علل بالا رفتن سن ازدواج در جامعه

اشاره: تغییرات اجتماعی و اقتصادی دنیای امروز منجر به افزایش سن ازدواج در بسیاری از جوامع شده و اگرچه این پدیده به دلایل مختلفی چون تحصیلات بالاتر، موقعیت شغلی بهتر و استقلال مالی افراد بوجود آمده؛ اما پیامدهای اجتماعی و روانی متعددی را برای فرد، خانواده و جامعه به همراه داشته است.

یکی از مهم‌ترین آسیب‌های بالارفتن سن ازدواج کاهش نرخ باروری ناشی از کاهش توانایی باروری در زنان است که به مشکلاتی در زمینه بارداری و تولد فرزندان منجر می شود و این موضوع نه تنها بر زندگی شخصی افراد تأثیر می‌گذارد، بلکه در سطح کلان به کاهش جمعیت و افزایش نرخ سالمندی در جامعه منجر خواهد شد.

افزایش فشارهای روانی ناشی از بالا رفتن سن ازدواج نیز یکی از آسیب های جدی است که افراد را با انتظارات اجتماعی و خانوادگی بیشتری مواجه خواهد کرد و ناخودآگاه به استرس و اضطراب و به ایجاد احساس تنهایی و انزوا منجر می شود و افرادی که در سنین بالاتر ازدواج می‌کنند به دلیل تجربیات و سبک زندگی متفاوتی که داشته اند با چالش‌های بیشتری در زمینه تفاهم و سازگاری در زندگی زناشویی روبرو خواهند شد.

بنابراین بررسی و تحلیل دقیق برای دستیابی به راه‌حل‌های مناسب برای کاهش آسیب‌های ناشی از بالا رفتن سن ازدواج نیازمند پژوهش‌های جامع و استفاده از تکنیک‌های تحقیقاتی معتبر است تا مسئولین را به فکر راه و چاره بیاندازد.

درهمین راستا خبرنگار سرویس جمعیت و تعالی خانواده خبرگزاری رسا، درباره آسیب های بالارفتن سن ازدواج با فاطمه ستاری نوید مدیر کل امور بانوان و خانواده استانداری همدان گفت‌وگویی انجام داده که در ادامه خواهد آمد:

رسا ـ علل بالا رفتن سن ازدواج در جامعه را بیان کنید؟

بالا رفتن سن ازدواج یکی از معضلات مهم جوامع بشری است، با بالا رفتن سن ازدواج و عدم مسئولیت گریزی جوانان نیاز طبیعی و غریزی به ازدواج سرکوب و این روند تا جایی پیش می رود که برخی از جوانان به کلی از ازدواج منصرف می شوند و ازدواج را مانعی برای آزادی خود تلقی می کنند.

تغییر سبک زندگی ایرانی اسلامی و غرب گرایی ، امکان ارتباط های نا مشروع، مسئولیت گریزی جوانان، تغییر نظام ارزشی، تعریف ملاک های غیرواقع بینانه از طرف مقابل، عدم شناخت و آگاهی صحیح از مقوله ازدواج، عدم وجود فضاهای مناسب برای همسان گزینی، عدم اشتغال جوانان و از همه مهمتر مشکلات اقتصادی است که باعث ازدواج در سن بالا می شود. 

رسا ـ پیامدهای اجتماعی و فرهنگی بالارفتن سن ازدواج را چگونه ارزیابی می کنید؟

ازدواج به مثابه یک پدیده اجتماعی است که در بستر پیچیده ترین و حساس ترین روابط اجتماعی بین دو جنس مخالف اتفاق می افتد و ازدواج آن ها باعث تشکیل کوچکترین واحد اجتماعی یعنی خانواده رقم می خورد، این خانواده به عنوان یک واقعیت اجتماعی تحت تاثیر فرهنگ ها و ساختار ها کلید می خورد؛ اما برخی از جوانان که خود را از ازدواج محروم کردند پیامدهای مختلفی دارد از جمله آن پیامدها: گسترش روابط نامشروع، سست شدن بنیان خانواده، کاهش جمعیت و نیروی جوان، از دست رفتن سن باروری و عدم رشد فردی و اجتماعی افراد خواهد بود.

رسا ـ چه راهکارهایی برای مقابله با ازدواج هراسی در میان جوانان وجود دارد؟

ازدواج یکی از مهمترین تصمیمات زندگی هر فرد می باشد که تاثیر عمیقی بر آینده او خواهد داشت؛ اما این تصمیم با نگرانی و ترس همراه است و گاهی همین نگرانی و ترس به شک و تردید دائمی منجر می شود و مانع از تصمیم گیری صحیح و ازدواج دائم خواهد شد.

اگر این ترس درست مدیریت نشود و احساسی وارد عمل بشود قطعا زندگی پایداری ایجاد نخواهد شد راهکارهای مقابله با ازدواج هراسی مانند؛ تبیین الگوی زن و مرد ایرانی اسلامی، تبیین لزوم و ضرورت و تحکیم بنیان خانواده، برگزاری دوره های آموزشی همسان گزینی در دانشگاه ها، ایجاد فضا و بستر مناسب برای همسان گزینی جوانان، معرفی زوجین نخبه و موفق به عنوان الگو، مصاحبه با زوجین موفق در رسانه ها، فعالیت در فضای مجازی در خصوص فواید ازدواج سالم و آسان می باشد.

رسا ـ به نظر شما علل عدم اجرای کامل قانون تسهیل ازدواج برای جوانان چیست؟

با توجه به ناقص اجرا شدن مواد قانون تسهیل ازدواج و طولانی شدن صف وام این نگرانی را برای جوانان ایجاد کرده است که باعث تاخیر در امر ازدواج می باشد. برای پایان دادن به نگرانی جوانان و تسهیل ازدواج آن ها باید دغدغه جوانان را در اولویت قرار داد باید توجه ویژه ای به تسهیل اقتصادی ازدواج جوانان ، معاش آینده خانواده، لوازم اولیه زندگی و مسکن آن ها کرد  و با طرح ها و پیشنهادات فوری قانون را اسرع وقت اجرا نمود. چرا که عدم پرداخت به موقع وام ازدواج باعث عقب افتادن ازدواج و گاهی جدایی زندگی زوجین خواهد شد.

 چرا نباید در تسهیل امر ازدواج بخصوص پرداخت فوری وام و ایجاد تعاونی ها لوازم خانگی جهت خرید لوازم اولیه زندگی  برای جوانان مسئولین دست به دست هم دهند استان به استان با ایده و طرح های مختلف ازدواج را برای جوانان تسهیل کنند گاهی عدم هم افزایی میان ادارات، فعالیت جزیره ای دستگاه های اجرایی، عدم مطالبه مواد قانونی، عدم ایجاد دغدغه جدی برای مدیران و مسئولین کشوری و به صدا در نیامدن زنگ خطر سن بالای ازدواج در کشور باعث می شود قانون تسهیل ازدواج خوب انجام نشود. و خود آسیب های اجتماعی در کشور را به دنبال دارد.

رسا ـ چه راهکارهایی برای استفاده از ظرفیت های ملی در جهت جلوگیری از بالارفتن سن ازدواج وجود دارد؟

دولت مکلف است از دستگاه های متولی از جمله ورزش و جوانان، وزارت مسکن، بانک ها، نهاد های فرهنگی  بخواهد تا در امر تسهیل ازدواج جوانان به آن ها کمک کنند و با در اختیار قرار دادن ظرفیت های موجود در ادارات جوانان را یاری کنند با شناسایی ظرفیت های ملی و استفاده از نخبگان فرهنگی اجتماعی و جامعه شناسی کشور و مطالبه مردمی از مدیران ذیربط این امر تحقق پیدا خواهد کرد و در راس نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی قرار دارند.