عربستان از بیم گسترش نفوذ انقلاب ایران دست به دامان روسیه شده است
به گزارش خبرگزاری رسا، پایگاه خبری «آسیا تایمز» روز جمعه در گزارشی به بررسی سفر جانشین ولیعهد عربستان به روسیه پرداخته و نوشته است که ریاض تلاش میکند با این اقدام پیامی به واشنگتن بفرستد.
«ام. کی. بهادراکومار» نویسنده این مطلب، نوشته است: سفر اخیر محمد بن سلمان معاون ولیعهد و وزیر دفاع عربستان به مسکو با هدف دریافت کمک از کشوری انجام شده که علاوه بر برخورداری از روابط حسنه با ایران، توانمندی مقابله با آمریکا در صحنههای اقتصادی و سیاسی جهان نیز داراست.
در ادامه این تحلیل آمده است: سفر سرزده محمد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان به روسیه و دیدار با ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه تحولی چشمگیر در عرصه سیاست خاورمیانه به شمار میآید. این دیدار را میتوان با ملاقات محرمانه هنری کیسینجر وزیر خارجه اسبق آمریکا با مقامات چینی در 44 سال قبل مقایسه کرد. اقدام ملک سلمان در اعزام محبوبترین فرزند خود به عنوان سفیر مورد اعتماد ریاض به مسکو در شرایط حساس کنونی پیامهای نمادین فراوانی دارد چرا که این شاهزاده جوان هم اکنون نقش اول نمایش سیاست خارجی و امنیتی آل سعودی محسوب میشود که پادشاه جدید آن در حال خروج از سایه اتحاد تاریخی عربستان با آمریکاست.
تعامل اخیر واشنگتن با ایران ابدا برای عربستان خوشایند نبوده چرا که ریاض توافق هستهای را تنها یک معامله درباره فعالیتهای اتمی ایران نمیبیند بلکه آن را موافقت و همکاری طرفین در طیف گستردهای از سیاستهای منطقهای میداند. تلاش برای منصرف کردن ایالات متحده از این کار نیز بینتیجه بوده و دلیل آن نیز در وهله نخست، تغییر مسیر همگرایی منافع ریاض و واشنگتن با تشدید بحرانها در خاورمیانه میباشد. اولویت کنونی آمریکا ضرورت پیشبرد سیاست چرخش به آسیا است؛ منطقهای که سیاست بینالمللی در حال ظهور از آن است. کاهش وابستگی ایالات متحده به نفت و گاز خاورمیانه نیز در روند بیتاثیر نیست.
نویسنده همچنین خاطرنشان کرد: سعودیها دریافتهاند که واشنگتن دیگر تمایل (یا توانایی) ادامه کار در شرایط جنگ سرد با نظامهای اقتدارگرای خاورمیانه را نداشته و ترجیح میدهد تحول دموکراتیک را بعنوان یک پیش نیاز در تامین امنیت و ثبات پایدار در منطقه و ممانعت از سلطهافراطگرایانی که میتوانند علیه غرب نیز تهدیدآمیز باشند، در نظر بگیرد. ریاض هم اکنون در یک چهارراه قرار دارد: ظهور ایران بعنوان یک قدرت منطقهای وحشت و نگرانی آنها را عمیقتر کرده؛ وحشتی تاریخی که از زمان انقلاب اسلامی سال 1979 در ایران و بدلیل ماهیت ضدپادشاهی این انقلاب آغاز شده است.
به علاوه اینکه، گسترش حیطه قدرت تشیع در منطقه (لبنان، عراق، یمن، بحرین و غیره) کاملا نه اما تاحدودی بر استانهای شیعه نشین و نفت خیز شرق عربستان اثر داشته، منطقهای که بزرگترین میادین نفتی کشور در آن قرار دارد. ایران چالشی موجودیتی برای سلطنت سعودیها ایجاد و تعمیق تعامل تهران_واشنگتن نیز این چالش را برای آل سعود غیرقابل عبور کرده است. باتوجه به فقدان حضور حسنی مبارک در راس قدرت در مصر و عدم انسجام میان شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس، تلاش ریاض برای ایجاد جبههای عربی و متحد در منطقه علیه ایران نیز چندان موفقیت آمیز نبوده است. برخی از این کشورهای عربی دارای معاملاتی مستقل با ایران هستند.
آسیا تایمز تاکید کرد: بیشک سعودیها نیازمند یک همراه نیکوکار و خارجی هستند؛ همراهی که در اتحاد با آمریکا نگرانیهای ریاض را تشدید نکند. انتخاب عربستان در این زمینه روسیه بوده که اخیرا تنشهایی با آمریکا داشته است. اما پیشنهاد اغواکننده ریاض برای جلب رضایت مسکو چیست؟ بازیابی اقتصاد تحت تحریم روسیه از طریق خرید تسلیحات و یا محصولات با فناوری بالای مسکو نظیر ساخت نیروگاههای اتمی میتواند یکی از این پیشنهادات باشد. هماهنگی مستقیم مسکو به عنوان یک فعال نفتی غیراوپکی با غول تولیدکنندگان نفت در جهان (ریاض) در برهه کنونی نیز احتمال بعدی خواهد بود.
واقعیت این است که روسیه نیز در مشاهده بهبود روابط تهران-واشنگتن چندان خرسند نیست چراکه یک احتمال 50 درصدی وجود دارد که باتوجه به توافق هستهای و نیاز ایران به ارتقای اقتصادی و تکنولوژیک خود، سهم حضور و عملکرد مسکو دچار تزلزل شود. در عین حال در شرایطی که واشنگتن و مسکو هر دو در تلاش برای تحقق منافع شخصی خود هستند، ارتباط همزمان با تهران و ریاض میتواند انتخاب هوشمندانه روسیه باشد. ارتباط دوستانه ایران–روسیه که مزایایی دوجانبه برای طرفین دارد در تامین ثبات سیاسی و اقتصادی حوزه دریای خزر و آسیای مرکزی اثرگذار بوده و فضای مناسب برای مذاکره با آمریکا را تامین میکند.
در بخش انتهایی این گزارش آمده است: با وجود چرخش ریاض به سوی مسکو، چالش و تناقضی جدی میان این دو وجود دارد: ابزار ژئوپلتیکی اصلی مورد استفاده ریاض ضربه به ایران و تلاش برای تحمیل عقبگرد نیروهای این کشور از موضع خود است. به علاوه سابقه سعودیها در همکاری با گروههای تندروی اسلامگرا به منظور صدمه به منافع روسیه در افغانستان، بوسنی، چچن، سوریه و غیره نیز وجود دارد. جسارت دیرینه ملک سلمان برای همکاری با القاعده علیه ایران نیز اثبات شده است./982/ب101/د