گزارشی تحلیلی بر ارتباطات کشور اسلامی اردن با رژیم صهیونیستی
به گزارش خبرگزاری رسا، روزنامه لبنانی «الاخبار» در یادداشتی به قلم «عبدالرحمن ابوسنینه» با عنوان «گردشگری دینی در اردن، آری به اسرائیل، نه به غیر آن» نوشت: در کشوری که با مشکلات اقتصادی عظیمی روبروست و همچنان با کمکهای ناچیز بین المللی و وعدههای مالی شیخنشینها به سر میبرد نظام رسمی و به همراه آن جریان سلفی سلطهگر، مخالف به حرکت درآوردن چرخ گردشگری دینی اسلامی و مسیحی در این کشور هستند.
این در حالی است که زیارتگاهها و اماکن مقدس زیادی متعلق به شخصیتهای طوائف مختلف در اردن وجود دارد و تنها به گردشگران صهیونیست که حتی از پرداخت بهای بازدید از آنجا میگریزند اجازه ورود با کاروانهای امنیتی داده میشود.
دولتهای پیاپی در اردن، چندان دنبال پیدا کردن جایگزینهای مفیدی برای احیای اقتصاد فرسوده و متلاشی این کشور نبودهاند؛ یکی از این جایگزینها احیای گردشگری دینی و بخصوص در روستای مزار جنوبی شهر الکرک است که اگر به یک مکان گردشگری مبدل شود میتواند صدها هزار زائر از طوائف مختلف اسلامی را به آنجا سرازیر کند اما مبلغان سلفی دست از هشدارهای خود به مسؤولان گردشکری در خصوص چنین اقدامی برنمیدارند در حالی که دیگران از آنها میخواهند درک درستی از معنای گردشگری دینی داشته و بدانند که این کار به معنای ترویج اندیشه گردشگر نیست بلکه یک دستاورد ملی برای اردن محسوب میشود.
کشور اردن زیارتگاههای اسلامی و مسیحی زیادی دارد که از جمله آن روستای المزار است که آرامگاه سه نفر از اصحاب بزرگ پیامبر شامل زید بن حارثه، جعفر بن ابی طالب و عبدالله بن رواحه در آنجاست و در جنوب الکرک در شهر الحدیثه مقام «حارث بن عمیر الازدی» است که از زمان درگیریهای بین مسلمانان نخستین با رومیها در آنجا مدفون است اما در شمال الکرک در شهر «مأدبا» هم آرامگاه ابوذر غفاری واقع است.
در شهر امان هم غار اصحاب که واقع است که از ارزش دینی نزد مسلمانان و مسیحیان برخوردار است و در آنجا مسجد و یک مرکز علمی وابسته به وزارت اوقاف بنا شده است؛ علاوه بر اینکه مقام انبیای الهی دیگری همچون موسی، هارون، نوح، شعیب، یوشع، و برخی برادران یوسف در مناطق دیگری از اردن واقع است.
پروژه شیعه هراسی وهابیها بهانهای برای رابطه نداشتن با ایران شده است
امروز آرامگاه «جعفر بن ابی طالب»، برادر امیر المومنین (ع) معروف به «جعفر طیار» در روستای المزار دیگر همان چیزی نیست که یازده سال قبل بود، هنگامی که صحنهای آن از زائران عراقی موج میزد اما این روزها شمار مهمانان این مکان مقدس بسیار اندک شده است، زائرانی هم که می آیند نماز میخوانند و سلامی میدهند و برمیگردند بدون اینکه عواید مالی برای آنجا و بازارهای اطرافش داشته باشد.
برخی اهالی میگویند که این روستا و مقام جعفر بن ابی طالب تا اوایل دهه نود و قبل از اینکه اندیشههایی سلفی در اردن رسوخ کند که تقدیس زیارتگاهها را نوعی شرک خوانده و از بین بردن آثار تاریخی در دستور کار صاحبان آن قرار گیرد ، مورد اهتمام اردنیها و زائران زیادی از کشورهای اسلامی قرار داشت.
«مصطفی ابورمان» صوفی اشعری و مبلغ اردنی معتقد است که علت نخست استقبال ضعیف اردنیها از گردشگری دینی تسلط اندیشههای وهابی مورد حمایت سعودیها بر تریبونهاست آنها زیارت اماکن مقدس را به بهانه اینکه بدعت و شرک به خدا میخوانند حرام کردهاند.
وی افزود: تبلیغات سلفیها منجر به هراس مقامات و مردم از گردشگری دینی شده است بخصوص که چهار سال پیش افراد ناشناس محل سکونت زائرانی از طائفه البهره را به آتش کشیدند در حالی که اگر تورهای زیارتی و گردشکری به این مکانهای مقدس ساماندهی میشد اتفاقی رخ نمیداد.
«تمیم ابودقه»، شیخ فرقه اسلامی «احمدیه» در اردن هم گفت: به راه انداختن گردشگری دینی آن هم به صورت حرفهای و جدی میتواند برای اردن مثمر ثمر باشد چون پیشبینی میشود که هزاران نفر از همین فرقه احمدیه برای زیارت بارگاه صحابه و پیامبران بیایند .
ابودقه از دولت اردن خواست اسباب گردشگری دینی را فراهم کرده و برای آن تبلیغ کند وی گفت این کار نخست به تصمیمی سیاسی نیاز دارد و سپس باید یک طرح امنیتی کامل برای حفظ جان زائران وضع شود.
با وجود اینکه برخی رسانههای اردنی گهگاه با انتشار مطالبی درباره آسیبهای گردشگری دینی سعی در ارعاب افکار عمومی دارند و میگویند که تهران ورود میلیونها زائر ایرانی به اردن را شرط هر گونه همکاری اقتصادی با امان دانسته است اما یک منبع دیپلماتیک ایرانی گفت: این ادعاها درست نیست زائران ایرانی به چهار سوی عالم از جمله عربستان و ترکیه به استثنای فلسطین اشغالی میروند و به نماز و عبادت مشغول میشوند و بدون اینکه مشکلی درست کنند، آنجا را ترک میکنند.
یک منبع وزارت خارجه ایران در گفتوگو با الاخبار گفت: تهران همواره مایل به بهبود روابط خود با کشورهای همسایه بوده است و در همین خصوص نایف الفایز، وزیر گردشگری اردن هم اظهارات مثبتی بیان داشت، وی گفت: ایرانیها می توانند به اردن سفر کنند اما باید ویزا تهیه کنند.
این منبع افزود: نمیتوان از اوضاع اقتصادی عمومی در اردن و کسری بودجه سالیانه آن و تمایل اردن برای گشودن پروندههایی اقتصادی چشم پوشید که میتواند به آن برای خروج از اوضاع کنونی کمک کند اما در عین حال نمیتوان از حضور اردن در ائتلافهای عربی و بخصوص با عربستان که دیدگاه آن در قبال روابط کشورهای عربی با ایران روشن است غافل شد.
منبع مذکور گفت: ایران به دنبال تحمیل شروط خود بر اردن نیست اما به دنبال معاملهای است که بُرد-بُرد است. وی شایعات برخی رسانههای اردنی درباره اینکه ایران همکاری اقتصادی خود با اردن را منوط به گشایش گردشگری دینی کرده است رد کرد و گفت که این شایعات بی اساس است، ایران روابط خود با تاجران و سرمایهگذاران اردنی را دارد کما اینکه مایل است که کمیته اقتصادی مشترک دو کشور که فعالیت آن به حال تعلیق درآورده مجددا فعال شود.
اعتراف دولت اردن به دردسرسازی بزرگ گردشگران صهیونیست
چند سال پیش حرف و حدیثهایی از پیشنهاد ایران برای کشیدن خط راه آهن بین ایران و عراق (نجف و کربلا) و اردن (العقبه) بود و پیشبینی شده بود در صورت اجرای این طرح روزانه صدها حاجی ایرانی از طریق قطار به اردن برسند، بخصوص زمانهایی که برای ادای عمره و حج به عربستان سفر میکننددر شرایطی که یک گذرگاه مرزی هم از العقبه به عربستان است و این امر گردشگری در داخل اردن را تقویت میکند.
اما «نبیل غیشان»، عضو کمیسیون گردشگری و آثار باستانی در پارلمان اردن گفت: برخی دغدغههای امنیتی و سیاسی وجود دارد که دولت امان به دلیل آن سالهاست مخالف استقبال از گردشگری ایرانیها در اردن است.
وی افزود: این نگرانیها به قوت خود باقی است از همین رو دولت «هانی الملقی»، نخست وزیر اردن هیچ اقدامی در این خصوص نکرده علاوه بر اینکه وی معتقد است که راه حلهایی برای مقابله با نگرانیهای مذکور وجود دارد مثل اینکه در مرحله نخست زیارتگاهها تحت شروط معینی به روی گروههای گردشگری گشوده شود.
ملقی صاحب هشدار مشهور درباره «هلال شیعی» است؛ او این اصطلاح را هنگامی که وزیر خارجه اردن بود در شروع اعتراضاتی که به «بهار عربی» منجر شد بیان کرد و از آنجایی که تنها وزیر خارجه عربی بود که از خطر تشکیل هلال شیعی سخن گفت او را در حوزه مسؤولان نزدیکتر به سیاست عربستان قرار داد.
غیشان گفت: با این وجود اردن حتی از مکان المغطس در کنار رود اردن هم که به گفته واتیکان از مهمترین مناطق در حج مسیحیان است استفاده نکرده و این قضیه یعنی مشکل، ابعاد دیگری دارد، به هر حال مساله نیاز به همکاری امنیتی و لجستیک جدی دارد تا ورود حجاج مسیحی و سفر آنها به اردن برای دیدار از اماکن مقدس آنها تامین شود.
درهای گردشگری به روی صهیونیست ها باز است
این در حالی است که سفرهای گروههای یهودی از فلسطین اشغالی یا دیگر کشورها به اردن از زمان امضای توافق «وادی عربه» متوقف نشده است آنها معتقدند که مناطق تاریخی و باستانی اردن، مُلک دینی آنهاست از همین رو موردهایی از تخریب و سرقت در مکانهایی که از آنجا زیارت میکنند روی داده است که از جمله آنها مقام «وادی بن حماد» در الکرک و مقام هارون پیامبر در بتراء بوده است.
«سفیان التل» در کتاب جدیدی با عنوان «سلطه صهیونیستها بر اردن» به بسیاری از موارد سرقت و نابودی بخشهایی از زیارتگاهها و آثار باستانی اردن اشاره میکند.
فعالیتهای هیاتهای گردشگری یهودی در اردن مرموزانه و در هالهای از ابهام است و رسانههای داخلی اردن هم طی سالهای گذشته موارد متعدد و محرمانه گردشگری صهیونیست ها در مناطقی دور افتاده وپر پیچ و خم درخارج از گروههای رسمی و بدون اطلاع سرویسهای ذیربط رصد کردند به گونهای که بسیاری از صهیونیست ها به طور عمدی خودشان را گم کرده و سپس خود را به اماکن آثار باستانی رسانده تا بخشهایی از آن را نابود، تحریف یا نوشتههای جدیدی به آن اضافه کنند یا یا چیزی از آنجا را به سرقت ببرند یا قطعات تقلبی در زیر زمین دفن میکنند و در حین این اقدامات هم اگر اتفاقی برای بسیاری از آنها رخ دهد از رفتن به بیمارستانها و مراکز امنیتی اجتناب میکنند.
علاوه بر این گردشگران یهودی بر پایه رسوم و اعتقادات خود درباره حج دینی پای پیاده از برخی آثار دینی اردن دیدن میکنند و معمولا بسیاری از آنها راه را گم کرده و مسؤولان اردنی آنها را از طریق هوایی منتقل میکنند تقریبا 2 سال پیش هیاتی در وادی الحسا پیدا شد که در حال عبادت در نزد کوه هارون پیامبر بودند و افراد آن لباسها و نمادهای یهودی پوشیده بودند.
قطعاتی باستانی هم در شمال اردن به دست یک تاجر آثار باستانی رژیم صهیونیستی ربوده شد که هنوز هم سرنوشت این قضیه نامعلوم است.
از سوی دیگر گروههای دانشجویی از بین محققان دانشکدههای آثار باستانی رژیم صهیونیستی نیز برای اتمام پروژههای خود با نظارت اساتید متخصص باستان شناسی وارد اردن میشوند.
حتی وزارت گردشگری اردن هم بارها در مناسبتهای متعدد گردشگران صهیونیست را که سالیانه تقریبا 95 هزار نفر از آنها وارد اردن میشوند باعث و بانی مشکلات زیادی برای اردن و صنعت گردشگری این کشور هستند، آنها از پرداخت وجه بهای ورود به اماکن گردشکری و بخصوص بتراء امتناع میکنند و با رد همنشینی با هم نوعان اردنی خود در جریان دیدار از مناطق زیارتی و گردشکری میخواهند مخفیانه قوانین را زیر پا گذارند.
رونق گردشگری دینی برگی امتیازآور در برابر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس
«مازن مرجی»، کارشناس اقتصادی اردن هم معتقد است که گردشگری دینی میتواند دستکم در 13 تا 14 درصد از تولید داخلی سهیم باشد آن هم اگر با مهارت مدیریت شود بخصوص که در سایه کمبود بودجه تجاری اردن این امر میلیاردها برای اقتصاد ملی درآمد دارد.
وی افزود: دولت اردن باید بداند که بخش گردشگری میتواند در تولید داخلی شریک باشد و سطح معیشت شهروندان را با ایجاد فرصتهای شغلی بالا برد بخصوص که با وجود کلیساها، زیارتگاهها و آثار باستانی ادیان مختلف در اردن گردشگری دینی میتواند عواید بالایی برای این کشور داشته باشد.
این روزها سخن از افزایش قیمت کالاها و خدمات در سال آتی اردن برای جبران کمبود بودجه کل کشور بر افکار عمومی غالب شده است و از همین رو درخواستهای استمداد از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس هم افزایش پیدا کرده در حالی که در واقع امر اردن هیچ گاه اولویت کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نبوده است.
هر آنچه درباره کمکهای عربستان، امارات و کویت گفته میشود ثابت نشده که در طول سالهای اخیر توانسته باشد مشکلی اقتصادی را حل کند.
مساله گردشگری دینی، امنیتی و نه دولتی است
در همین حال دو نفر از کارکنان بخش گردشگری اردن که ترجیح دادند نامشان فاش نشود تاکید کردند: رونق گردشگری دینی کار وزارت گردشگری یا دولت اردن نیست بلکه این کار وظیفه دستگاههای امنیتی است و از آنجایی که تبلیغات رسانهای منفی علیه ایران به طور خاص و شیعیان به طور کلی ادامه دارد از همین رو طرفهای امنیتی اردن از باز کردن این پرونده به رغم مزایا و عواید مالی که برای این کشور دارد اجتناب میکنند چون دستگاههای امنیتی بیم دارند که گردشگری دینی در اردن اقدامات امنیتی ضد رژیم صهیونیستی را به همراه داشته باشند قضیهای که رژیم صهیونیستی همواره در خصوص ان به مقامات اردنی هشدار داده است.
با این همه سوالهایی درباره خطر گردشگری برای صهیونیست ها مطرح است بخصوص که آنها از این قضیه برای جاسوسی و جمع آوری اطلاعات و ایجاد مشکل و یا حتی قتل اردنیها استفاده میکنند بخصوص که زیاده خواهیهای رژیم صهیونیستی در مرزهای کرانه باختری اشغالی تمام نمیشود./۸۴۷/ب۱۰۲/د
منبع: فارس