان جهان اسلام در این مسیر حرکت کرده و جزئی از اندیشه دینی او است. حضرت آیت الله خامنه ای نخبگان را در دایره افراد محدودی ندیده است و در ایام گذشته دیدیم که برای دومین بار به جوانان آمریکا و اروپا نامه نوشته و جوانانی که زمینه تعالی در آنها به وجود آمده را مورد خطاب قرار داده است. مشارکت امت اسلامی در مقاومت اسلامی محدود نمانده و فراتر از امت اسلامی رفته است. مستضعفان جهان که از منظر امام خمینی باید وارد بسیج جهانی بشوند در این یکسال به صورت جدی وارد شده و عقلانیت تمدنی رهبری ایجاب کرده که ایشان به عنوان رهبر تمدن ساز خطاب خود را متوجه همه اقشار متنوع کند. جوانان و دردمندانی که به دنبال فراروی از محدودیت های گفتمانی بوده اند، در این دوره نیازمند هدایت و راهبری هستند.
مفهوم ولایت امر مسلمین را محدود به ولایت سیاسی نکنیم. ولایت تمدنی امری بسیاری جامع است که جامعیت آن مقتضی آن است که رهبری یک نظام تمدن ساز، محدود به امور سیاسی نباشد و عرصه های معنویت، دانش، استقلال و آزادگی سطح بشریت محور حرکت باشد. طبق حدیث نبوی خداوند متعال بندگانی برای رفع حاجات مردم خلق کرده است و مردم را به فراست می شناسد. امام تمدن ساز اول در دوران ما، امام خمینی بود که راه را برای بازگشت همه انسان ها به معنویت گشود و خود را فراتر از یک رهبر سیاسی قرار داد. حضرت آیت الله سیدعلی خامنه ای، دیگر امام تمدن ساز ما از زمره چنین عبادی است که خداوند برای رفع حوایج مردم آن را خلق کرده است و دامنه تأثیرگذاری ایشان فراتر است.
چگونه از حوادث سخت انقلاب عبور کنیم؟
اگر بخواهیم به آغاز رهبری امام خمینی برگردیم، درس های تاریخی و تمدنی زیادی خواهیم یافت. می بینیم که عنایات و الطاف خفیه زیادی در تجربه انقلاب اسلامی وجود داشته است. آقای هاشمی و دیگران طی یک تدبیر بشری آقای منتظری را به عنوان قائم مقام رهبری پذیرفتند اما از تقدیر الهی بی خبر بودند. نگاه های بسیاری انتظار چنین تقدیری نداشتند و چنین اموری را نافرجام می دیدند اما خداوند متعال صحنه را به گونه ای رقم زد که پس از ارتحال امام، رهبری حضرت آیت الله خامنه ای، به عنوان یک نعمت بزرگ برای مردم ایران و مسلمانان جهان به صحنه آورد. خداوند متعال قدرت بی انتهایی دارد و باید به جهتگیری آینده تمدن اسلامی امیدوار بود.
شکوفا شدن ابعاد شخصیتی مقام معظم رهبری پس از انقلاب از نعمتهایی بود که جای شکر داشته است و شکر آن می تواند زمینه را فراهم بیاورد که رهبری حضرت آیت الله خامنه ای را به ظهور امام عصر پیوند بزند. انقلاب اسلامی در دورانی شکل گرفت و به پیروزی رسید که خداوند مقرر فرموده چنین نعمت هایی برای انسان هایی که در این مقطع زندگی کرده اند فراهم شود.
افرادی داشتیم که حساسیت های جناحی و باندی نسبت به رهبری معظم انقلاب داشتند اما از این توفیق بهره مند شدند که آشنایی عمیق تری با حسن نیت و خلق و خوی مخلصانه ایشان داشته و همسویی حداکثری پیدا کردند. افرادی دیگر در این چنددهه به تقابل با نظام ولایی افتادند و فتنه های متعدد داشتیم. شخصیت های با ظرفیت و با تجربه داشتیم که تسلیم غبار فتنه نشدند اما همواره این سیل زمان، فتنه های بزرگی نشان داده که از منظر دینی می تواند تحلیل شود. خدای متعال از الطاف خفیه خود اشخاصی را در اختیار ما قرار داده اما عده ای به خاطر بدفهمی و لجاجت از محور ولایت دور شدند و به تقابل با آن پرداختند اما تقدیرات الهی در عرصه سیاسی و تمدنی محدود نیست.
یکی از ایده های مهمی که رهبری از معارف قرآنی به دست آورده این است که جامعه ایمانی و ایرانی را تبدیل به جامعه ای شاهد کنیم تا به صحنه بین المللی وارد شود. همین صحنه را در چندماه اخیر دیدیم که امید جهان اسلام به ما تعلق گرفته است و حوادث امروز ما را به یاد حدیث نبوی می اندازد که گروهی از قوم سلمان به عنوان مسلمانان ادامه دهنده راه نبی خواهند بود. دغدغه های تمدنی و معنوی که به دنبال تحقق یک ملت شاهد هستند از نتایج رهبری تعالی گرایانه ایشان است که چالش آفرینی های داخلی نتوانسته در برابر سیل نعمت های الهی مقاومت کند. حضرت آیت الله خامنه ای با تکیه بر معارف قرآنی مجاهده قرآنی را تعریف کرده و جهاد کبیر را معنا کرده اند و بیان کردند که اگر می خواهید به آینده فکر کنید باید با صبر و ایمان به حرکت خود بپردازید رهبری ایشان یک رهبری معنویت پایه و برآمده از مبانی قرآنی است. معارف اهل بیتی ایشان موتور محرک و پیشران جدی امامت تمدنی است. طبق فرموده قرآن، رمز پیروزی ایمان است و ایشان تلاش کرده از این معرفت قرآنی جرعه ای به جامعه مسلمان و ملت ایران بچشاند.
ارسال نظرات