مرزبندی فضای سایبری یعنی محافظت از خوراک روحی جوانان

مهندس محمدعلی شایسته‌نیا کارشناس مسائل رسانه‌ای در گفت‌وگویی با خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، در رابطه با مفهوم مرز سایبری بیان داشت: اصولا مرز کشورها به معنی قطع ارتباط نیست و کشورها با هم ارتباط متقابل دارند و دلیل ایجاد آنها کنترل ورود و خروج است به‌گونه‌ای که از این طریق هرکشور منافع خودش را تامین کند.

وی با اشاره به عصرهای مختلف از ایجاد مرزهای جدید خبر داد و گفت: در چند صدسال پیش تنها مرز، مرز زمینی مطرح بود، بعدها مرز دریایی و هوایی نیز به آن اضافه شد؛ اما امروز می‌بینیم که فضای مجازی همۀ این مرزها را در نوردیده است. این خود می‌تواند هم فرصت و هم تهدید باشد مثلا؛ اینکه ما در هر کجای کرۀ زمین می‌توانیم با آخرین دستاوردهای جهان بشریت ارتباط برقرار کنیم، یک فرصت است؛ اما باتوجه به این نکته که نفوذ اطلاعاتی یکی از زیر بناهای مخاطرات امنیتی است و این موضوع برای کشورهایی که وضعیت استراتژیک خاصی دارند مهمتر می‌باشد، می‌تواند تهدید جدی نیز به حساب بیاید.

شایسته‌نیا در ادامه افزود: همانطور که با ورود یک مسافر به کشور، هویت او شناسایی شده و منظور از سفر تعیین می‌شود، در فضای مجازی نیز گاهی باید از بعد امنیتی به قضیه نگاه کرد؛ زیرا امروزه می‌بینیم منافقین آلبانی‌نشین دائما درحال تولید و انتشار محتوا برای فضای مجازی کشور ما هستند و یا بسیاری تخلفات دیگر مثل؛ معاملات کاذب، پولشویی، قاچاق و انتشار محتواهای غلط و... در حال صورت گرفتن است. امروزه کمتر کشوری وجود دارد که برای خود چارچوبی در این حوزه قرار نداده  باشد. به نظر می‌رسد فی الحال ما باید به عنوان یک امر ملی به این قضیه نگاه کنیم و به آن توجه داشته باشیم.

کارشناس مسائل رسانه‌ای در ادامه ضمن تبیین ایجاد چارچوب برای این فضا به معنای محدودیت کاربر نیست، خاطرنشان کرد: ما همانطور که وظیفه داریم هزینه اینترنت را پایین بیاوریم و دسترسی آسان را برای محققان و دانشجویان فراهم کنیم به همان میزان نیز وظیفه محافظت از کشور و کاربر را نیز داریم تا از تکرار وقایعی مثل آمدنیوز جلوگیری شود. چطور است که هنگامی که گوشت از کشوری به کشور دیگر وارد می‌شود آن را چک می‌کنند تا از مسموم بودن خوراک جسم جلوگیری شود، به همین دلیل مراقبت از خوراک روح به طریق اولی واجب است؛ اما متأسفانه امروزه می‌بینیم عده‌ایی به غلط یا با غرض هنگام مطرح شدن این موضوع فورا بحث محدودیت و فیلتر را پیش می‌کشند.

وی در ادامه افزود: اصولا محدودیت منطقی تضمین کننده منافع کشور است. همانطور که ما درب خانه خود را می‌بندیم که از ورود بدون اذن به خانه ما جلوگیری شود، باید در این زمینه نیز محافظت‌های عقلانی را رعایت کنیم، یا اینکه همانطور که ما نمی‌توانیم بزرگراه‌ها را بدون قوانین و علامات رانندگی رها کنیم؛ این بزرگراه اطلاعاتی را نیز نمی‌توان به حال خود رها کرد؛ زیرا ما می‌دانیم که درصورت واگذار کردن این امر به حال خود دچار هرج و مرج خواهیم شد و روزانه شاهد ورود حجم انبوهی از اطلاعات غلط و نابه جا خواهیم بود.

شایسته نیا به شیوع اطلاعات غلط و مخرب در این فضا اشاره کرد و هشدار داد: من معتقد هستم حتی در مورد بعضی از این آسیب‌ها می‌توان اتحادیه‌هایی را به صورت بین المللی ایجاد کرد؛ زیرا کشورها ممکن است که شرایط متفاوتی داشته باشند؛ اما در این مورد که همه خواهان عدم آسیب به فرهنگ خانواده و یا عدم شیوع اطلاعات غلط هستند مشترک می‌باشند. با این حال امروزه حداقل باید درکشور خودمان به این نکات توجه کنیم و مجلس در این مورد مسؤولیت سنگینی دارد. در رابطه با فعالیت مجلس در زمینه فضای سایبری نیز باید گفت که چند طرح در این رابطه مطرح است که یک طرح آن در مجلس پیشین پیشرفت قابل توجهی داشت.

وی در ادامه افزود: در مجلس جدید نیز تلفیق چند طرح در این زمینه را داشتیم که امید است سریع‌تر به نتیجه برسد با این حال می‌بینیم که مجلس آن کاری که باید را نکرده و این می‌تواند به دلیل انحراف در تفهیم مسأله اهمیت و اولویت باشد؛ اهمیتی که می‌توان آن را از بیانات رهبر معظم انقلاب درک کرد. شورای عالی فضای مجازی نیز باید جدی‌تر وارد این مسأله شود چرا که امروز انبوهی از اطلاعات غلط و یا حتی جریان سازی‌هایی که از خارج کشور صورت می‌گیرد از این طریق است. خوشبختانه به نظر می‌رسد در مجلس فعلی این اولویت درک شده و ان‌شاءلله این موضوع به نتیجه خواهد رسید.